Unha estrutura submarina como solución aos temporais no Orzán

carlos sánchez-tembleque

A Coruña CIDADE

MARCOS MÍGUEZ

Un proxecto exposto nos anos 50 e non executado podería axudar a frear as ondas na enseada

14 may 2018 . Actualizado ás 08:14 h.

Os temporais no Orzán e Riazor e os seus consecuentes danos en vidas e bens non son algo novo, sempre ocorreron. Pero nas últimas décadas a invasión do mar na nosa cidade é cada vez maior e o peor é que morre xente (tamén máis que antes): nos últimos 12 anos, 14 persoas.

Hai varios aspectos que inflúen na cada vez máis frecuente invasión do mar. Por unha banda, cando se construíu o paseo marítimo, a principios da década dos 90, decidiuse dotar con bo criterio aos coruñeses dunha praia en condicións. Acometeuse un recheo de area en ambas as praias, que sin duda facilita a invasión do mar cara ao paseo marítimo e cara á cidade. Ademais, mesmo na tempada estival as praias do Orzán e Riazor ás veces dan problemas e sustos aos bañistas pola excesiva resaca.

Cambio climático

Pero hai outro feito que ninguén comentou: o nivel do mar subiu nas últimas décadas e seguirao facendo de xeito crecente no futuro. O cambio climático está detrás.

Segundo a NASA, na súa web do clima (https://climate.nasa.gov), desde inicios da década dos 90, cando se inaugurou o paseo marítimo, o nivel medio do mar aumentou máis de 8 centímetros, a razón de 3,2 mm por ano. E o peor é que os prognósticos son pesimistas de aquí a fin de século: o nivel do mar subirá entre medio metro e un metro por amais dos niveis actuais. Xa que logo, o empeoramento observado nas últimas décadas non fixo máis que comezar.

O plan de Arriandiaga

O problema do aumento do nivel do mar coñécese agora, non en décadas pasadas, pero aínda sen esa ameaza, en 1968 xa se estudou unha solución solvente para erradicar ese perigo para as vidas humanas e de danos materiais por temporais que sempre existiu. Tratábase de construír un dique ou barra submarina (invisible mesmo en baixamar para evitar calquera tipo de impacto visual e ambiental) para conter as ondas que rompían no litoral urbano na enseada do Orzán e Riazor. O estudo foi realizado polo Ministerio de Obras Públicas polo entón enxeñeiro xefe rexional de Costas de Galicia Jaime Arriandiaga, recentemente falecido. El expuña dita «barra» submarina a certa distancia da beira. Dese xeito precipitaríase a rotura da onda un pouco cara a mar dentro. Devandito proxecto, que de feito tivo unha iniciación no pequeno peirao fronte ás Escravas xa derrubado, foi refugado porque era moi caro para a época (hai 50 anos).

A solución pode non ser do agrado dos surfeiros, pero para evitar o seu rexeitamento pódese limitar a estrutura a certas zonas, deixando unha parte libre para os amantes do surf.

Solucións

Propoño retomar este proxecto ou outro similar que de xeito definitivo, supoña unha solución solvente e case permanente, para evitar danos humanos e materiais polos seguintes motivos:

1. A protección é necesaria en todas as épocas do ano non soamente no inverno, no verán a excesiva resaca, ás veces, provocou desgrazas.

2. Como indica a páxina web da NASA o cambio climático está elevando o nivel do mar en progresión ascendente. O problema non fará máis que empeorar: as inundacións serán a tónica xeral ante o menor temporal invernal no futuro, e así aumentarán os perigos para as persoas.

3. Sería unha solución perfecta para moitas décadas, polo menos ata que o nivel do mar non suba de, poñamos, medio metro. Logo haberá que acometer outro tipo de solucións pero xa de xeito xeral en todas as cidades costeiras do mundo.

4. O que hai 50 anos era moi caro poida que agora non o sexa tendo en conta que a renda per cápita pasou de 950 dólares en 1968 a 26.528 dólares en 2017.

Carlos Sánchez-Tembleque é profesor da Escola de Finanzas da Coruña