O fráxil equilibrio do percebeiro

Xesús Fraga
xesús fraga REDACCIÓN / LA VOZ

CULTURA

«Entre la ola y la roca» documenta el día a día de los percebeiros
«Entre a onda e a roca» documenta o día a día dos percebeiros

O documental «Entre a roca e a onda», rodado na Costa da Morte e ópera prima do director coruñés Manuel Lógar, chega este venres aos cines galegos

20 mares 2019 . Actualizado ás 05:00 h.

«Peso cen quilos, pero téñome que mover como un rapaz de corenta. Ao que queda parado o mar lévallo». Así, no fráxil equilibrio entre a roca e a onda, desenvólvese a actividade dos percebeiros, lixeiros e atentos para que o mesmo «demo» que che regala os seus froitos non che arrastre e quede a vida.

É un dos testemuños do documental de Manuel Lógar (A Coruña, 1993), titulado precisamente Entre a roca e a onda. Tras o seu paso por unha ducia de festivais -en Santiago e Ourense, pero tamén en Irlanda, China e mesmo Alaska-, a película chega este venres ás salas galegas, ese graal para os cineastas pero que en ocasións é case tan difícil como unha rodaxe. Ante a falta dun acordo entre produtora, distribuidoras e equipo, os responsables de Entre a roca e a onda constituíron unha canle de autodistribución, Corvo mariño Cinema, para que a cinta se vexa en Galicia e, de momento, tamén en Madrid. Así evitan que «acabase nun caixón», como di gráficamente Lógar. «O peor que podía pasar era recibir o non dos cines, pero, por sorte, moitos deles viron con bos ollos a nosa proposta», engade.

Hai outros equilibrios en Entre a roca e a onda, non só o físico e o mental dos percebeiros ante o océano. Tamén se narra o dunha economía azarosa, suxeita aos ditados de vedas e clima. A procura dun retrato fiel -do mar á lonxa ou á partida de cartas- obrigou a Lógar a outro equilibrio: «Non buscabamos heroes nin viláns, senón persoas». A súa franqueza cultivou «boas palabras e felicitacións» entre uns percebeiros que acolleron ao cineasta desde o primeiro momento, vencendo as reticencias iniciais que inspiraba un «retrato sen edulcorar». Lógar ten claro que ademais desa visión fidedigna entre os seus obxectivos contábase o «destacar a importancia de buscar un modelo artesanal sostible e dun rural san e protexido. Os percebeiros son patrimonio cultural galego e deberían ser tratados como tal».

La película también propone una visión más lírica para conseguir un «viaje sensitivo»
A película tamén propón unha visión máis lírica para conseguir unha «viaxe sensitiva»

Nesa perspectiva desempeña un papel esencial outro novo equilibrio, o que busca a película entre o documental e un enfoque próximo ao lirismo. En Entre a onda e a roca ningunha escena recibe un tratamento de ficcionalización, pero si se moldea a atmosfera para mergullar ao espectador en «unha viaxe sensitiva». Hai un entroncamento desta poética cun cine «social cru e áspero», en especial no tratamento dunha catástrofe ecolóxica como o Prestige, que colleu a Lógar con só nove anos pero en quen deixou unha profunda pegada. Unha vocación social que está presente no proxecto actual do director, Alúmina, rodado cos traballadores de Alcoa.

Entre os proxectos para este ano de Lógar tamén se inclúe a organización dun festival na Coruña, o Corvo mariño Filme Fest, entre o 12 e o 17 de agosto. O director é consciente de que estes certames son imprescindibles para o cine independente e transcender todo tipo de fronteiras. «Que un americano en Fairbanks reflexione sobre os percebeiros e o abandono do rural galego e empatice cos seus conflitos, é algo que fai que che sintas realizado».