Réquiem polo Banco Popular

Ana Balseiro
Ana Balseiro MADRID / LA VOZ

ECONOMÍA

AGUSTÍN IGREXAS

O Santander completa a integración e finiquita unha entidade cun século de historia

21 jul 2019 . Actualizado ás 23:01 h.

Dous anos, un mes e unha semana despois da súa caída e venda exprés ao Santander -ao prezo simbólico dun euro e cunha ampliación de capital de 7.000 millóns para dixerilo-, o Banco Popular pasou definitivamente a ser historia. A entidade cántabra anunciou que a pasada fin de semana había completada con éxito a integración tecnolóxica das case 1.600 oficinas do Popular, migrando a 3,5 millóns de clientes sen cambiarlles o seu número de conta ou os seus cartóns e outros 15,2 millóns máis de contratos. O proceso de integración da rede -que requiriu 1,6 millóns de horas de desenvolvemento de software e máis de 60.000 probas-, comezou precisamente en Galicia no mes de novembro e concluíu en Andalucía, realizouse por ondas e supón o enterro definitivo da insignia Popular (e Pastor, a marca coa que operaba en Galicia tras a súa adquisición, no 2012).

Acaba así a historia dunha entidade que, nacida o 14 de xullo de 1926 co nome de Banco Popular dos Previsores do Porvir, e co rei Alfonso XIII entre os seus accionistas fundadores -botou a andar cun capital social de dez millóns de pesetas da época-, acabou sucumbindo á crise do ladrillo, despois de ter resistido ás grandes catástrofes do último século: desde a Gran Depresión á Guerra Civil, a posguerra ou a crise dos anos setenta.

O banco sobreviviu á grande crise do século XX, pero non puido superar a do ladrillo Foi o sexto banco do país e o máis eficiente e rendible de Europa. Baixo a presidencia de Luis Valls, cinco décadas de xestión marcada pola austeridade, aínda que tamén pola innovación (foi o Popular o que instalou en primeiro caixeiro automático de España, en 1973), converteuse nunha rara avis do sistema financeiro patrio.

Aínda que poida resultar sorprendente para unha entidade controlada polo Opus Dei, nas primeiras eleccións democráticas tras o franquismo, o Popular de Valls foi o único que concedeu financiamento ao partido comunista (PCE) -legalizado dous meses antes- para a súa campaña electoral.

Co seu histórico presidente, centrou o seu negocio no crédito ás pemes, un segmento no que foi a primeira entidade española e que o converteu en obxecto de desexo dos seus competidores. Con todo, o banco defendeu a súa independencia ata o final: comprar, si, ser comprado, non.

Chegou a ser a sexta entidade do país e a máis eficiente e rendible de toda Europa Foi precisamente o cambio do seu modelo de negocio, á calor do bum inmobiliario, xa co galego Anxo Ron na presidencia, o que acabaría sendo a súa sentenza de morte. O Popular non quixo ser o único en quedar fose do festín do ladrillo, pero foi o último en chegar, se empachó cos peores activos e, ademais, a picada da burbulla fíxolle un enorme roto ás súas contas.

Ron, en lugar de admitir o erro e resolvelo, entrou nunha espiral de ocultación e refinanciamentos coa que chegou ao 2012, ano no adquiriu a pulmón o Pastor, suspendeu os test de estrés e quedou claro que había un problema.

Escapouse» do rescate

Hai só uns días, o exvicepresidente da Comisión Europea, Joaquín Almunia, admitiu que aquel ano o Popular «escapóusenos» do rescate. De non ter sido así, talvez o final da entidade sería outro. Pero no canto de aceptar unha inxección de diñeiro público, como as caixas, que lle tería permitido traspasar o seu ladrillo ao banco malo, Ron optou pola patada cara adiante: dúas ampliacións de capital, no 2012 e o 2016, 5.000 millóns en total que -máis aló de gañar tempo- non foron suficiente para impedir o desastre.

O seu sucesor, Emilio Saracho, tratou, sen éxito, de salvalo. Ningunha das dúas opcións estudadas -unha nova ampliación ou a venda- resultaron factibles e o final, coa acción en caída libre e unha brutal fuga de depósitos, chegou na madrugada do 7 de xuño do 2017. A Junta Única de Resolución (JUR) declarouno inviable e o Santander quedou con el. 300.000 accionistas e bonistas viron volatilizarse o seu diñeiro. A fronte xudicial pola resolución do banco é o único que queda vivo do Popular. Pero iso é xa outra -longa- historia.