O crime que conmocionou Vila de Cruces hai 25 anos

ou. p. LALÍN / LA VOZ

VILA DE CRUCES

MIGUEL SOUTO

Unha anciá de 84 anos había aparecido calcinada preto da súa casa en Toiriz: o seu neto foi o autor do parricidio, tras unha discusión na que lle propinou varios machadazos mortais e logo prendeulle lume

15 oct 2019 . Actualizado ás 15:05 h.

Un suceso ocorrido a madrugada do 16 de outubro de 1994 conmocionaba fai un cuarto de século o municipio dezán de Vila de Cruces. Aquel día, ao redor das 5 horas, atopábase no lugar de Foxacos (Toiriz) o corpo calcinado de Consuelo Quinteiro Vázquez, de 84 anos. Estaba nun camiño a uns 60 metros do seu domicilio e as sospeitas centráronse desde o primeiro momento nos netos que vivían con ela.

O pai dos mozos traballaba na emigración desde anos antes de producirse os feitos. Ata poucos meses antes, tamén residía na vivenda de Foxacos a filla da asasinada e nai dos mozos sospeitosos, pero trasladouse ao núcleo urbano de Vila de Cruces: segundo informábase entón, evitaría así agresións por parte do seu fillo maior. Tanto el como o seu irmán menor prestaron declaración ante a Garda Civil de Vila de Cruces pouco tempo despois do achado do cadáver calcinado.

Pola declaración sóubose que o menor dos irmáns regresara moi tarde a casa, desde Lalín, aquela madrugada. Pola súa banda o maior, que contaba entón con 25 anos de idade, quedou xa detido tras confesar a policía xudicial de Lalín e Garda Civil de Vila de Cruces ser autor dos feitos. Durante o xuízo, que se viu na sección primeira da Audiencia Provincial de Pontevedra en decembro de 1995, apuntouse que o parricidio perpetrouse no domicilio familiar ao redor das 3 horas da madrugada, despois de que neto e avoa protagonizasen unha forte discusión. A sentenza xudicial aludía á mala e dificultosa relación entre ambos por motivos económicos, xunto a unha suposta preferencia da anciá polo irmán menor do procesado que provocaba os celos do parricida.

Ao coñecerse o caso, apuntouse como posible móbil do crime a suposición do parricida de que a súa avoa entregara ao seu irmán menor o importe da venda duns piñeiros que efectuara recentemente, e fontes veciñais relataban xa disputas anteriores polo cobro da pensión da anciá.

Antecedentes por violencia

O certo é que o culpable confeso da violenta morte de Consuelo tiña no momento dos feitos antecedentes por comportamentos violentos, estaba pendente de xuízo por unha denuncia de malos tratos e recibía atención psiquiátrica en Conxo. De feito, o fallo xudicial condenábao a dez anos de prisión maior polo delito de parricidio, e ordenaba o seu internamento nun establecemento psiquiátrico penal, que se computaría como cumprimento da condena. Porque o tribunal estimara a eximente incompleta de trastorno mental transitorio, xa que o procesado padecía un trastorno paranoide da personalidade que se acentuaba co consumo de bebidas alcohólicas, segundo os exames practicados.

E o neto da anciá asasinada bebera alcol en grandes cantidades aquela noite do sábado 15 ao domingo 16 de outubro de 1994, unha circunstancia que provocou que tivese altamente diminuídas as súas facultades intelectivas e o control dos seus impulsos no momento do suceso, recollía a sentenza condenatoria. De feito, no exame realizado horas despois polos forenses ao procesado, estimouse que no momento de cometer o crime a súa taxa de alcol en sangue podía situarse en 2,3 gramos por litro.

Un estado en que atacou durante a discusión á octoxenaria con diversos obxectos para finalmente coller unha machada coa que lle asestou varios golpes na cabeza e no tórax, producíndolle múltiples feridas susceptibles de ocasionarlle a morte. A continuación, trasladou á vítima ?xa sen vida ou polo menos sen coñecemento? a uns 60 metros da casa.

Gasolina da motosierra

Alí asperxeu o corpo coa gasolina que gardaba para facer funcionar unha motosierra e prendeulle lume. Na investigación sobre o terreo aparecera, en efecto, a lata de gasolina preto do corpo, calcinado na súa práctica totalidade e do que só quedaron sen arder os zapatos e as roupas que estaban en contacto directo co chan. Se o tribunal estimara a eximente incompleta de trastorno mental transitorio, non sucedeu o mesmo con outra das argumentacións do avogado defensor do inculpado, que pretendía a atenuante de arrepentimento espontáneo. A condena de dez anos foi inferior á petición da fiscalía, que fora de 14 anos de reclusión menor e o pagamento dunha indemnización aos prexudicados de 60.000 euros, á que si accedeu o tribunal.

A anciá foi enterrada, no medio da consternación que vivía a parroquia cruceña, no cemiterio de Toiriz o 17 de outubro de 1994, tras haber practicado horas antes a autopsia en Santiago. É o mesmo camposanto no que repousa desde xuño do 2018 o neto que acabou coa súa vida, falecido á idade de 49 anos.