Unha obra da autora rusa pecha a tempada da orquestra OSG
13 jun 2019 . Actualizado ás 13:51 h.Consentida por intérpretes como o violonchelista Mstislav Rostropóvich -que lle regalou un piano, o Steinway & Sons que aínda toca na súa casa das aforas de Hamburgo- e o violinista Gidon Kremer, a compositora rusa Sofia Gubaidulina (Chistopol, 1931, na entón República Tártara da Unión Soviética) é unha figura tan internacionalmente reputada no mundo da música clásica como descoñecida nos circuítos comerciais. Foi o gran Dimitri Shostakóvich uno dos que máis a alentou a seguir polo «camiño erróneo», que a levou a recibir, entre outros moitos, o premio Fronteiras do Coñecemento que outorga a Fundación BBVA -pola «cualidade espiritual» e a «dimensión transformadora» das súas composicións, enxalzaba o fallo-. Foi no 2017, o mesmo ano no que a Sinfónica de Boston, baixo a batuta do letón Andris Nelsons, estreou o seu Triplo concerto para violín, violoncelo, bayan e orquestra.
Agora, a Orquestra Sinfónica de Galicia -OSG, no peche da súa tempada de concertos, nos programas de o xoves 13 e o venres 14, no Palacio da Ópera da Coruña- interpretará por primeira vez en España o triplo concerto de Gubaidulina -un «drama cósmico», segundo a súa propia definición.
«As leis do cosmos»
Para a ocasión, Dima Slobodeniouk, director da OSG, reúne á violinista Baiba Skride, a chelista Harriet Krijgh e ao acordeonista Martynas Levickis para interpretar a música dunha autora que no seu traballo creativo busca achegarse «ao misterio das leis do cosmos e do mundo». Nesta aspiración de Gubaidulina de «unir o ceo e a terra», sempre lle gusta subliñar a importancia que concede ao bayan (acordeón cromático ruso, con rexistros moito máis baixos que un occidental), instrumento polo que sente debilidade e que considera que ten unhas «propiedades profundas» e unha «personalidade fortísima».
Precisamente, o xurado do citado premio valorou o uso que fai de «unha ampla gama de instrumentos, algúns extraídos da música folklórica». A Gubaidulina gústalle dicir que para ela os instrumentos son auténticos «seres vivos», que senten e perciben de «unha forma case misteriosa» e que mesmo se presentan na súa vida como unha «verdadeira personalidade». «Existo alí onde Occidente atopa a Oriente», di a artista, filla de pai tártaro e de nai eslava.
Tras anos de ostracismo na extinta Unión Soviética, onde música foi cualificada como «irresponsable» e, en 1979, a unión de compositores rusos incluíuna nunha lista negra pola súa participación nalgúns festivais europeos -a iso aludía Shostakóvich no seu defensa do «camiño erróneo»-, está hoxe considerada como unha compositora «mística» pola profundidade relixiosa que emana da súa obra.
O programa das dúas veladas péchase coa interpretación da Sinfonía n.º 4 no meu bemol maior, «Romántica», de Anton Bruckner, na súa versión de 1878 e co finale de 1880.