As comunidades decidirán o futuro dos 400 euros para parados sen ingresos

G. Lemos REDACCIÓN / LA VOZ

ECONOMÍA

BENITO ORDOÑEZ

Emprego negocia o apoio das autonomías a unha prórroga retroactiva do Plan Prepara

15 ago 2017 . Actualizado ás 05:00 h.

O Ministerio de Emprego busca o apoio dos gobernos autonómicos para manter operativo o plan Prepara, a axuda de 400 euros durante seis meses para parados que esgotaron a prestación contributiva e os subsidios e que carecen doutras fontes de ingresos (cantidade que se eleva a 450 para os que teñen cargas familiares). O programa, que leva en vigor desde febreiro do 2011, extinguirase oficialmente hoxe, ao non cumprirse xa a condición fixada polo Goberno para a súa prórroga, que era automática cando a taxa de paro superaba o 18 %. Con todo, a última EPA, publicada a finais de xullo, rebaixou esa cifra ao 17,22 %.

Isto non suporía un obstáculo para a continuidade do subsidio (só dependería da vontade política fixar unha nova referencia) se non fose porque o Tribunal Constitucional, nunha recente sentenza, deu a razón á reclamación presentada polo Executivo vasco e ditaminou que se produciu unha invasión das competencias autonómicas. A xestión destas axudas, que sempre levou o Servizo Público de Emprego Estatal, corresponde segundo a sentenza ás comunidades.

Por iso, na reunión de urxencia mantida onte entre o secretario de Estado de Emprego, Juan Pablo Risco e os axentes sociais (os sindicatos UGT e CC. OO. e as patronais CEOE e Cepyme), o Goberno comprometeuse a negociar un acordo coas autonomías para que estas permitan manter as axudas do Prepara. Segundo avanzou UGT á conclusión do encontro, a intención de Emprego é aprobar a prórroga extraordinaria do plan no Consello de Ministros do 25, cun real decreto que precisaría dunha autorización expresa das comunidades autónomas, mediante unha encomenda de xestión ao Executivo, para que este siga facéndose cargo do plan temporalmente (en principio, ata febreiro). A medida tería carácter retroactivo desde o 15 de agosto para que ningún desempregado que cumpra os requisitos perda o dereito a recibir a axuda.

«O ideal é que acordemos un mecanismo para que ninguén quede desprotexido», dixo o secretario de Estado de Emprego. Risco detallou que desde a súa posta en marcha en febreiro do 2011, o Prepara beneficiou xa a 960.000 persoas (máis de 50.000 en Galicia), e remarcou que todas aquelas que xa teñan recoñecida a axuda seguirán percibíndoa con normalidade e que anunciou que convocará unha Conferencia Sectorial de Emprego a finais de mes para solicitar o apoio das autonomías á prórroga do Prepara. Aínda que o Executivo non agarda atopar obstáculos, os sindicatos teñen algunha dúbida da postura que poidan tomar comunidades como o País Vasco ou Cataluña, sobre todo despois de que o Constitucional teña confirmado que se trata dunha competencia autonómica. 

Reforma do sistema

Con todo, Goberno e axentes sociais non queren deixar pasar a oportunidade de simplificar o complexo armazón de axudas creado durante os anos da crise para dar sostén aos parados sen cobertura. E é que, ademais do Prepara, están tamén o PAE (Programa de Activación para o Emprego, 426 euros durante seis meses para desempregados de longa duración e con cargas familiares) ou as rendas de inserción.

Por iso, unha vez conseguido o balón de osíxeno coa prórroga do Prepara, Emprego reunirase de novo a principios de setembro con sindicatos e patronais para deseñar un novo modelo que «garanta unha protección eficaz ao desempregado e o respecto ao marco competencial».

Desde os sindicatos, Mari Carmen Barreira, secretaria de Emprego de UGT, foi rotunda: «A sentenza [do Constitucional] non pode servir de escusa ao Goberno para acabar con este programa», dixo, á vez que reclamou que a reforma do sistema de axudas «protexa máis e mellor» aos desempregados, xa que a actual taxa de cobertura só chega ao 54,6 %. É dicir, case a metade dos parados non reciben prestación nin subsidio algún.

Home, entre 30 e 40 anos e con estudos básicos, o retrato robot do galego que accede a este subsidio

Entre febreiro do 2011 e decembro do ano pasado, 49.394 desempregados galegos que se quedaron sen cobertura accederon ás axudas do Plan Prepara. Son os últimos datos oficiais remitidos polo Goberno ao Senado en resposta a unha pregunta exposta polo grupo popular na Cámara alta. Ao peche do ano pasado, o número de beneficiarios do programa en toda España ascendía a 926.500, cifra que Emprego actualizou onte ata os 960.000, co que é doado concluír que, cun ritmo similar de crecemento, os adscritos ao programa en Galicia xa superaron os 50.000. Iso si, o endurecemento das condicións de acceso (agora esíxese levar inscrito como desempregado polo menos 12 dos últimos 18 meses, así como acreditar a procura activa de emprego durante polo menos 30 días desde a perda da última prestación), e a imposibilidade de cobrar a axuda máis dunha vez reduciron moito o ritmo de altas. Nada que ver coa intensidade dos primeiros meses: entre febreiro do 2011 e xullo do 2012 concedéronse 27.557 axudas na comunidade e medio millón en toda España. 

A desagregación das cifras permite trazar un retrato robot dos perceptores da axuda en Galicia. Se se atende ao sexo, son maioría os homes, aínda que por unha apertada marxe (50,8 %, fronte ao 49,2 % de mulleres). Por idades, a cousa está moito máis definida: oito de cada dez perceptores están entre os 25 e os 45 anos, aínda que é no tramo que vai dos 30 aos 40 onde se concentra o groso (máis de 22.000).

Pero onde máis clara é a división é cando se clasifica aos perceptores en función da súa formación. Máis da metade (55 %) só teñen estudos básicos.

O importe total das axudas concedidas na comunidade rozaba os 120 millóns de euros ao peche do ano pasado, algo máis dun 5 % dos 2.250 millóns mobilizados en toda España.