As baixas laborais dos autónomos galegos son xa as máis longas en España

Manoli Sío Dopeso
m. sío dopeso REDACCIÓN / LA VOZ

ECONOMÍA

MARCOS CANOSA

Superan os 114 días de media tras forzar a actividade ata un estado límite

23 jun 2018 . Actualizado ás 18:15 h.

Todos os traballadores autónomos teñen dereito a percibir unha baixa laboral cando caen enfermos ou sofren un accidente, tanto dentro como fose do traballo. Cotizan para iso. A porcentaxe de traballadores por conta propia que causan baixa laboral en Galicia está ao redor do 10 %. En cifras, e segundo o balance da Seguridade Social do ano pasado, dos 213.000 afiliados ao RETA (Réxime Especial de Traballadores Autónomos) na comunidade galega, só 27.000 detiveron a actividade por motivos de saúde ou accidente. É unha proporción algo por amais doutros sectores, por exemplo o da automoción.

O dato realmente rechamante, e no que se distingue o caso galego, é en canto ao tempo de inactividade. Porque aí os autoempleados das comunidade son os que collen as baixas laborais máis longas. A media, segundo a Seguridade Social está por amais dos 114 días, unha cifra que supera a media de todas as comunidades. A taxa media de toda España se sitúa en 92 días de baixa, 22 menos que no noroeste.

Existe un por que a esta situación. Realmente, dous. O primeiro hai que buscalo no modelo de negocio, que en Galicia é maioritariamente unipersoal, sen traballadores ao cargo. O segundo, a situación de desamparo na que queda un autónomo cando se ve impedido fisicamente para estar á fronte do negocio.

Explícaos moi ben a Unión Profesional de Traballadores Autónomos (UPTA), cando denuncia situacións laborais límite entre o colectivo de traballadores por conta propia, que acaban desencadeando problemas máis graves de saúde e, consecuentemente, baixas máis prolongadas.

E non se collen baixas antes porque as contas non dan. De media, un autónomo que cotiza pola base mínima (no caso de Galicia aí están máis do 80 %) percibe o 60 % da prestación os primeiros 20 días. E o 75 %, a partir do día 22.

«Imposible vivir así»

Na práctica tradúcese en que, sobre unha base mínima de cotización de 919,80 euros, o autónomo percibiría uns 525 euros no primeiro tramo de baixa, aos que ten que descontar os 275 euros de cotización, o que supón que terá que vivir cuns 250 euros ao mes, segundo os cálculos da organización UPTA.

Con esta cantidade, os donos dun pequeno negocio teñen non só que asumir os gastos diarios, senón que han facer fronte aos custos derivados pola súa propia enfermidade. Por exemplo, a Asociación Española Contra o Cancro ten cuantificado que o tumor de mama require un gasto adicional de 150 euros de media (para perrucas, analxésicos, cremas para protexer a pel dos tratamentos). No caso do cancro gástrico, a cifra aumenta ata os 300 euros.

«É imposible vivir dignamente, posto que teñen que seguir facéndolle fronte á cotización», afirma Eduardo Abad, o secretario xeral desta organización, que abandeira a causa contra o pagamento da cota Seguridade Social cando o traballador se atopa de baixa. Segundo o estudo que fixeron tomando os datos das mutuas colaboradoras da Seguridade Social, a organización conclúe que a súa proposta é «absoluta viabilidade».

Case 30.000 ao mes

O pasado ano acolléronse á baixa temporal por continxencias comúns no sistema do Reta un total de 356.000 autónomos en España, coa duración media antes citada de 92 días, o que supuxo un número medio mensual de 29.673 beneficiarios da prestación.

«Os autónomos cotizaron o ano pasado 1.090 millóns de euros por continxencias comúns, e gastaron por incapacidade temporal 790 millóns, co que o diferencial entre o recadado e o gastado situouse en 371 millóns de euros», sosteñen desde UPTA.

«É unha ruína física e económica, e pregúntasche como vas saír# adiante»

Agora xa está outra vez en activo. Pero Rafael Conde tivo que afrontar dúas baixas por senllas operacións de hernia. «A primeira vez non foi tan duro, pero a segunda tiña unha dor insoportable. Aguantei, pero non tiven máis remedio que parar e operarme», conta o empresario, dono dun negocio de alimentación na praza de abastos de Vilagarcía. Foi unha parada inevitable, que deteriorou de forma importante a súa economía. «Os primeiros catro días de baixa non che pagan nada. Os quince seguintes danche 18,4 euros por día e a partir de aí soben a 23», conta o autónomo, de 57 anos.

Rafael relata como, con esas sumas, tivo que facer fronte aos gastos derivados da actividade e seguir vivindo. «Tes que seguir pagando a cota á Seguridade Social e hai dúas opcións: ou pechas o negocio durante a baixa ou contratas a unha persoa. Se pechas quedas con 150 euros ao mes; se contratas a alguén tes que pagar soldo e Seguridade Social», afirma. O que fixo Rafael foi contratar ao seu fillo que está no paro. O empresario cre que a solución xusta pasaría por deixar de pagar a cota se se emprega a outra persoa. En todo caso, recoñece que a baixa foi un momento duro. «É unha ruína física, económica e psicolóxica. Estiven moitos días tocado, preguntándome ‘como saio desta situación?'».