En Cidade Xardín os cinéfilos soñan con Norman Bates ou Bullitt
26 abr 2015 . Actualizado ás 05:00 h.En Peruleiro, cando eu tiña nove anos, algúns veciños inventábanse fórmulas disparatadas para negar que eran do barrio. Cando a estes negacionistas preguntábaslles pola súa rúa, renegaban ao grande, tirándose de cabeza á fábula:
-Eu vivo por Cidade Xardín.
Cun par. Sobre todo en 1980, cando a distancia entre Peruleiro e Cidade Xardín era dunha rúa, Gregorio Hernández, que medía catro carrís, si, pero tamén dous miles anos luz. Era un pouco como aquilo que dicía Philip Roth sobre o abismo que se abría na súa nenez entre o barrio xudeu de Newark e as luces cegadoras de Manhattan, na outra beira do Hudson:
-Cando eu era neno, máis aló de Newark estaba o río Hudson, que naqueles tempos non era tan doado de cruzar. Para nós Nova York estaba tan lonxe de Newark como Nova York de Europa. Por iso, cando agora alguén me di: «Vostede é de Nova York», eu replícolle: «Non, de Newark». E sempre me contestan: «Bo, é o mesmo». E eu apostilo: «Non, entón non era o mesmo».
Fai trinta anos Peruleiro e Cidade Xardín tampouco eran o mesmo. Nin sequera estaban no mesmo sistema solar.
Cidade Xardín en realidade naceu a principios do século XX para construír vivendas para as clases medias e baixas, pero a cousa fóiselles das mans aos promotores e acabou converténdose en algo moi diferente, cos seus chalés de piscina e soportal acristalado empolicados no alto das costas para contemplar o mar deitado sobre a enseada de Riazor.
Aquí as casas aínda teñen xardineiro, que nos tempos mortos saca as follas da fonte, na que sempre hai un neno meón que enche o estanque coa súa mea ornamental. Ademais destes Manneken Pis de importación, tamén asoman os temibles ananos de xardín, que son tan charramangueiros que ata fan ladrar aos dóberman nas súas casetas.
A falta de tendas, sobre o mimado céspede de Cidade Xardín crecen hospitais -como o Belén ou o Modelo, por onde pasamos todos para ver a un paciente ou para tombarnos nunha padiola mirando fixamente os fluorescentes do falso teito- e colexios, como a Compaña de María e o Fogar de Santa Margarita , que nos tempos da separación de nenos e nenas insultábanse de fiestra a fiestra para matar o tempo mentres non empezaba a seguinte clase. Aquel combate era unha estraña forma de ligar, pero ás veces da loita saían uns noivos que nos recreos aproveitaban para morrear entre as hortensias e os portais de Cidade Xardín.
Xa non funciona o Sanatorio Riazor, que daba á praza de Portugal, e que estivo pechado moitos anos ata que se transformou en escola de turismo, de novas profesións ou algo así. De regreso a casa, eu pasaba xunto a aquel esqueleto abandonado, onde aínda se lía o nome en maiúsculas, e miraba de esguello por se saía algunha pantasma hospitalaria a cobrarse as contas pendentes. Porque aquela osamenta tiña algo de espectral, como o sanatorio do Socorro, que tamén leva lustros pechado. Pintado de branco, coas súas letras vermellas e decadentes na fachada, parece o decorado dunha peli de terror e por iso sácao Nieves Abarca nunha das súas novelas de crimes (O home da máscara de espellos).
O certo é que Cidade Xardín, de noite, estira as sombras dos paseantes como no terceiro home, e a un ás veces dálle a impresión de estar nas cloacas de Viena, de tan barrocas e lúgubres que lle saen as sombras aos farois. Aínda que eu creo que nos pomos algo cinéfilos porque estamos no barrio do produtor Ignacio Benedeti, que ten no baixo unha sala de cine onde proxecta debuxos de Tex Avery. Quizais por iso, como os seus personaxes, saímonos do fotograma, a ver que hai máis aló. E máis aló, claro, están as costas de Cidade Xardín, que lembran algo a aquelas costas de San Francisco polas que Bullitt perseguía aos malos co seu Ford Mustang verde.
Con tanto celuloide na azotea, tamén nos dá por pensar que Cidade Xardín ten moitos chalés que parecen a casa de Norman Bates, aínda que nunca vimos por alí a Norman Bates, nin sequera á súa defunta nai (perdón polo spoiler).
Como o tranvía pasaba pola avenida da Habana -a mesma ruta que logo trazou o trole e agora o 3- hai moita foto xiba e tranviaria dos chalés que dan a Preferencia e que sobreviviron a todo, mesmo aos cubos de deseño, que tamén chegaron á Cidade Xardín de Villa Molina e dos tellados de palla, que lle dan ás dachas un toque moi irlandés, como de cabana do home tranquilo.
Agora, coa ventolera dos sete anos de vacas fracas, hai varios chalés abandonados, coa maleza crecendo a monte no soportal, e ata ven carteis de véndese », pero logo non se vende porque as visitas se palpan a carteira e non teñen dous millóns.
Os que nin sequera podemos soñar con vivir en Cidade Xardín imos por alí a que nos miren o corazón por dentro no Modelo -onde os cardiólogos mantéñennos a este lado da existencia a pesar dos nosos vicios- ou a pasear o chucho. Porque aos cans doutros barrios, a Perla do Agra ou a Hannibal de San Roque, gústalles moito vir a mearse amais do metro cadrado máis caro da Coruña.
Cidade Xardín, a final de contas, é a casa de bonecas que hai un século puxéronlle os Reis Magos a Coruña no zapato. Coas súas piscinas como de auga mineral, as súas canchas de tenis (agora de pádel) e as súas palmeiras de herdanza, aínda hoxe está moi lonxe da miña rúa.