Un xenio e figura chamado Desito

María Hermida
maría hermida LALÍN / LA VOZ

RODEIRO

12 oct 2018 . Actualizado ás 05:00 h.

Chamábase Arturo Amesio. Ou iso dicía ou seu carné de identidade, porque o era Desito para todo ou mundo. E dicimos ben, para todo ou mundo, porque a Desito non había recuncho onde non ou coñeceran. Daba igual de que lugar de Galicia ou mesmo de España lle falases. En todos estivera repartindo patacas, viño ou levando algún becerro. E, sobre todo, en todos deixara amigos. Por iso onte en Rodeiro, ante ou seu falecemento aos 87 anos, ou velorio enchíase. Dicían alí vos que ou coñecían e querían que morrera un «home tan bo como ou pan para comer e máis divertido que calquera orquestra». Non se enganaban. Nacíanlle na boca tanto as bromas, como as coplas e tamén as toleiradas. E a expresión xenio e figura debeuse inventar para definilo.

Desito naceu en Belesar, á beira do Miño, un río que aos oitenta anos aínda era capaz de atravesar nadando. Ou iso contaba o, asi como contaba todas as cousas, que nunca un sabía éranse de todo certas. Veu logo vivir coa familia á Santa Baia, en Rodeiro, onde montaron un almacén de ultramarinos. E alí medrou o. Contaba sempre que tiña doce anos cando seu pai lle dixo que conducira ou camión: «Espeteino contra a porta do garaxe», dicía entre risos. Tardou moito en baixarse do. Desito foi camioneiro, tratante de gando, taberneiro despois non Bar Desito e, sobre todo, home de cunca de viño e torresmo sen freba. Dicía que unha vez non Ribeiro bebera unha onda de viño. Era capaz de traballar sen durmir e sen perder ou humor semana tras semana. Temperamental ata dicir basta, nunca deixaba indiferente a ninguén.

Casou con Obdulia e ela, coa súa paciencia infinita, converteuse na súa guía, na persoa que sempre estaba aí reñéndolle sen éxito para que Desito se coidara. Un día, Obdulia enfermou para sempre. E Desito demostrou que, ademais de ser home de festa, tiña un corazón enorme. Coidouna a ela por riba de todas as cousas. Cantáballe, bailáballe, dáballe bicos e recitáballe versos. Ela morreu hai tres meses. O chorouna. E logo seguiu de festa. Porque así era o. Onte marchou con ela. Agardemos que non lle chegue tarde. Porque se hai onde botar un vaso de viño non camiño, aí parará Desito.