«Unha persoa con epilepsia pode conducir se cumpre os requisitos»
A Coruña
A probabilidade de sufrir un accidente é de entre un 7 % e un 10 % máis e considera que «falta máis sensibilización»
16 novs 2018 . Actualizado ás 05:00 h.Serafín Rafael Araújo Meleiro (Pontedeva, Ourense, 1968) vai cumprir o próximo mes dous anos no cargo de xefe de Seguridade Viaria da DXT na provincia da Coruña. Esta tarde dará unha charla en Santiago, organizada pola Unión Galega de Epilepsia (Ugade), ás 17.00 horas na Casa dás Asociacións de Benestar Social (Cabes), onde guindará luz sobre algunhas cuestións relacionadas coa condución e a epilepsia, un trastorno neurolóxico crónico que afecta en Galicia a unhas 27.000 persoas.
-Pode unha persoa con epilepsia conducir con normalidade?
-Pode conducir. Con normalidade? Se cumpre os requisitos que establece o regulamento si. Hai unha serie de requisitos, condicionantes e restricións que ten que cumprir, sempre en virtude dun informe neurolóxico.
-Que precaucións debe tomar?
-Un paciente coñecedor da súa enfermidade, o primeiro que ten que facer é informarse ben e recorrer ao neurólogo que lle trate para estar ao corrente das súas limitacións. En segundo lugar, ser consciente de que pode producirse unha situación de perdida de capacidades ao volante, de reacción, de concentración e de maniobrabilidad, polo que é necesario que cumprir estritamente o que estableza o profesional que lle atende. Segundo os datos que manexamos, unha persoa con epilepsia ten entre un 7 % e un 10 % máis de posibilidades de sufrir un accidente que outra que non.
-Que medidas hai para evitar que se poña ao volante un paciente potencialmente perigoso?
-As medidas que establece a DXT son as que se publican no regulamento de condutores. O feito de que o afectado cúmprao ou non xa é unha decisión persoal de cada un, aínda que a implicación da contorna familiar pode ser determinante. Exercen ese labor de control, desde a preocupación, cando o propio paciente non asume ou é consciente do perigo que pode implicar que conduza. O mesmo pasa coas persoas maiores en Galicia. A medida que van pasando os anos as facultades psicofísicas minguan e vas perdendo as facultades, pero non sempre o aceptan e aí é onde xoga un papel fundamental para conciencialos esa contorna máis próxima e os médicos de cabeceira. Nós podemos impor a norma e controlar o seu cumprimento cando toca, pero non podemos impedir que unha persoa suba a un turismo se quere facelo e ninguén se preocupa por iso.
-A norma establece, desde a última crise e en función do tipo, un tempo sen conducir.
-Si. Hai unha casuística no regulamento, tendo en conta se foron crise convulsivas, con perdas de conciencia, durante o soño... e contempla unha serie de medidas restritivas. Ademais, isto revísase cada certo tempo en base a un informe neurolóxico para renovar o permiso e mesmo para obtelo por primeira vez.
-Que barreiras quedan por superar ao redor deste tema?
-Para min o fundamental é que se difunda unha información seria, concisa e que chegue á xente. Falta máis sensibilización.
-Tamén hai certo descoñecemento sobre cando un diabético pode ou non pórse ao volante...
-É un pouco similar. A diabetes diagnosticada tamén implica unha serie de riscos e xa que logo de restricións. Entre elas, á hora de renovar o permiso, hai que acreditar que a enfermidade está controlada e as revisións fanse cada menos tempo. A diferenza da epilepsia, talvez non hai tanto alarmismo social, en parte porque é unha doenza máis estendida, e o diabético é cada vez máis consciente que ten que tomar unha serie de precaucións.
«Case a metade das vítimas mortais na provincia este ano ían sen cinto»
Para Rafael Araújo é «importantísimo insistir na educación viaria desde a etapa escolar, pero aínda a día de hoxe hai unha altísima porcentaxe de persoas que non levaba o cinto posto ao ter un accidente. Aínda que se cre que este é un tema superado hai especial reticencia entre os maiores». Na provincia, a expensas de pechar o balance oficial do 2018, «case a metade das vítimas mortais ían sen cinto», sinala. A porcentaxe subiu respecto ao 2017 (pechouse cun 36 %), aínda que avanza que non só subiu este ano a incidencia neste aspecto, creceu en xeral, aínda que é certo que o pasado tivo resultados moi positivos.
-É época de gripes e, tanto neste caso como no das alerxias, o regulamento só fai unha recomendación de evitar conducir ou de reducir traxectos...
-Agora, os medicamentos que poden ter efectos secundarios e afectar á condución xa veñen cun símbolo nas caixas que advirte diso. Os fármacos habituais para a gripe, por exemplo, adoitan ter Paracetamol, que produce somnolencia, pero a xente aínda non é moi consciente da gravidade que pode supor unha perda mínima de conciencia ou concentración, incluso a lentitude de reflexos ou á hora de tomar decisións se non dormen o necesario. Unha vez máis, as familias xogan un papel esencial.
-A título persoal, establecería unha idade máxima para conducir?
-En Galicia hai un gran problema cos maiores e cada vez a idade media aumenta máis, pero tampouco podes limitar o uso do vehículo a todo un sector. Hai mecanismos que a propia lei de Tráfico para detectar a perda de actitudes psicofísicas. No entanto, un colectivo que debería implicarse máis na concienciación son os médicos, á hora de informar da limitación e perigos que teñen para conducir.