«Temos un 99 % de éxito nos bonos sociais tramitados»

Mila Méndez Otero
M. Méndez A Coruña

A Coruña

MARCOS MÍGUEZ

Desde Faepac asesoran de forma gratuíta a toda a provincia. Durante o pasado ano 415 familias coruñesas recorreron a eles buscando axuda

12 ene 2019 . Actualizado ás 13:01 h.

Hai un ano ampliaron a súa actividade e comezaron a asesorar de forma gratuíta aos fogares da provincia, «de fóra tamén, se acoden a nós», explica Xosé Golpe, técnico da Fundación Axencia Enerxética Provincial da Coruña (Faepac). Esta entidade creada no 2012 finánciase con fondos da Deputación e tamén conta con participación da UDC, a USC ou a Unión de Consumidores de Galicia. «Ao principio, o noso ámbito eran os concellos, cos que asinabamos convenios de colaboración. Só nos últimos seis anos calculamos un aforro enerxético de preto dun millón de euros en varios municipios da Coruña», revela Jesús Castro, enxeñeiro industrial e presidente de Faepac. «As facturas eléctricas dan moito xogo. Hai moitos erros, sobre todo, cando falamos de consumos altos como o dunha administración», aclara Castro.

En todo o 2018 levaron a cabo 611 xestións. Unhas 415 familias coruñesas acudiron a eles buscando axuda. Na maioría das ocasións, para tramitar o bono social. «Temos un 99 % de éxito nos bonos sociais tramitados. Hai moita xente que pode ter aceso a el e non o sabe. Non o solicitan por descoñecemento e, ás veces tamén, por vergonza», apunta Xosé Golpe. Calcula que na provincia da Coruña, onde o Instituto Galego de Consumo estima que entre un 20 e un 25 % das familias están en risco de pobreza enerxética, «un 15 % dos que teñen dereito ao bono social non o saben».

O frío é un dos pesadelos dos fogares cada inverno. Por iso, puxeron en marcha a finais do 2017 un proxecto piloto centrado na pobreza enerxética. «A través de los servicios sociales de los ayuntamientos nos ponemos en contacto con familias con más dificultades. Hacemos un estudio energético de su vivienda y también de sus hábitos de consumo. A partir de ahí, buscamos medidas de ahorro administrativas y técnicas», detalla Jesús Castro.

Tipos de axudas

O bono social, subliñan, pode supor un aforro do 20 % da factura, un 35 % en casos de vulneración severa. Nas situacións máis extremas sufrágase a totalidade da factura. «Vai por renda, salvo que sexas familia numerosa, que o tes garantido. O mesmo lle acontece aos xubilados ou persoas con invalidez coa pensión mínima», describe Xosé Golpe. Un dos últimos cambios afecta aos titulares dunha potencia contratada inferior aos tres quilowatts. Desde o 30 de decembro perderon o dereito de facto a esta bonificación.

Pero, hai máis opcións. «A tarifa de discriminación horaria é vantaxosa para o 90 % dos fogares», continúa Golpe. Os erros na factura ou eliminar conceptos como os seguros ou gastos de mantemento que non son obrigatorios son outras das peticións máis socorridas. Así como cambiar a potencia, «normalmente, para baixala», recoñece Golpe.

A singularidade da Coruña

O boca a boca está a facer que cada vez se acheguen máis familias e particulares ata a asociación. «Moitos teñen contratados produtos nas súas tarifas que descoñecen ou non precisan», reprocha o técnico de Faepac. A calefacción ou, na súa ausencia, o esforzo destinado a quentar a casa, constitúe a partida máis elevada das facturas dos fogares coruñeses. «Supón o 45 % das mesmas, segundo o Instituto para a Diversificación e Aforro da Enerxía (Idae)», subliña Jesús Castro.

«Temos un clima moi húmido. A cidade da Coruña está rodeada de mar. O frío é máis difícil de soportar co vento e a humidade. Esta última, un problema en boa parte das casas coruñesas. E, canto máis ao interior ímonos nas súas comarcas, a néboa fai acto de presenza», expón Jesús Castro.

Neste tempo asesorando, a súa experiencia halles servido para sacar varias conclusións. «Para aforrar en enerxía moitas veces basta con aplicar o sentido común», destaca o presidente de Faepac. Ou que, «non contorna urbano hai máis fogares en risco de pobreza enerxética. Non rural hai máis solidariedade», conclúe Xosé Golpe.

 «As galerías coruñesas imitan o efecto invernadoiro»

Desde a Faepac aconsellan a particulares para o illamento das súas vivendas. «Entre o 25 e o 30 % das necesidades de calefacción son debidas ás perdas de calor polas fiestras», advirte Jesús Castro, presidente da fundación.

Illamento

Estancias herméticas. O primeiro paso é zonificar a calor por cuartos e comprobar que non existen filtracións de aire. A silicona ou a masilla poden axudar en problemas pequenos. Os burletes laterais para portas e fiestras, mellor canto máis flexibles. Para as portas das entradas, están os baixos de porta. As caixas das persianas tamén é recomendable illalas.

mobiliario e electrónica

Alfombras e cortinas. Poden ser unhas aliadas. As cortinas funcionan como un illante do cuarto e as alfombras reteñen a calor. Os aparellos de electrónica tamén emiten dose de calor que se poden aproveitar.

aproveitar o sol

As galerías. Durante o día, abrindo persianas e cortinas, en función, tamén, da orientación dos cuartos. Pola noite, o contrario, baixalas. Na Coruña, hai un precedente deste aproveitamento. «As galerías coruñesas reproducen unha especie de efecto invernadoiro. As portas que dan a elas hai que abrilas polo día e pechalas polas noites», apunta Jesús Castro, de Faepac.

Estufas

Se non hai calefacción central. «Non me atrevería a dicir cal é a mellor calefacción», di Jesús Castro. En cuestión de estufas é partidario dos radiadores de aceite ou auga. «Non se poden colocar mobles diante ou mantas amais , obstaculizan a circulación do aire». Os ventiladores de aire quentan tan rápido como se remata o seu efecto ao apagalos. Os calefactores de butano son efectivos, pero tamén poden ser perigosos. Se hai calefacción central, ten que estar entre os 19 e 21 graos. Un pouco menos nos dormitorios. Por cada grao que subimos, aumenta un 7 % o consumo.

Condensación

Humidade. É fundamental illar ben o inmoble e renovar o aire interior. Con abrir as fiestras cinco ou dez minutos ao día é suficiente. Despois, existen sistemas mecánicos de renovación do aire.