Maradona, todo en 167 centímetros
Talento, polémicas e as súas adiccións marcaron a traxectoria do arxentino que faleceu onte aos 60 anos tras sufrir un paro cardíaco
A Coruña (1988). Redactor multimedia que leva máis dunha década facendo xornalismo. Unha viaxe que empezou en televisión, continuou na redacción dun xornal e que agora navega nas augas abertas de Internet. Creo nas novas narrativas, en que cambian as formas de informarse pero que a necesidade por saber segue aí. Contei historias políticas, contei historias deportivas e agora conto historias de saúde.
En pouco máis de 165 centímetros coubo todo. O ídolo e a vergoña. O estadio Azteca e os centros de desintoxicación. Os goles imposibles, as asistencias, a maxia e o golpe co xeonllo na final de Copa do 84. O deus, a vítima e o pendenciero. Todo equivale a un metro sesenta e sete. Hai máis de 30 anos que Diego Armando Maradona é a unidade de medida universal do fútbol. Para o bo e para o malo.
Tanto que no ano 2001, no día da súa homenaxe na Bombonera ante 60.000 seareiros, o ídolo tivo que aclarar que Diego Armando Maradona e o fútbol non son sinónimos. «O fútbol é o deporte máis lindo e máis san do mundo, diso que non lle caiba a menor dúbida a ninguén. Porque se equivoque un, non ten que pagar o fútbol. Eu equivoqueime e paguei, a pelota non se mancha», explicaba enfundado nunha camiseta de Boca Juniors varias tallas máis grande que a súa.
O do Diego é un deses legados infinitos, que non se miden en trofeos nin caben nunhas liñas de xornal. Considerado por moitos como o mellor futbolista que xamais teña pisado un campo de fútbol, a súa figura achégase máis á crenza que á ciencia. É, din, o mellor, pero nunca foi nin o máis caro, nin o que máis goles meteu, nin o que máis copas levantou. Se non é relixión para os seus fieis, é algo parecido. Talvez sexa por iso que o seu mellores versións se deron en escenarios de paixón desatada. A Bombonera e logo San Paolo. A pesar dos esforzos, non encaixou no academicismo do Camp Nou.
Debutou en primeira división no seu país con 15 anos nas filas de Arxentinos Juniors. Só xogou unha tempada en Boca -proclamouse, claro, campión- antes de aterrar na Barcelona do ano 1982. Unha década onde a cocaína e a heroína facían estragos entre a sociedade española. O propio Diego recoñeceu que na capital catalá foi onde comezou a súa relación coas drogas. Poucas cousas boas deulle España. Unha Copa do Rey que non compensou os estragos que Goikoetxea provocoulle na súa perna esquerda.
Malvendido ao Nápoles para recuperar o investimento feito dous anos antes, Maradona caeu de pé en Italia, dando o seu mellor fútbol. O mellor fútbol. Daqueles anos, dúas Ligas, unha Copa, unha Uefa e unha Supercopa en Italia. Tamén unha exhibición mundial televisada desde México coa camiseta de Arxentina.
Levantou, como capitán, o título, pero noutra trama maradoniana a final do Mundial era un episodio de recheo. O cénit narrativo dun país que o gañou todo segue sendo un partido de cuartos de final. Arxentina contra Inglaterra. A man de deus e o gol do século concentrados en 90 minutos. En 167 centímetros.
Pero o seu beatificación en San Paolo non significaba misericordia. Nin para os seus fieis nin para el mesmo. Catro anos despois de México, nas semifinais do Mundial de Italia 1990, a Arxentina de Maradona eliminou ao combinado local no mesmísimo Nápoles nos penaltis. Na final de Roma, contra Alemaña, co nocello esnaquizado, Maradona baixou aos infernos.
A rabia de Diego
Antes do asubío inicial, alemáns e italianos facían acordo para pitar ao Pelusa. Ajusticiados os primeiros catro anos antes en México, ajusticiados os segundos cinco días antes en Nápoles, Diego foi declarado persoa non grata no estadio Olímpico cando durante o himno arxentino a cámara parouse nel. Coa cara chea de rabia, apertando os puños, o capitán berraba «fillos de puta» desde o campo na que é un das centos de imaxes icónicas que deixa en sucesión o 10. Diego perdeu aquel partido, o Mundial e oito meses máis tarde deu positivo por cocaína despois dun partido contra o Bari na Serie A. Unha sanción de 15 meses acabou co seu tarantela de acordes alegres.
Co pasaporte manchado, foise a Sevilla. Unha tempada a beiras do Nervión antes de regresar ao seu país, a Newell's, onde non anotou nin un só gol. No cadalso da súa carreira, renaceu para salvar á súa selección. A albiceleste como salvavidas. Fóra de forma, liderou a un grupo que viña de ser humillado por Colombia na repesca para o Mundial do 94.
Maradona deu o pase do gol que selou o pase a Estados Unidos. Xa na cita mundialista, marcou un gol -un golazo- a Grecia no primeiro partido do grupo e foi titular no segundo triunfo ante Nixeria. Maradona era feliz cando a televisión mostrou a unha muller vestida de branco que o conducía ata os vestiarios para pasar un control antidopaxe.
Foi o fin. «O único que quero que quede claro aos arxentinos. Que eu me drogué, que non corrín pola droga, corrín polo corazón e a camiseta», dixo tras a súa nova sanción. Tras o fin, houbo un epílogo de dous anos en Boca. Unha prórroga de fútbol lento que en Arxentina non desprezan, por ser o tempo da substitución xeneize sobre os ombros de Riquelme.
Tormenta fose do campo
Despois do seu retiro, Maradona foi, sobre todo, titulares de prensa: operacións, polémicas, pelexas, amizades, opinións políticas, adiccións e rehabilitacións, bailes, machismo, rifas domésticas, rezos, televisión. Probouno case todo. Tamén os bancos, sen demasiado éxito. Nin sequera a selección serviulle de desafogo no 2010, e o seu combinado, encabezado por Messi, foise a casa eliminado en cuartos. Caeu ante Alemaña.
«Eu tratei de ser feliz xogando ao fútbol e facelos felices a todos vostedes. Creo que o logrei. Isto é demasiado para unha persoa, demasiado para un xogador do fútbol. Agardei tanto este partido e xa se rematou. Oxalá non se remate nunca este amor que sinto polo fútbol e que non remate nunca o amor que me teñen», dicía Diego Armando Maradona naquel adeus oficial ao fútbol no 2001 na Bombonera. Palabras que resoan como epitafio. Mito, folklore e tradición oral televisada dos que lle viron gambetear. A pesar de todo o demais.
