Alumnos do Laxeiro de Lalín crean a palabra «prunia» para a flor da cerdeira

Rocío Perez Ramos
Rocío Ramos LALÍN / LA VOZ

LALÍN

Cedida

O termo está xa no buscador da USC e inicia o proceso para a súa posible incorporación como un novo vocábulo na Real Academia Galega

21 mares 2023 . Actualizado ás 05:00 h.

A lingua é algo vivo que se enriquece constantemente con novos vocábulos. No IES Laxeiro decatáronse que o galego carecía dunha palabra para designar á flor da cerdeira, que tampouco existe en castelán. Si o teñen en ambos os idiomas outras como a do naranjo, a do azahar en castelán e azar en galego. Na lingua de Rosalía, a nosa flor de , toxodenomínase chorima e tamén teñen palabra propia as plantacións de carballos como carballeira. Os soutos que designan as de castiñeiros e pomar, as de manzanos.

En Lalín, os alumnos de terceiro C do Laxeiro puxéronse ao choio na materia de Lingua Galega dispostos a emendar esa deficiencia. Despois de constatar que non existe ningún vocábulo para designar á flor de cerdeira ou a unha plantación destas árbores, iniciaron unha investigación que lles levou primeiro ao Val do Jerte, onde abundan estas árbores e logo a Xapón.

No país nipón, a cerdeira e a súa flor, é máis que un símbolo, ese é o Xapón. Alí, a palabra sakura serve para designar tanto á árbore como á flor. Etimológicamente a palabra vén de saku , que significa florecer ou sorrir e a terminación do plural ra. E mesmo existe unha palabra propia para designar a contemplación da flor de cerdeira: hanami.

Os estudantes, dirixidos pola súa profesora Begoña González Cuñarro, foron á raíz etimolóxica e realizaron a súa evolución en palabras cultas e patrimoniais. Como resultado de todo este proceso naceu a palabra prunia para designar á flor de cerdeiras e cerdeiras porque o termo, ao proceder de cultismos, vale igual para galego que para castelán. Derivada desta xorde a designación de para prunedo a plantación de cerdeiras e outras árbores prunus.

O termo xa foi colocado no buscador da Universidade de Santiago de Compostela e a partir de aí inicia o seu camiño de cara ao seu posible oficialización e a súa incorporación futura como novo vocábulo na Real Academia Galega. Para iso tería que ser aprobada finalmente pola RAG , pero antes a palabra, como elemento vivo da lingua, ten que ter un uso probado.

Comunicación ao Jerte

Os 22 estudantes que forman parte da clase de terceiro C do Laxeiro celebraron onte o seu descubrimento na véspera do Día dá Árbore coa plantación de cinco exemplares: melocotoneros e cerdeiras, outorgados pola delegación de Medio Rural en Pontevedra e colocados no parque fronte á estación de autobuses coa axuda de persoal desta consellería. Os concelleiros Nardo Seijas e César Reboredo acompañaron tamén ao grupo. Hoxe, en Ourense, plantarase un pequeno bosque de árbores da familia dos prunos na que se estreará xa a palabra prunedo, creada en Lalín.

Desde o instituto exportouse xa a creación comunicando o novo vocábulo ao instituto do Val do Jerte e tamén á mancomunidade de municipios desta zona. Un traballo que demostra, apuntan, que «o galego pode medrar». Un crecemento que «é cousa dos falantes».