Queixería Cagiao acaba de ampliar as súas instalacións en Paderne, mentres que a cooperativa Sofragal construíu unha nova nave para a transformación de castaña

M. Alfonso

O sector primario está cheo de oportunidades. De recursos que poden converterse nun bo negocio. Pero non sempre hai quen estea disposto a deixarse os diñeiros e o esforzo nesta contorna. Por iso a Consellería do Medio Rural conta cunha liña de axudas para apoiar os investimentos que se realicen co obxectivo de transformar e comercializar produtos agrarios. A Queixería Cagiao, de Paderne , foi unha das que se aproveitou destas subvencións. Recibiu 152.000 euros para ampliar un negocio que leva en funcionamento desde o ano 77. Sofragal é outro exemplo. Os socios desta cooperativa querían conseguir un mellor prezo polos seus produtos e, para iso, recibiron 160.000 euros cos que construíron unha nave para a obtención de castaña deshidratada e fariña. Eles, do mesmo xeito que outros moitos, decidiron apostar polos produtos agrogandeiros.

«Fixemos toda unha nave nova porque na que tingamos estabamos moi apertados», explica Anxo Cagiao. El é o responsable da queixaría do mesmo nome, un negocio que abriu no ano 77 e cuxas instalacións quedaron pequenas. Consiste nunha explotación de vacún que, posteriormente, deu lugar a unha queixaría. «Levo trinta anos con ela. Ou meu forte é ou queixo fresco, aínda que tamén facemos Ulloa», argumenta. As súas vacas producen ao redor de tres mil litros de leite ao día e, no verán, dedícanse integramente á elaboración dos queixos, «ou que me sobra de leite véndoo», engade. De feito, na súa fábrica poden producir ao día entre 900 e 1.000 queixos frescos, ao redor dun centenar de curados.

Anxo chegou ao negocio do queixo por unha desas casualidades. «Ou meu oficio é ou do montaxe industrial, de feito toda a nave nova fíxena eu. Pero non gustábame ser obreiro, así que me puxen coas vacas. Despois, oito persoas montaron unha queixería e, un pouco por egoísmo, eu tamén puxen a miña. E estou moi contento de ter ido só», argumenta. Agora está a piques de xubilarse, pero conta con substitución. A súa filla estase pondo á fronte do negocio, aínda que as súas esperanzas están postas no seu neto Víctor. «Gústalle moito a queixería. Ten só nove anos pero quere saber ou porque de todo», explica. Así que, a pesar de que só lle quedan uns meses para retirarse, Anxo decidiu meterse en faena e ampliar o negocio. Hoxe ten unha nova nave en Paderne, A Coruña, lista para seguir elaborando os mellores queixos da zona.

Como a Queixería Cagiao outras 96 empresas de toda Galicia se beneficiaron o pasado ano dunha liña de axudas que superou os 30 millóns de euros. Isto significa que, en total, investíronse preto de noventa millóns na creación e mellora de industrias destinadas á transformación e comercialización de produtos agrarios no medio rural. Sofragal Sociedade Cooperativa Galega foi outra das firmas que recibiu estas axudas. Os 160.000 euros financiados pola consellería permitiron pór en marcha unha nave para a transformación da castaña, que supuxo un investimento final de 359.652 euros. Ata agora, esta cooperativa que naceu no ano 2013, dedicábase unicamente á explotación de castaña en fresco, «e nos víamos na obriga de aceptar ou prezo que nos daban vos intermediarios», explica Enrique González, enxeñeiro da consultoría Geysa SLP, que levou toda a ampliación desta firma. Por iso decidiron pór en marcha o seu propio centro de transformación, que xa está listo para realizar as primeiras probas. Nel poden, agora, secar a castaña e elaborar diferentes tipos de fariña.

Durante o pasado ano, 96 empresas beneficiáronse das axudas de Medio Rural A cooperativa conta actualmente con preto de quince hectáreas de castiñeiro, pero a súa intención é acadar as vinte hectáreas ao longo dos próximos cinco anos, o que lle permitiría ampliar a súa produción ata roldar os 50.000 quilos. A súa intención é a de abandonar a liña de fresco, para concentrarse na castaña deshidratada e nas fariñas. Un mercado que, aseguran, ten moito potencial. «A fariña pode empregarse para facer rebozados e doces e, ademais, ten a vantaxe de que non ten glute», insiste González. Por iso construíron unha nave de 450 metros cadrados no parque industrial de Nogueira de Ramuín onde, ademais, son a primeira firma en instalarse. Isto permitiralles desestacionalizar a actividade da cooperativa e aumentar a súa marxe de beneficio, ao realizar eles mesmos a transformación do produto.

Trece pequenos propietarios forman esta cooperativa, que está aberta a todos aqueles que queiran recuperar este cultivo tradicional, «sabemos que hai moitos soutos abandonados», insiste González. A nova nave está por agora en probas, «estamos estandarizando vos procesos de secado, vendo a velocidade do pelador...», engade. Pero a súa intención é que o ano que vén «transformemos ou cen por cen dá produción». Entón, producirán ao redor de 15 toneladas de castaña seca e 2.500 quilos de fariña.