A banca repercutirá o imposto no cliente, como fixo coa cláusula adoito

Rubén Santamarta Vicente
rubén santamarta REDACCIÓN / LA VOZ

ECONOMÍA

EUROPA PRESS

O sobrecusto que terá que asumir trasladarase, antes ou despois, ao prezo dos créditos ou ás comisións

08 novs 2018 . Actualizado ás 09:34 h.

Din profesores de Facenda Pública que nun mercado oligopolístico todo imposto o acaba pagando o cliente. Pois resulta que o sector bancario español vaise asemellando bastante a ese mercado de poucos operadores, con cinco ou seis entidades tutelando o 90 % de todo o negocio. E resulta tamén que, vía decreto, o Goberno fará que as entidades financeiras asuman un novo tributo, o dos actos xurídicos documentados, que ata agora abonaban os clientes cando asinaban unha hipoteca. Seguindo a teoría, todo apunta a que os cliente serán os que finalmente pagarán, indirectamente, ese imposto, que de media rolda entre os 1.500 e 2.000 euros por operación.

Directivos bancarios consultados admiten en privado que se terá que encarecer necesariamente, porque os cálculos para unha hipoteca, o seu custo e o beneficio están feitos sobre un suposto [o cliente pagaba ese imposto] que agora cambia».

Ese presumible incremento pódese producir a través de dúas vías. Unha, elevando os diferenciais sobre o euribor (que ademais agora está a subir). Outra, a través das comisións de servizo, unha fonte de ingresos nada despreciable: só entre xaneiro e setembro deste ano, antes de que estalase toda a lea do imposto ás hipotecas, os grandes do sector ingresaron 8.700 millóns de euros por esa vía.

Non é algo novo. Cuando a Xustiza europea decidiu que a cláusula adoito era ilegal se non era transparente para o usuario (o 90 % dos casos, segundo o cómputo de sentenzas que fai o CGPJ), o interese medio ao que se asinaban as novas hipotecas estaba no 2,4 %. Dous anos despois, co euribor en mínimos históricos, a media está entre o 2,3 e o 2,4 %. É dicir, que a pesar de que o índice de referencia ha ir caendo, as entidades conxelaron os tipos, segundo os datos dos rexistradores.

Na súa comparecencia de onte, apenas unhas horas despois de coñecer a controvertida decisión do Supremo, Pedro Sánchez mostrouse confiado -«agardo e desexo», dixo- en que a banca non traslade ao cliente o custo do imposto. O mercado hipotecario, asegurou, é «bastante competitivo», aínda que obviou que se converteu nun do que máis concentraron o seu negocio nuns poucos operadores, segundo confirman os datos do BCE.

Nas últimas semanas, directivos bancarios trasladaran publicamente a idea de que se a banca tiña que facerse cargo deste imposto habería de revisar a súa oferta hipotecaria, o que se entendía como un posible encarecemento das hipotecas. É posible que non se vexa a curto prazo, pero que se empezo a detectar a partir do 2019, coincidindo con esa lenta, pero imparable, subida do euribor.

Suprimir o tributo?

Ante esta situación, o PP puxo onte sobre a mesa -e así o levará ao Congreso- unha proposta para que se suprima o tributo, aínda que sen aclarar se soamente será para as firmas de hipotecas ou para calquera escritura pública. Este imposto de actos xurídicos documentados leva en vigor 23 anos e está cedido ás comunidades autónomas. En Galicia supón entre 70 e 80 millóns de euros ao ano (uns 25 polas hipotecas) que, de suprimirse o tributo, perderíanse, o que repercutiría nos servizos públicos.

Lesmes intenta aplacar as críticas, defende ao Supremo e sinala á lei

O presidente do Supremo e do Consello Xeral do Poder Xudicial, Carlos Lesmes, non pareceu onte moi disposto a facer autocrítica, como reclamou Pedro Sánchez. Pola contra, Lesmes defendeu a decisión adoptada polo pleno da Sala Terceira do alto tribunal, asegurando que se tomou «con total liberdade e independencia de criterio» e que os maxistrados resolveron por maioría unha cuestión «controvertida».

De feito, optou por lanzar balóns fóra. Concretamente, ao tellado dos outros poderes do Estado, xa que, segundo o seu criterio, «prodúcense problemas de interpretación cando as leis non son claras, e o lexislador ten sempre a última palabra», sinalou, instando o Goberno e ao Parlamento a aproveitar «a magnífica oportunidade» que brinda a reforma da lei hipotecaria para clarificar quen é o suxeito pasivo do imposto.

Críticas desde o TSXG

O presidente do Tribunal Superior de Xustiza de Galicia, Miguel Ángel Cadeas, mostrouse crítico coa xestión do asunto, en concreto da convocatoria do pleno, que non foi «nin a máis oportuna nin a máis afortunada». «A imaxe da Xustiza preocupa, e cando hai defectos de xestión, máis», dixo, aínda que pediu cautela ata que se coñezan os argumentos das sentenzas.