«Commedia» e «Invisibles» triunfan nos Premios de Teatro María Casares

La Voz A Coruña / LA VOZ

CULTURA

César Quian

Iria Pinheiro e Miguel Borines, elixidos mellores protagonistas, e Marián Bañobre, mellor directora

22 mares 2019 . Actualizado ás 05:00 h.

Nun ano histórico por múltiples motivos, máis dos previstos, o teatro galego converteu onte a súa gala anual nunha afirmación irresistible e crítica do vigor e a madurez con que encarou a súa función nos tempos fracos que corren. Foi a noite de Commedia, da compaña Contraproduccións, un espectáculo que, xunto co segundo favorito -a coprodución do Centro Dramático Galego e Chévere Divinas Palabras Revolution, primeira montaxe en galego da obra de Valle-Inclán-, naceu fondeado a un pasado co suficiente significado como para facer temer pola versión renovada de si mesmo. Un e outro brillaron no desafío. Pero a 23.ª edición dos Premios María Casares que onte se celebraron no Teatro Rosalía da Coruña tamén aplaudiu con entusiasmo a Invisibles , de Redrum Teatro, sete historias de sete mulleres dirixidas por Marián Bañobre -«eu isto non ou visualizase», acertou a dicir ao recoller o premio á mellor dirección-, que levaron tres das catro categorías nas que estaban nomeadas, incluídas mellor iluminación, «por fin para unha muller», celebrou Laura Iturralde.

Commedia, con 12 nomeamentos e tres premios cultivados finalmente, volve ao espectáculo que o director e dramaturgo Cándido Pazó estreou na Mostra Internacional de Teatro de Ribadavia de 1993 inspirado na Commedia dell'arte, da que toma os personaxes, e levado a escena en máis de 200 funcións en España, Francia e Portugal. «Para celebrarmos toda unha vida xogando a este xogo marabilloso que é ou teatro», defendeu Pazó, que salvo ausencias contadas reuniu ao mesmo equipo creativo 25 anos despois. Do resultado dan conta as figuras -xa non de Sargadelos, senón da ceramista Paula Pereira, primeira novidade dos Premios María Casares 2019- ao mellor vestiario para Suso Montero, actor secundario para Marcos Orsi e mellor espectáculo.

Por primeira vez, sen TVG

A gala, organizada pola Asocición de Actores e Actrices de Galicia e dirixida por Juanillo Esteban e Carlos Sante, estivo ausente por primeira vez nos seus 23 anos, máis novidades, da grella de Televisión de Galicia. «Ata aquí chegamos», resumiu a vicepresidenta, Mabel Ribeira, que reprochou á cadea pública as emisións de madrugada nun discurso duro e esperanzado que fiou a violencia machista co anuncio de avances no Estatuto do Artista «e ou futuro, que está nas nosas mans, que emoción!», celebrou a actriz.

A festa discorreu entre números acrobáticos de circo e recreou unha Brigantium imperial que someteu a veredicto popular, pulgar arriba, o destino de Comicus Maximus, un elemento subversivo acusado por un Claudio togado con gorra militar que deveu Claudillo. «Non se entrega unha vida ao teatro porque si, hai un compromiso esencial que mantén viva a nosa paixón, que é precisamente ter a coraxe obscena de expresar o que a sociedade moitas veces non quere ou non pode ver e escoitar. Como nos pedía Shakespeare, enfrontemos a nosa época tal e como ela se nos presenta», proclamou o actor e dramaturgo Carlos Santiago ao final do Manifesto Galego do Día Mundial do Teatro, que empezara cunha afirmación a modo de aviso: «Ser libre non é doado».

Iria Pinheiro, mellor actriz protagonista por Anatomia dunha Serea, explicou o fío do oficio aludindo ao proceso xudicial no que está envolta, que considera, explicou, «ás actrices seres marxinais máis próximas á pornografía ca a Shakespeare». Despois Miguel Borines encarnou unha novidade reveladora e inesperada: «É a primeira vez que un titiriteiro gaña ou premio ao actor protagonista». E os responsables das Aulas de Teatro Universitario de Santiago e Ourense recolleron o Premio de Honra Marisa Soto cunha chamada de atención pola desaparición das aulas de Ferrol, A Coruña e Pontevedra, e a proposta de que a arte dramático se incorpore ao currículo educativo. O mellor espectáculo infantil para Patapatum, de Elefante Elegante; actriz secundaria para Marta Lado; a música orixinal de Caxade, a escenografía de Suso Montero para Divinas Palabras e a maquillaxe de Martina Cambeiro pecharon a noite.