Doce historias para Reimóndez e Leis

Rocío García Martínez
rocío garcía A Estrada / LA VOZ

A Estrada

r. g.

A Estrada presentou onte o anuario do museo estradense, dedicado aos seus dous patróns falecidos recentemente

27 dic 2019 . Actualizado ás 20:21 h.

O Museo do Moble e dá Madeira (Mome) acolleu onte ás 20.00 horas a presentación da vixésimo segunda publicación anual do Museo do Pobo Estradense Manuel Reimóndez Portela. Esta vez, o volume estará dedicado a dous patróns do Museo falecidos recentemente: José Luis Reimóndez Fernández, que morreu en decembro do ano pasado, e Jesús Leis Camba, que o fixo no mes de agosto. A publicación, A Estrada, miscelánea histórica e cultural, reúne doce artigos de temática variada que descobren aspectos inéditos da historia local.

Javier García Gómez ofrece unha aproximación ao estado do ensino primario nas parroquias estradenses a través dos informes de inspección efectuados no ano 1860. O artigo leva por título As escolas de instrución pública e primeira ensinanza da Estrada no século XIX.

Ou médico de Caborca é a achega de Carlos Viscasillas Vázquez á Miscelánea deste ano. Dá a coñecer a vida do emigrante galego Arturo Franco Ulloa (1903-2001), natural da Estrada e médico de Caborca, poboación do deserto de Sonora (México). Unha neta do doutor, Rosa Laura Gastelum Franco, profesora da facultade de Economía da Universidade de Sonora, visitou recentemente A Estrada e foi recibida oficialmente no Concello.

Primeira referencia á Estrada

Juan Andrés Fernández Castro achega unha proba que afianza o carácter eminentemente xacobeo das terras estradenses e dalgúns camiños que as cruzan, especialmente o que atravesaba o núcleo urbano de camiño a Compostela. Ofrece a transcrición completa do pergamiño de 1499 onde se fai mención ao referido camiño, destacando que nel se atopa, ademais, a referencia máis antiga coñecida ao topónimo A Estrada.

Os Reis Magos en Codeseda: unha representación excepcional da Epifanía na igrexa de San Xurxo é a achega de María Novoa Fernández. Desvela que o templo esconde un friso coa cabalgata dos Reis Magos que con toda probabilidade formou parte dun baldaquino hoxe desaparecido.

Pola súa banda, Toño Barbeito Sanmartín ofrece a segunda entrega do seu catálogo fotográfico de muíños da Estrada. Neste caso mostra os de Ouzande.

Carmela Sánchez Arines colabora co artigo A .velino Camba Mato, mestre de obrasEste meritorio mestre de obras nacido en 1895 foi emigrante en Cuba e executou proxectos estradenses como os do edificio A Esquina, o do Bar Porta do Sol ou a casa racionalista de Pérez Viondi.

Henrique Neira Pereira recolle a historia do Carballo dás Mentiras do campo da festa de San Miguel de Sarandón (Vedra), un exemplar en perigo de morte do que un equipo do Instituto de Investigacións Agrobiolóxicas de Galicia recolleu brotes este ano para intentar clonalo e conservar a súa herdanza xenética. Neira asina ademais outro artigo no que aborda a difusión dos números indoarábigos en Galicia.

José Manuel Bértolo Ballesteros recupera a biografía de Constantino Neira Baloira, párroco de San Miguel de Moreira e arcipreste de Tabeirós (1902-1970), latinista, poeta e arqueólogo que editou a revista A cidade de Deus.

Luis Manuel Ferro Pego e Damián Porto Rico indagan sobre o clero parroquial en San Xurxo de Codeseda (1620-2020). O primeiro dos investigadores asina ademais outro artigo titulado Alguacís, serenos, gardas municipais e policías locais dá Estrada nos séculos XIX, XX e XXI.

Para rematar, Adrián Ares Legaspi é o autor do último artigo da publicación, Varios documentos medievais referentes a San Breixo de Lamas e Codeseda (A Estrada) non Tombodo mosteiro de San Xoán dá Cova.