Renfe recibirá nese prazo os trens de ancho variable que precisa o trazado desde Ourense
17 oct 2021 . Actualizado ás 05:00 h.Transcorridos vinte anos desde a colocación da primeira travesa nun escampado da parroquia compostelá de Santa Cristina de Nemenzo e dez desde a data anunciada aquel día por José María Aznar, parece que a alta velocidade ferroviaria chega a Galicia. Entrará antes de que acabe o ano pola esquina sueste da provincia de Ourense , no vértice con Zamora e Portugal, e polo momento non pasará da cidade das Burgas, que quedará a 2 horas e 15 minutos de viaxe de Madrid.
A Coruña, do mesmo xeito que o resto das áreas urbanas de Galicia, terá que seguir agardando para poder dar a benvida ao ansiado tren que a deixará, en data aínda incerta, a pouco máis de 3 horas da capital do reino. O calendario que Aznar garantiu naquel acto de precampaña de xullo do 2001 ao lado de Fraga e Cuiña, coas infraestruturas ocupando o centro dos investimentos públicos, caeu no saco roto das promesas electorais e nunca máis volveu á superficie. Faltaban dous anos para que o Prestige se partise en dous en fronte de Muxía e movese ao presidente do Goberno a celebrar en María Pita un consello de ministros do que sairía o Plan Galicia co que tratou de resarcir as perdas da marea negra. O entón ministro de Fomento, Francisco Álvarez Cascos, defendeu que no 2010 os trens de Madrid chegarían á estación de San Cristóbal en 2 horas e 48 minutos. En outubro do 2021 a última información oficial ofrecida por Renfe sitúa en 3 horas e 51 minutos o tempo que tardarán os viaxeiros da Coruña en pisar chan madrileño a partir de decembro.
Canto haberá que agardar para poder facelo nas 3 horas e 15 minutos que anunciou o socialista José Luis Ábalos, a cargo de Fomento, no 2018? No mellor dos casos, un inverno e unha primavera. Se o reloxo de Ábalos segue funcionando, e o acontecemento de decembro confírmao, nalgún momento do verán que vén sen especificar mes, precisa Renfe- a primeira locomotora de alta velocidade entrará na futura estación intermodal.
Este compás de espera ten que ver coa configuración das vías galegas, que non teñen o ancho internacional (1.435 milímetros) que requiren os trens de alta velocidade para poder circular. Durante o mandato de José Luis Rodríguez Zapatero , co galego José Blanco na carteira de Fomento, o Goberno tomou a decisión de despregar vías de ancho ibérico, de 1.688 milímetros, no eixo atlántico A Coruña-Vigo a fin de non estrangular o tráfico de mercancías por ferrocarril procedente dos portos, e estendelo ademais ao tramo Santiago-Ourense.
Trens versátiles
As consecuencias para a rede galega de alta velocidade son coñecidas. Xa que o AVE non está preparado para rodar por este tipo de infraestruturas, mentres non se desenvolvan alternativas os trens rápidos non poderán exceder Ourense. E o resto das capitais seguirán presas das velocidades do 2011. Esta é a situación que ten por diante A Coruña nos próximos meses. Necesita locomotoras de ancho variable capaces de modificar os seus eixos nos cambiadores de ancho -unha infraestrutura instalada nas zonas de transición dun tipo de vía a outro- para poder cubrir o percorrido desde Ourense. E Renfe non dispón aínda destas máquinas.
A compaña ferroviaria ten en fabricación ou en homologación dúas liñas de trens con ancho variable. No 2016 encargou a Talgo os modelos Avril, preparados para acadar unha velocidade comercial de 330 quilómetros por hora e realizar a modificación do eixo nunha soa tracción. Están en fase de probas para acadar a rodaxe regulamentaria antes da explotación comercial e ofrecen unha capacidade importante, de ata 600 pasaxeiros. As previsións de Renfe sinalan o verán do 2022 como data de entrega e, de aí, a inmediata posta en servizo da liña entre Ourense e A Coruña. O atraso destes vehículos, acentuado coa pandemia, esténdese tamén aos antigos Talgo hotel da serie 107, a segunda baza de Renfe, tamén de ancho variable e que poderían acadar os 300 quilómetros por hora. Coa adaptación destes coches a compaña farase polo menos con 15 novos convois que pasarán, en parte, a prestar servizo na rede galega.
Cando se produza, a chegada do AVE atopará en obras a estación intermodal, que estará lista como moi pronto no 2023 e esixirá remodelar a infraestrutura para adaptala aos novos trens, pero en ningún caso obrigará a demorar máis unha conexión capital para A Coruña que arrastra dez anos de atraso.
