O fútbol español negocia un novo escenario audiovisual no medio da crise económica polo covid-19, da fuga de cracks e do declive dos seus grandes clubs
28 feb 2021 . Actualizado ás 09:59 h.Seguirán mantendo os grandes operadores nacionais o cuantioso contrato que pagan á Liga polos seus dereitos de televisión, a pesar da grave crise económica global provocada pola pandemia? Seguirá o fútbol español conservando o seu caché no estranxeiro a pesar da fuga de talentos e a perda de potencial dos seus clubs? A Liga xógase nos próximos meses manter o seu nivel económico, xa que lle tocará asinar novos contratos no medio dun escenario repleto de incertezas.
Como son os dereitos de televisión?
Aínda que sempre se refire en xenérico ao contrato de televisión, en realidade a Liga divide a venda dos seus dereitos de explotación audiovisual en dez paquetes, entre os que se atopa o partido máis atractivo da xornada, os outros oito restantes de Primeira mais o que se dá en aberto, a comercialización para o estranxeiro, os permisos para a emisión en establecementos de hostalería, os resumos en diferentes soportes, a Segunda División... etc. En total, case dous miles millóns de euros netos por tempada (1.890.525.000), como sinala a patronal no seu último orzamento (campaña 2019-2020).
Cal é o lote máis importante e cando remata?
A Liga vendeu no 2018 os seus paquetes estrela por valor de 3.421 millóns de euros por tres cursos, desde o 2019-2020 ao 2021-2022. En concreto, Telefónica pagou 2.940 millóns de euros polo Partidazo e outros oito partidos de cada xornada de Primeira División para dar en Movistar, entre os que sempre están os do Real Madrid e o Barcelona; mentres que Mediapro fíxose por 481 millóns de euros co partido en aberto (La Sexta) e a explotación dos dereitos na hostalería, entre outros. Ese contrato vence ao termo da próxima tempada (2021-2022) e é o máis importante dos asinados (o 60 por cento do que recibe a Liga por toda a súa explotación).
Poderá a Liga manter ou incrementar ese contrato?
La Voz púxose en contacto coa Liga para trasladarlle esta cuestión, e desde a patronal recoñecen que a situación actual non é propicia para garantir que isto vaia a seguir sendo así. «Nun escenario tan volátil é moi complicado prognosticar que vai pasar nun futuro», din. A crise económica tamén afecta as operadoras e impacta de cheo no paquete audiovisual dirixido á hostalería, un sector moi castigado polos peches e as restricións. «Cando estea convocado o concurso, teremos máis claro o escenario», engaden.
Cando se debería sacar a concurso de novo estes lotes estrela?
A resolución do concurso 2019-2022 fíxose público en xuño do 2018; mentres que os do trienio 2016-2019 vendeuse en decembro do 2015. Seguindo estas referencias máis próximas, o normal é que xa se estea cocendo entre bambalinas o futuro contrato. Iso si, é probable que aínda se agarde uns meses máis para sacar a concursos os lotes, «momento no que teremos máis claro o escenario».
Que outros factores poñen en perigo manter estes ingresos?
Á marxe da crise económica, que determinará e moito o futuro contrato, o certo é que esta nova negociación non colle á Liga no mellor momento. Cando se asinou con Telefónica e Mediapro o último acordo, Cristiano Ronaldo aínda estaba no Real Madrid e Messi surfeaba no alto da onda do Barça. Agora, o portugués está na Juve, o arxentino acaba contrato e podería marcharse este verán e os grandes cracs mundiais están noutras ligas. Ademais, en xuño do 2018, que foi cando se asinou, Madrid e Barça repartíronse as cinco últimas Champions. Este curso, definitivo para o próximo contrato, tres dos catro equipos españois caeron derrotados nos oitavos de final da máxima categoría continental, a pesar de xogar como locais os seus partidos de ida (1-4 o Barça, 0-1 o Atlético e 2-3 o Sevilla). Só o Madrid vai con vantaxe (0-1).
Renegociación dos contratos asinados, co perigo francés no horizonte
A pandemia mundial de covid-19 tamén está a afectar ao contrato asinado no 2018, no que se refire á explotación televisiva dos partidos de Primeira e Segunda División en España. O confinamento de tres meses do pasado ano, as restricións de mobilidade e os peches e as limitacións da hostalería levaron aos operadores a pedir unha rebaixa dos compromisos xa asinados.
