Rebeca Zurru, premio María José Jove por unha investigación sobre o uso terapéutico da arte
CULTURA
O ensaio indaga a utilidade da creación na rehabilitación de persoas con ictus
01 dic 2020 . Actualizado ás 05:00 h.A investigadora Rebeca Zurru Fernández (Valencia, 1989) foi elixida como gañadora da segunda edición do premio de ensaio sobre aplicacións terapéuticas da arte convocado pola Fundación María José Jove co seu ensaio Remirando o esquecemento. Estratexias creativas desde a arte e a educación para a neurorrehabilitación de ictus e a máxima funcionalidade do individuo no seu medio.
Na raíz da súa investigación está unha experiencia persoal, o que talvez dá unha fondura especial ao seu traballo, no que ela mesma o explica: «O punto de partida e motor de arranque para esta investigación xorde entre finais do 2014 e o primeiro cuadrimestre do 2015 no hospital valenciano Doutor Moliner, Bétera. Durante este período, a miña nai está ingresada tras sufrir o 15 de novembro do 2014 un infarto cerebral, e ser dada de alta polo hospital Universitari i Politècnic A Fé o 10 de decembro do seguinte mes. Toda a súa vida dedicara tempo a actividades creativas […]. A modo de xogo, ao longo da miña infancia e mocidade, tamén tiven a oportunidade de que se salpicase o meu espírito e, dalgún xeito, posteriormente, contaxiáseme intentando axudar desde os recursos que tiña a que os seus días, como interna en Porta Coeli, fosen máis levadíos. Tras sufrir o accidente intentei comprender, deliberadamente, de que xeito interpretaba o mundo e, en consecuencia, expresábao a través do debuxo. Coñecela mellor, achegarme á nova realidade na que repentinamente todos nós nos vimos mergullados e ela manifestou desde a primeira vez que tomou papel e bolígrafo […]».
23 cartas
No estudo, Zurru visibiliza a práctica creativa no contexto clínico da rehabilitación do dano cerebral adquirido e pon de manifesto como a práctica artística nos procesos de neurorrehabilitación pode ser un recurso moi útil para establecer novas estratexias de transformación e mellora das habilidades cognitivas e executivas, que favorezan os vínculos do individuo coa súa contorna. Recolle ademais leste ensaio exercicios prácticos como debuxos e pinturas, que acompañan ás vinte e tres cartas que narran en primeira persoa o sentir do ictus da nai da autora.
Zurru graduouse en 2014 en Belas Artes pola Universitat Politècnica de València e accedeu ao máster en Formación do Profesorado de Educación Secundaria e Bacharelato da mesma universidade, onde este ano tamén obtivo o título de doutora en Arte, Produción e Investigación, e mención cum laude na súa tese doutoral Estratexias creativas desde a arte e a educación para a neurorrehabilitación do ictus e a máxima funcionalidade do individuo no seu medio. Un estudo controlado aleatorizado en adultos con dano cerebral adquirido, na base do ensaio agora galardoado pola entidade galega.
Dotado con 6.000 euros e a publicación do texto, a fundación quere fomentar con esta convocatoria o pensamento contemporáneo e a súa confluencia interdisciplinar sobre a arte como ferramenta terapéutica.
Os traballos finalistas do concurso son Arte, terapia e rehabilitación dun accidente cerebrovascular; Un espazo potencial; A dramaterapia nas escolas: cara a unha construción grupal; Curarche; Espazos sobre aplicacións terapéuticas e Arte, terapia e formación humana.