Fernández-Albalat, pai da cidade moderna

Xosé Vázquez Gago
Xosé Gago A Coruña / LA VOZ

CULTURA

Detalle de la factoría embotelladora de Coca-Cola localizada en A Coruña, obra de Fernández-Albalat.
Detalle da factoría embotelladora de Coca-Cola localizada na Coruña, obra de Fernández-Albalat.

Un libro reúne as grandes obras do arquitecto e reflexiona sobre o seu traballo

24 jun 2021 . Actualizado ás 05:00 h.

Fillo predilecto e primeiro homenaxeado na Semana da Arquitectura da Coruña, Andrés Fernández-Albalat Lois (1924-2019) é o pai da imaxe moderna da cidade herculina e vai ser a fonte de inspiración dos futuros deseñadores da urbe, que este mércores renderon homenaxe á súa obra na Escola Técnica Superior de Arquitectura da Universidade da Coruña (Etsac) coa presentación do libro Andrés Fernández-Albalat arquitecto. Materiais de arquivo: obra coruñesa (1959-1999).

O proxecto é froito da colaboración entre o Concello dá a Coruña e a Etsac, concretamente co seu grupo de investigación da Historia da Arquitectura, coordinado polo catedrático José Ramón Alonso Pereira. El foi un dos encargados de presentar o libro xunto ao concelleiro de urbanismo, vivenda, infraestruturas e mobilidade, Juan Díaz Villoslada; e a Antonio Santiago Río Sánchez, arquitecto, doutor da UDC e responsable da edición, é dicir, «construtor de libros», segundo describiu a súa filla pequena, como contou el mesma na presentación do traballo.

O libro divídese en tres partes. A primeira analiza a figura de Fernández-Albalat como arquitecto. A segunda céntrase no estudo dos materiais do seu arquivo, facilitados pola súa familia, á que os autores agradeceron a súa colaboración. A terceira observa en detalle dez obras do arquitecto na Coruña, desde a fábrica embotelladora de Coca-Cola na avenida de Alfonso Molina ata os Centros de Cálculo e Servizos de Caixa Galicia. No medio figuran o colexio San José de Calasanz-Pais Escolapios, o concesionario da Seat situado na citada avenida, o hospital San Rafael, ou o impoñente e sedutor, aínda que nunca realizado, proxecto da Cidade das Rías, que quería unir A Coruña con Ferrol mediante pontes sobre o mar.

O tomo reúne ademais fotografías, planos, bosquexos e mesmo algúns debuxos espontáneos do arquitecto, que dan conta tanto do seu traballo profesional como da visión de carácter máis persoal e artística.

A diversidade das obras seleccionadas no libro dá unha idea da gran influencia que tivo Fernández-Albalat sobre as arquitecturas coruñesa e galega, ás que quixo incorporar ao movemento moderno.

O volume, con prólogo da alcaldesa, Inés Rey , que tamén se ocupa dese desexo de Fernández-Albalat, conta coa colaboración de especialistas internacionais como o arquitecto Brett Tippey, da Universidade de Kent; pero a maioría deles proceden da propia Universidade da Coruña.

Este feito tamén senta testemuño da inspiración que o arquitecto supuxo e supón para os seus sucesores. Esa influencia persistirá. A primeira Semana da Arquitectura da Coruña, a do 2020, levou o seu nome. O concelleiro Díaz Villoslada comprometeuse a que será a primeira das que veñan, xa que o Concello, con apoio da USC, quere consolidar a celebración.

Máis aló dos actos públicos, o volume ten capítulos asinados por Francisco Dinís Galego, un dos asesores do actual goberno municipal coruñés en materia urbanística; ou do presidente da Autoridade Portuaria da Coruña, Martín Fernández Prado, tamén profesor da Escola de Arquitectura. Entre outros desafíos, ambas as Administracións deberán alumar pronto un plan para incorporar á cidade os peiraos do porto coruñés, que quedarán sen uso ao trasladarse a actividade ao porto exterior de Langosteira. É un reto á altura de Fernández-Albalat.