Creador esixente e coleccionista atento, a súa obra habita boa parte dos museos do mundo; Sarmento morreu este martes aos 72 anos tras varios meses de enfermidade
05 may 2021 . Actualizado ás 05:00 h.O mundo da arte Contemporáneo perdeu a un dos seus grandes protagonistas e defensores co falecemento de Juliãou Sarmento. Así, con maiúsculas, porque o seu legado é inmenso; como artista de traxectoria inigualable; como coleccionista atento desde hai décadas ata conformar un colección que xa quixesen para si moitos dos grandes museos peninsulares; como comisario capaz de proxectar a obra de creadores que el consideraba que non estaban o suficientemente atendidos pola crítica e o contexto; ou como militante cómplice capaz de conectar axentes e artistas de diferentes ámbitos co simple afán de sumar.
Poucos como Juliãou, amigo e compañeiro de batallas expositivas que vivía coma se fosen a primeira ou a última. Esixente e xeneroso, é seguramente o artista do que máis aprendín e dos que máis vou botar de menos, sempre. Moitas son as imaxes que se me veñen á cabeza, coma se quixese compor unha das súas obras, que conteñen imaxes de imaxes, relacionadas entre si aínda que poidan funcionar de xeito independente, abrazando a ambigüidade do seu significado. As obras de Sarmento comparten unha sorte de duración suspendida, como seguro será o seu recordo en Portugal, en Europa e no mundo, porque non existen recunchos alleos á súa presenza en exposicións, do mesmo xeito que o seu traballo habita nas coleccións de practicamente todos os museos do planeta.
Nas obras de Juliãou Sarmento intuímos algo que se mantén ausente, fóra de escena. Algo así como se tratase de convocar enigmas, de coleccionar elipses, ou silencios. Agora acentuarase máis aínda ese espazo intermedio entre a obra e o espectador; entre a suspensión e o desexo. As súas enigmáticas pinturas recentes facían referencia ao mundo das constelacións, coma se xa intuíse que pronto se ía perder na inmensidade do espazo. Porque así son as estrelas, que aínda nas noites máis escuras continúan cegándoo todo co seu fugaz brillo. E é verdade que Sarmento sempre chegou a todo antes que o resto, fugaz pero sen perder o brillo, nin a frescura.
A última vez que traballamos xuntos foi no CGAC, en Galicia. Suxerín que o título desa mostra fose Without, en referencia á polaridad que domina toda a súa obra. A polaridad é como unha porta que nun lado ten escrita a palabra entrada e no outro, saída, pero sempre é a mesma porta e, segundo o lado polo que nos acheguemos a ela, vemos un ou outro dos seus aspectos. Como nas obras de Sarmento, o título non nos di unha verdade exacta nin absoluta nin tampouco nos informa de todo o que se ve e de todo o que se perde. Agora o artista déixanos, pero quédanos o misterio da súa obra, esa ausencia que demanda a nosa activación como espectadores atentos, para que sexamos capaces de ampliar a realidade, como el mesmo conseguiu facer coa historia da arte, na que sempre terá un sitio.