Reabre o expediente sancionador contra Nestlé, Puleva e Pascual, entre outras, despois de anular a Audiencia as multas
11 ene 2019 . Actualizado ás 18:50 h.Apenas dous meses despois de que a Audiencia Nacional anulase, por defectos de forma, o expediente aberto no 2015, a Comisión Nacional dos Mercados e a Competencia (CNMC) volve á carga contra unha decena de industrias lácteas. Ségueas acusando de intercambiar información para a fixación de prezos e de repartirse a recollida de leite cru no campo durante máis dun decenio.
Ao parecer, o proceso retomarase con referencia a abril do 2014, momento previo ao peche da instrución e do anuncio dunhas sancións que, no seu conxunto, ascendían a 88,6 millóns de euros. Foi precisamente nesa data cando a CNMC -esa é, polo menos, a argumentación xudicial que tombou o procedemento inicial- decidiu modificar os anos de investigación e ampliar as imputacións xa establecidas na fase de instrución. Esta actuación, argumentada no seu día como unha simple corrección de erros, deu lugar a un recurso da multinacional Nestlé que foi estimado e aplicado posteriormente ao resto de lácteas implicadas.
A actuación do cartel púidolles ter custado aos gandeiros 75 millóns ao ano Agora ábrese unha nova vía para que Competencia poida volver impor sancións polo que no seu día cualificaba como «actuacións concertadas relativas ao intercambio de información comercial estratéxica de forma bilateral, multilateral ou no seo de asociacións rexionais». Segundo apuntaba o escrito de conclusións da CNMC, as prácticas anticompetitivas levadas a cabo polos infractores consistían fundamentalmente en intercambiar información, a nivel nacional e rexional, sobre prezos de compra de leite de vaca crúa, volumes de compra de gandeiros e excedentes de leite.
Intercambio de información
Competencia consideraba probado que as lácteas dialogaron e intercambiaron información sobre os prezos de compra que ofrecían as empresas transformadoras aos seus gandeiros, os que ían propor nun futuro, a identidade dos produtores e os volumes adquiridos destes. Tamén constatou o intercambio de información no referente a gandeiros que tiñan intención de cambiar de transformador e posibles medidas para evitalo. Todos estes feitos deron lugar a sancións para dúas asociacións sectoriais ?Gremio de Industrias Lácteas de Cataluña e Asociación de Empresas Lácteas de Galicia, que foron castigadas con 200.000 e 100.000 euros respectivamente- e nove industrias. Danone levou a peor parte cunha multa de 23,2 millóns seguida de Corporación Alimentaria Peñasanta con 21,8 e Lactalis con 11,7. A relación complétase con Nestlé (10,6 millóns), Puleva Food (10,2), Calidade Pascual (8,5), Senoble (agora Schreiber Foods, 929.000 euros), Central Leiteira Asturiana (698.000) e Celega (53.000).
As investigacións da CNMC tamén incluían a Industrias Lácteas Asturianas, Grupo Leite Rio, Feiraco Lácteos, Leite Celta e Forlactaria Operadores Leiteiros, aínda que nestes casos se considerou que a infracción prescribira.
Danone foi a empresa que recibiu a maior multa, de 23,2 millóns En calquera caso, os informes de Competencia apuntaban a que a actuación fraudulenta das lácteas provocaban perdas importantes para os gandeiros galegos por canto a suposta concertación de prezos provocaba que as cotizacións do leite en orixe fosen en Galicia un 10 % menores ás que se rexistraban no conxunto da Unión Europea. Isto provocou que só no exercicio 2014 -o prezo europeo foi de 38 céntimos por litro e o galego de 35- as perdas dos gandeiros galegos -a súa produción foi de 2,5 millóns de toneladas de leite- excedesen os 75 millóns.
Máis poder para a industria
Ademais do prexuízo económico, segundo a Comisión da Competencia, tamén se agravou a situación dun mercado xa de seu concentrado desde a perspectiva da demanda no que se rexistra un elevado poder negociador das industrias en comparación co que teñen os produtores.
Aínda que resulta complicado saber o resultado final deste novo expediente, fontes do sector consideran que a súa resolución pode similar á do 2015, xa as decisións xudiciais que tombaron o procedemento en primeira instancia non puxeron en dúbida o fondo da investigación.