«Deixei o meu corazón aquí»

R. D. Seoane A Coruña / LA VOZ

A Coruña CIDADE

CESAR QUIAN

O conserxe do Hotel de Pacientes do Chuac xubílase tras catro décadas acompañando aos enfermos

26 jun 2017 . Actualizado ás 16:34 h.

Ninguén o coñece por Manuel Santos Bermúdez (A Coruña, 1952) e poucos poden presumir de dar nome a un hotel. Porque ao Hotel de Pacientes do Chuac moitos lle chaman Hotel-lete. O culpable por asimilación é, está claro, Lete, Manuel Santos, que despois de catro décadas no hospital vaise. «Non che creas que o levo demasiado ben», confesa este home recentemente xubilado que fixo do traballo a súa vida e da súa vida un gran traballo.

Aos 11 anos xa o facía en Helvetia, a xoiería recentemente desaparecida, ata que a mili o levou a Ferrol. Alí opositó a celador e tras dous anos no Arquitecto Marcide, pediu o cambio á Coruña. Corría 1977 e no entón Juan Canalejo traballou primeiro en Urxencias ata que un accidente laboral -lle caeu un armario de aceiro amais -, deixouno 14 meses inhabilitado. «Tiven que volver aprender a camiñar», lembra dun suceso que o meteu de urxencia oito horas nun quirófano a risco de que se me secase a medula». «Xa non aguantaba máis e pedín a alta voluntaria, estaba a pórme dos nervios», explica. Era o ano do Mundial, 1982, e así, co seu corpiño ortopédico, foi parar ao edificio que sería a súa casa durante máis de tres décadas. «quedei na Escola de Enfermería, que entón estaba aquí, ata que en 1993 abriuse o Hotel de Pacientes, o primeiro de Europa, non había nada semellante», salienta.

Foron anos nos que «faciamos de todo, se había unha fuga, alá ía e puña un remiendo, abría as portas, atendía as peticións dos enfermos...». Neses inicios chegou Jonathan, un bebé de apenas meses trasladado desde Xaén para ser intervido dun angioma. «Aprendeu a andar aquí, eu dáballe uns lapis e aí pasábase todo o día garabateando», lembra dun pequeno co que aínda hoxe, xa un home feito e dereito, segue mantendo o contacto.

Porque iso, a proximidade, é o de Lete. «Sempre fun un namorado do hotel, creo que fixemos moi bo labor e queda todo: o trato cos pacientes, e toda esta xente, os meus compañeiros, que son estupendos. Estar, charlar, axudarlles... A fin de semana facías de celador e de confesor», chancea. Non esquece que «nunca che acostumas» a cando as cousas non van ben. Sucedeulle con algúns enfermos de oncoloxía. «Pero tamén houbo moitas satisfaccións -terza rapidamente- Sabes o que é ver a xente que lle sacan 13 litros de líquido, lle trasplantan de fígado e parece outra persoa?». Algúns deles seguen sendo os seus amigos.

Viviu moita historia local, por exemplo o primeiro transplante de corazón, e tamén o aperto de ver aparecer pola porta a Christian Barnard, o cirurxián que en Sudáfrica fixera por primeira vez no mundo esa operación: «Chegou antes de tempo, non había ninguén e claro, ¡só falaba inglés!»

Á marxe do papelorio habitual da recepción e o acompañamento dos enfermos a probas, Lete non dubidaba en dar un pouco máis. Como cando ao hotel chegou un paciente amputado que non podía ducharse só. «Unha daquelas mañás que entrei a botarlle unha man, o señor foi a por un calcetín ¡e sacou 5.000 pesetas!. Compreille un chándal, calcetíns... estaba só no mundo e ao final buscámoslle unha residencia».

Anécdotas, moitas, entre elas a do señor que confundiu a medicación e acabou inxerindo un enema. E recordos agradables, máis, como o libro da súa vida feito pola filla dun enfermo de cancro. «É moi difícil catalogar cal márcache máis», di antes de acordarse do día que atopou as notas de despedida dun paciente. «Busqueino por todas partes por se facía unha bobada... Estaba no karaoke da avenida de Finisterre». Pasado o tempo, volveu de novo ao hospital e faleceu. «O enterro pagárono enfermeiras», conta Lete.

Algúns adeuses e moitos holas repartiu desde a recepción, por onde viu pasar «poucos nenos, pero bastantes mamás que teñen aos seus bebés en neonatos e baixan a darlles de mamar». Alegrías e tristezas. E viceversa. De todos leva algo agora nesa despedida a medias de Lete, que continúa pasando a diario pola súa segunda casa «aproveitando que traio á miña muller a traballar». «Dou grazas a deus por ter estado aquí no hotel», di e non se ruboriza por declararse: «Quérelo porque ti tes a túa parte nel, algo fixeches, algún granito de area puxemos... Deixei o meu corazón aquí. Estou orgullosísimo de ter estado nun traballo que me gustaba, con xente que me gustaba e axudando».

«Estou orgullosísimo de ter estado nun traballo que me gustaba e axudando á xente»