Moitos arquitectos e urbanistas xa teñen en conta estes viarios nos seus deseños urbanos
20 novs 2019 . Actualizado ás 18:20 h.Cando nos movemos a pé, facémolo sempre dun xeito instintiva. Buscamos a ruta máis curta e tomamos atajos sempre que sexa posible, intentando acurtar o noso camiño o máximo posible. Este fenómeno provoca a aparición das chamadas liñas de desexo, que son eses camiños que van aparecendo na herba e que non estaban previstos no deseño dos espazos públicos. Os máis comúns son os realizados por viandantes, pero tamén aparecen nos percorridos realizados polas bicicletas.
O termo orixinal foi acuñado polo filósofo francés Gastón Bachelard nos anos cincuenta e se ha ir popularizando nos estudos de urbanismo e arquitectura, sobre todo do centro e norte de Europa. En Holanda , por exemplo, teñen unha palabra para designar este fenómeno que se chama Olifantenpaadjes, que significa senda de elefantes. Estes camiños que aparecen de xeito espontáneo son, na maioría das ocasións, consecuencia dun deseño urbano erróneo baseado en cálculos de movementos de persoas que non tiveron en conta os percorridos lóxicos ou naturais. Este fenómeno está a empezar a ser máis coñecido en España, onde se empeza a tomar conciencia de que é necesario devolver as cidades aos viandantes e ás bicicletas en detrimento de os coches.
Ante a aparición destes novos camiños, as autoridades públicas adoitan actuar de diferentes xeitos. Case sempre os ignoran, permitindo que se vaian consolidando como vías alternativas ás inicialmente deseñadas, como ocorre, por exemplo, nos arredores da praia das Lapas, onde varios camiños apareceron para completar os que se deseñaron no seu momento. Outra zona onde aparecen moitos viarios espontáneos é a do Campo dá Rata, onde a acción dos ciclistas ha ir configurando novos percorridos.
Nalgunha ocasión, estes camiños ven como algo prexudicial, e tratan de evitalos, pondo barreiras ou obstáculos para que ese camiño que se creou non se consolide e mesmo eliminalo, como ocorreu nunha vía creada para acceder ao parque José Martí de SantaCristina .
Outras veces, estes camiños son vistos non como un estorbo, senón como unha oportunidade para conseguir un mellor deseño urbano.
As liñas de desexo foron obxecto de estudo desde fai xa moito tempo noutros países. Moitos arquitectos e urbanistas europeos xa optaron por integrar estas vías nos novos proxectos e así incorporar os percorridos naturais dos cidadáns ao deseño urbano. Un exemplo é a cidade de Copenhague, onde se puxeron en marcha novas políticas de planificación que teñen en conta as rutas máis populares para mellorar a mobilidade dos peóns e dos ciclistas. Outro é Escocia, onde son amplamente utilizadas na planificación das beirarrúas para peóns, e segundo varios estudos, aumentouse a seguridade dos peóns e reducido o risco de sufrir algún contratempo.
Nun momento en que na Coruña hai unha tendencia a recuperar os espazos urbanos para as persoas a través de operacións de peonalización de vías ou de aposta polo carril bici como elemento importante no transporte faise necesaria unha maior colaboración entre expertos en tráfico e planeadores urbanos para que a cidade se adapte ao ser humano e non ao revés. Son, en todo caso, intentos por adaptar a cidade ao ser humano, e non ao revés.
Coñeces algún outro exemplo? Hai algún outro caso na túa cidade? Envíanos a túa foto a participa\