Josep Piqué: «Non soubemos anticipar o estalido da burbulla inmobiliaria»

Mario Beramendi Álvarez
Mario Beramendi SANTIAGO / LA VOZ

ECONOMÍA

Sandra Alonso

Economista e empresario, considera que España ten aínda moitas reformas pendentes

15 jun 2019 . Actualizado ás 09:47 h.

É doutor en Economía, foi ministro de Industria e Exteriores, e presidente e conselleiro de grandes empresas, como Vueling, OHL ou Aena. Josep Piqué (Vilanova i a Geltrú, Barcelona, 1955), estivo hai días en Santiago nun xantar privado con empresarios organizado pola Asociación Española de Directivos (AED).

-Vostede escribiu recentemente un libro que se titula «O mundo que nos vén». Como é?

-Un mundo aínda en fase de recomposición. Saímos dun estático, bipolar, cun bloque occidental e outro soviético, e agora xurdiu unha nova potencia, China , que cuestiona á outra, EE. UU. No medio hai outros poderes que queren ter o seu lugar. O resultado é un mundo máis incerto e volátil.

-Ata agora se vía a China como a gran fábrica do mundo...

-Pero xa non o é. A produción a baixo custo trasladouse á India, ao sueste asiático e mesmo a África, a países como Etiopía. China é a gran potencia tecnolóxica que lle está disputando a Estados Unidos a supremacía. E o máis preocupante é que nesa pugna Europa está a quedarse atrás.

-A canta distancia?

-Europa tiña unha posición importante ata o 3G, con compañas como Nokia, Ericsson, Siemens. Pero esa capacidade de estar na punta dos desenvolvementos tecnolóxicos pérdese co 4G. De feito, das cinco grandes compañas de telefonía intelixente móbil, a primeira é coreana, e pode ser superada pola segunda, Huawei, que é chinesa, que adiantou a Apple, a terceira. As outras dúas son chinesas. Está en xogo ver quen vai liderar a nova xeración. E todo apunta á supremacía chinesa.

-Que hai en xogo?

-O 5G é a manifestación dunha pugna tecnolóxica moito máis ampla: en realidade estamos a falar da intelixencia artificial, da Internet das cousas, da nube, do big data, da robotización, de todos eses novos conceptos que fan que quen domine a tecnoloxía e o acceso á mesma sexa quen poida exercer a economía a nivel global.

-Que lugar ocupa España en todo isto?

-Ten algunhas vantaxes competitivas: fixéronse moitos investimentos en infraestruturas de fibra para o fogar e para as empresas. Hai bos operadores de servizos de telefonía, tanto fixa como móbil. Fixemos ben a liberalización, pero necesitamos unha estratexia europea. E aí é onde temos a nosa maior debilidade. Europa está perdendo o tren. Non fomos capaces de crear unha axenda dixital común. Cada país está a desenvolver a súa propia estratexia e esa é unha das nosas grandes carencias.

-Que lle preocupa da guerra comercial entre China e Estados Unidos?

-É un aspecto máis dunha pugna a outros niveis. Hai unha guerra estratéxica, cibernética, tecnolóxica. Pero a comercial non é a fundamental. Hai outros debates crave na loita pola hexemonía: a propiedade intelectual, a política de subsidios ás empresas, a absorción de tecnoloxía chinesa a terceiros. Todo iso distorsiona o comercio internacional, e non é tanto unha cuestión xa de fluxos comerciais ou de aranceis. Hai un debate moi profundo sobre as regras do xogo, e por iso é tan difícil resolvelo.

-Como cre que está a saír España da crise?

-Seguimos tendo moitas reformas pendentes. Houbo unha recuperación, que é evidente, creceuse en emprego, aínda que sexa precario, e iso non é un fenómeno só español. Iso vai asociado ás novas tecnoloxías. Pero necesitamos reformas estruturais moi profundas, en terreos como a educación. Cando falamos das novas tecnoloxías, estamos a falar de recursos humanos. Non fomos capaces de articular consensos básicos na formación, algo que se se conseguiu na sanidade ou as infraestruturas.

-Séntese tentado de volver á política?

-Non. Unha cousa é a política como algo que merece atención permanente, que forma parte das miñas paixóns intelectuais, e outra é a actividade política. Aquí é un non rotundo. En relación ao primeiro, a política non lle deixa nunca a un. É como un virus que se inocula desde pequenos.

-Vostede formou parte dos gobernos de Aznar. Que hai de mito no seu proclamado milagre económico?

-A realidade estivo nos datos. Vivimos un ciclo global favorable. Non foi un mérito especificamente español. Pero se algo se fixo ben foron as reformas estruturais. Non abonda con administrar as cousas e controlar as contas públicas. A economía necesita revulsivos desde o lado da oferta.

-E cales foron?

-A liberalización enerxética, das telecomunicacións, a privatización do sector público industrial ou a reforma laboral.

-Nesa época tamén se inflou a burbulla inmobiliaria que tan cara pagamos despois...

-E antes, e despois. Ningún goberno foi capaz de prever o que pasou. E pensabamos que o que ía ben iría ben sempre. Nós non soubemos anticipar o estalido da burbulla inmobiliaria, e había cousas que non tiñan sentido. No 2007, xusto antes da picada, España facía máis vivendas que Alemaña, Francia e Italia xuntas. E iso non era sostible.

-Cal é o custo económico do proceso independentista?

-Cataluña ten un tecido empresarial denso, resistente. Pero hai unha consecuencia evidente: a perda de peso específico e estratéxico da economía catalá respecto ao conxunto de España. Isto ten un reflexo á hora de captar investimentos. E estase empezando a notar na estranxeira.

-Vostede xa tiña unha exitosa carreira na empresa antes de chegar á política. Que opina das portas xiratorias?

-Aproveitarse dunha traxectoria pública para logo obter responsabilidades no sector privado a min é algo que persoalmente me repugna. Defendo á xente que decide aplicar a experiencia adquirida no sector privado ao servizo do interese xeral, pero sabendo que non se ten que vivir permanentemente da política. Isto é san. E esas son as portas que me gustan.