Segundo publicou O Economista, a Liga rebaixou en 90 millóns o diñeiro que debía percibir de Mediapro para a tempada 2019-2020, tendo en conta que non puido explotar como debese os dereitos pola canle Horeca (hostalería). Menos afectada viuse Telefónica, aínda que a crise que viviu o país levoulle a perder uns 75.000 abonados (de cinco millóns), aínda que gañou en audiencia.
Unha rebaixa nos contratos asinados que se agarda que sexa mesmo maior para este curso 2020-2021, dados os peches e as quebras na hostalería. «Ao non ter rematado a tempada, non puidemos avaliar por completo o impacto da pandemia nos dereitos audiovisuais», explican desde a Liga a La Voz.
O obxectivo da patronal é evitar o colapso producido en Francia, onde Mediapro rompeu o seu contrato con Líguea 1 ao non querer renegociar á baixa o mesmo.
Suprimidos por lei os trienios a raíz do pacto de Viana
O pacto de Viana, no que Irene Lozano (CSD), Luis Rubiales (RFEF) e Javier Tebas (Liga ) selaron un acordo para a volta do fútbol profesional durante o confinamento, a cambio de máis diñeiro da patronal para o fútbol modesto e o deporte español, tamén pode ser agora determinante no novo contrato.
Tras aquel acordo, modificouse o Real Decreto do 2015 que regula a venda dos dereitos televisivos, eliminando a limitación de tempo nos contratos. Antes, non podía «exceder de tres anos», mentres que agora «se supeditará ás normas de competencia da Unión Europea».
O último contrato asinado pola Premier League inglesa foi de seis anos e Tebas poderá agora tamén optar por vínculos longos cos que amortecer o golpe a curto prazo da pandemia.
cronoloxía da venda dos dereitos para españa
Un crecemento desorbitado en apenas un lustro
A Liga experimentou un crecemento abismal, en canto a recadación pola explotación dos seus ingresos audiovisuais, a partir do ano 2015, coa firma do Real Decreto Lei, que permitiu e regulou a venda centralizada dos dereitos de televisión. Ata ese momento, cada club negociaba directamente con cada operador o seu contrato, o que na práctica permitía aos grandes levar case todo o pastel televisivo.
Así, no contrato da tempada 2009-2010 á 2011-2012, dos 500 millóns de euros anuais que Mediapro pagaba aos equipos da Liga , máis da metade (uns 280) repartíanllos Real Madrid e Barcelona, recibindo os máis humildes uns 12 por tempada. Ambos eran os clubs que máis ingresos por televisión recibían de Europa, pero a Liga era a cuarta das cinco grandes competicións (a Premier repartía 1.179 millóns, a Serie A 911 e Líguea 1 668, mentres a Bundesliga quedaba nos 412).
Por mor da chamada guerra do fútbol, no ano 2012, cando un grupo de trece equipos ameazaron con non xogar, obrigou a intervir ao Consello Superior de Deportes. O entón secretario de Estado, Miguel Cardenal, desbloqueou a situación e colaborou para que se asinase o seguinte trienio (2012-2015, cunha mellora de contrato e un compromiso para estudar fórmulas que axudaron aos equipos máis modestos nas súas reivindicacións. O propio Canal Plus, que xunto a Mediapro asinou un acordo por máis de 1.700 millóns a recibir neses tres anos, falou entón de «intervención determinante» e de «un modelo viable para a Liga española e un escenario estable e normalizado para os afeccionados ao fútbol» tras a publicación do acordo.
No 2015 chegou o Real Decreto Lei que regulou unha repartición máis equitativa dos equipos da Liga , asinando para esa tempada un contrato ponte de 600 millóns anuais. Só un ano, por recomendación da Comisión Nacional dos Mercados e da Competencia.
Desde entón, rubricáronse dous acordos co novo modelo. Desde o curso 2016-2017 ao 2018-2019 por valor de 2.650 millóns de euros (1.950 de Movistar e 700 de Mediapro); mentres que para as tres tempadas seguintes acordouse coas mesmas operadoras por 3.421 millóns (2.940 e 481 respectivamente). A estes paquetes polos dereitos en España hai que sumarlle ademais outros como Internet ou os internacionais, que antes non se explotaban.
Real Madrid e Barcelona, que se negaban a esta venda centralizada, cobran agora máis que antes (165), mentres que o equipo de Primeira División con menos ingresos triplica o que percibía antes (43).