«Día a día vulnéranse os dereitos das persoas con discapacidade»

Loreto Silvoso
loreto silvoso A Coruña / LA VOZ

ELAS

ANGEL MANSO

O Día da Parálise Cerebral defenderá esta semana os seus dereitos, como o de «ter fillos», di

29 sep 2019 . Actualizado ás 12:07 h.

Sonia Ruiz (Madrid, 1973) coñécese Aspace Coruña como a palma da súa man. Non en balde se pasou doce anos auditando o seu sistema de xestión ata que, o ano pasado, converteuse na directora xerente. E está feliz.

-Traballaba no mundo das auditorías de sistemas de xestión. Como recala en Aspace?

-Cando estiven a traballar en Aenor, case todos os expedientes de oenegués tocábanme a min. Empecei a auditar a Aspace Coruña no ano 2007.

-E enganchouse.

-Si. Vinculeime moitísimo, encantábame. Paseime anos auditando entidades do terceiro sector. ¡Máis de 40 polo menos!

-Vostede vía a entidade desde fóra. Agora que está dentro, como a ve?

-Dásche conta do vulnerable que é o sector pola parte económica (é difícil facer fronte a todo) e o importante que son a sensibilidade e a inclusión.

-Cuesta facerse ver?

-Cuesta , si. Sobre todo a parálise, que é unha doenza moi específica e complexa.

-Na campaña expoñen un mundo ao revés onde todas as persoas tivesen unha discapacidade. Como se lles ocorreu?

-Todos os personaxes teñen parálise cerebral menos o protagonista, que é «o especialito». Quixemos facelo cun ton de humor, aínda que é un tema moi serio, porque día a día se vulneran os dereitos das persoas con discapacidade.

-Son situacións reais?

-Si, pomos exemplos que vivimos a diario.

-É unha vinganza por todas as veces que nós lles tratamos con condescendencia?

-[Risos] ¡Ou infantilizándolos! Algún deles vai ao médico e aínda as preguntas van para o acompañante.

-Son uns campións pero erramos cando lles soltamos un: «Como vas, campión?».

-Si, ou cando lles tratamos coma se fosen heroes, que tampouco se trata diso. Son persoas moi fortes ás que hai que mirar con normalidade.

-Iso de que che inviten a irche na porta dun pub, pásalles?

-¡Ai! O dereito ao lecer. Pois iso pasa a día de hoxe. Ás veces, non son sitios accesibles en cadeira de rodas. E moitas consultas médicas privadas tampouco o son.

-A que hai que darlle a volta?

-Ao dereito ao emprego, porque é difícil acceder a un traballo tendo discapacidade. E é complicado para eles tomar decisións, porque hai sobreprotección.

-E o dereito á intimidade...

-Tamén. Moitos dos nosos mozos protestan porque, como necesitan axuda para asearse, teñen dereito a que se respecte a súa intimidade nese momento. E está o dereito a ter unha familia, a sexualidade...

-Tema polémico ultimamente.

-Si. Con parálise cerebral necesitas un axudante se queres ter relacións sexuais. É unha figura que debería regularse. É un atrevemento que eu diga isto, pero hai que romper esa barreira. Noutros países esa figura está regulada. Aquí é prostitución e é ilegal. Pero fanlles falta apoios. E  teñen dereito a ter fillos. Son dereitos que están aí.

-Iso é #DaleLaVuelta. Se che pos no lugar do outro...

-....Entenderás as súas dificultades.

«Agora ata hai praias e hoteis accesibles, pero hai que ir a máis»

A Sonia Ruiz tocoulle, hai un ano, a difícil tarefa de substituír a Eulogio López a cargo de Aspace Coruña, pero nos doce meses que leva no cargo igualou ao seu predecesor en compromiso, dedicación e loita por defender os dereitos do colectivo de persoas con parálise cerebral.

-En que avanzamos?

-Somos máis visibles. A parálise cerebral está na rúa.

-Xa non nos quedamos mirando.

-Está máis normalizada. Agora ata hai praias e hoteis que son accesibles. E hai entidades fantásticas que fan lecer inclusivo, aínda que hai que ir a máis.

-Unha educación inclusiva real?

-Si, pero os centros non teñen recursos. En Aspace estamos dispostos a prestar os nosos servizos alá onde nos chamen.

-E patios inclusivos.

-Si, porque se non hai alguén que axude a que interactúen, os nosos mozos estarían sos.

-Están a empezar co servizo de atención temperá.

-Si, concíbese como unha atención integral ambulatoria para menores de 0 a 6 anos, que é cando hai máis capacidade de mellora. Acabamos de empezar a prestar o servizo en Abegondo, Bergondo e Carral.

-Foi un ano moi intenso.

-Si, ¡poderíanse traballar 48 horas ao día con todo o que hai!

-Pero os recursos son escasos.

-Pero moi guerreiros. Os recursos hai que pelexalos.

-Que retos ten este ano?

-Ampliar as instalacións e implantar a texturización dos alimentos, para que os nosos usuarios poidan descubrir o sabor do peixe ou da pataca por separado. Estamos en probas.

-E ademais...

-Os mozos hannos pedido formar parte dos órganos directivos. Só falta cambiar os estatutos. Van facer campaña ¡porque se queren presentar moitos!