Fai seis décadas, o escritor padronés foi a buscar ao pintor a Cannes para que colaborase en revístaa «Papeis Son Armadans» e conseguiu, ademais, a súa amizade
22 jul 2018 . Actualizado ás 08:43 h.«Queridísima Charo. Ante min fracaso de onte, hoxe presenteime polas boas en casa de Picasso, ás once e media da mañá. Custoume moito traballo que me abrisen a porta». Camilo José Cela -CJC, como lle gustaba escribir- mostraba á súa esposa a súa frustración nunha nova misiva desde o hotel Mont-Fleury, en Cannes (Francia). Era a súa base de operacións, á que chegou a principios de agosto de 1958 cun obxectivo claro: falar con Pablo Picasso para convencelo que colaborase en Papeis Son Armadans, a revista que fundara dous anos antes en Mallorca. Quería realizar un número homenaxe ao xenio malagueño e quería contar coa súa participación.
Picasso, sabedor das intencións de Cela por medio de Joan Miró, deulle longas. En catro cartas-noticiario, o escritor conta os avatares para poder chegar á Californie, a vila onde vivía o pintor e o seu estado de ánimo. «Non saio, como pouco, bebo menos e procuro estar en forma», escribe no último oco da misiva. Grazas á mediación do fotógrafo David Douglas Duncan e á última muller de Picasso, Jacqueline Roque, Cela tivo o seu encontro. Picasso non llo puxo doado. Invítolle a comer. «Tratábase talvez da proba decisiva, con ambos os contemplándose e medíndose de lonxe», evoca o seu fillo, Camilo José Cela Conde. O seu pai sorteou con acerto a primeira dificultade. Cunhas patacas fritas na mesa, dixo a que non as comía se non llas daba «Pablito á boca». O pintor, morto de risa, accedeu. Empezan a aparecer gretas na súa coraza.
A proba definitiva discorre a continuación. Picasso vaise durmir a sesta, deixando un cartafol cheo de debuxos, todos eles asinados. Cela non caeu na trampa. «Os dous miráronse, por un instante, medindo cada un nos ollos do outro ata que punto entendeuse o xogo. Ambos sabían que se CJC collese un debuxo, o que fose, a súa visita tería rematado nese mesmo instante», conta o fillo do Nobel de Literatura no catálogo de Picasso-Cela. Historia dunha amizade. Colección Gabarrón, unha exposición que mostra o xerme e o desenvolvemento desta relación e que se poderá gozar ata o 11 de novembro no Muram (Museo Rexional de Arte Moderna de Cartaxena). Unha viaxe a través dun centenar de pezas. Cartas, libros, cerámicas, debuxos e gravados para entender o peculiar vínculo que naceu entre dous dos artistas españois máis importantes do século XX.
Oito debuxos orixinais
As pezas expostas pertencen á colección da Fundación Gabarrón nun proxecto que conta coa colaboración da Fundación Charo e Camilo José Cela. Entre as obras cedidas provenientes dos fondos Gabarrón, destacan oito debuxos orixinais de Picasso, realizados con ceras de cores e dedicados á familia Cela, e que están datados o 11 de maio de 1961, aniversario do escritor padronés. Tamén hai 21 cerámicas, linografías, linóleos, libros ilustrados e afiches, que abarcan desde 1952 ata 1969 e que mostran as relacións entre as parellas Cela-Charo e Picasso-Jacqueline.
A última muller de Picasso foi fundamental para que a relación frutificase, xa que ela se sentía moi cómoda con Cela. Outro muñidor desta relación foi Tomeu Buadas. Hostaleiro e amigo persoal do novelista, impulsou a creación da revista -que rematou a súa andaina en 1979- e iniciou as Conversacións poéticas en Pollença. Facilitou os encontros entre os dous artistas, que prolongaron a súa vinculación laboral máis aló de revístaa homenaxe planeada ao principio. Esta saíu publicada en abril de 1960, con artigos de Gabriel Celaya, Manuel Altolaguirre ou Domingo García-Sabell, entre outros.
Dous meses despois, Cela volve visitar A Californie e móstralle a revista a Picasso; está tan contento que decide facer uns debuxos para cada escritor. Cela proponlle que o seu próximo libro sexa sobre a historia deses debuxos. Picasso contraataca e ofrécelle un cos seus poemas e os debuxos do escritor. Sería o primeiro libro xuntos, Anaco de papel, ao que seguiría Debuxos e escritos (abril de 1961) e o libro máis lóxico: debuxos do pintor e textos do escritor. Gavilla de fábulas sen amor incluíu as ceras que fixo Picasso para o número extraordinario de Papeis Son Armadans.
Na mostra pódense ver varios destes exemplares xunto a dúas obras de bibliofilia de Picasso (Lles Déjeuners e Linogravures). «Tiveron unha profunda relación de respecto e amizade», sinala, pola súa banda, Cris Gabarrón.