Un 12 % máis de cans urbanitas

i. úbeda / i. teijeiro / a. a. A Coruña

A Coruña

Nuria Cancela

O número de canes dispárase na Coruña a 23.624 e xa supera ao de nenos de 0 a 10 anos

20 ago 2018 . Actualizado ás 11:24 h.

A entrada en vigor este ano da lei da Xunta para a protección e benestar dos animais de compaña provocou un importante aumento dos cans rexistrados na Coruña e en toda Galicia. En parte débese ao incremento nas sancións por ter á mascota sen chip, que van de 500 a 5.000 euros, pero tamén é consecuencia dos cambios sociais dos últimos anos.

Na cidade da Coruña hai a día de hoxe 23.624 os cans censados, segundo as cifras do Rexistro Galego de ). Identificación de Animais de Compañía (RegiacEsa cifra supón que se produciu un aumento de 2.521 canes, un 11,89 %, respecto ao mesmo mes do 2017, superando a cifra de nacementos na Coruña dese ano, que quedou en 1.781 bebés. Resulta curioso que, segundo reflicten os datos, a cifra de cánidos rexistrados é superior á de nenos de 0 a 10 anos que viven na Coruña, un total de 22.208, e practicamente a mesma que a de nenos de 0 a 13, que ascende a 27.927.

O incremento do número de cans que viven nos espazos urbanos reflíctese no estilo de vida, as rutinas e prioridades dos seus donos, e tamén na adaptación da cidade a estes seres. O exemplo máis recente é a construción este ano das dúas áreas caninas nos parques de Eirís e Bens, onde os donos poden ter soltas ás súas mascotas para que xoguen e relaciónense. Non só os cans, tamén os seus propietarios. O goberno local xa asegurou que este non é un punto e final respecto da ampliación destes espazos, senón que se seguirán estendendo a outras zonas verdes e a súa creación verase reflectida nos orzamentos municipais do 2019. O Consistorio tamén está a traballar, tras o período de consultas, na renovación do texto da Ordenanza Municipal para a Protección e Tenencia de Animais, que data de 1997, e que levará ao papel os cambios que se deron nos últimos tempos no que respecta á tenencia de animais de compaña.

Este cambio sociolóxico tamén se constata no aumento de restaurantes e todo tipo de establecementos nos que se lles permite a entrada: son os chamados locais pet friendly.

A pesar do incremento constatado no número de cans con fogar e en situación regular, o abandono segue conformando un problema moi importante, cunhas protectoras saturadas e que non dan abasto. As asociacións denuncian falta de medios e de implicación das Administracións. Constatan un cambio de actitude destas nos últimos dous anos, aínda que aínda insuficiente.

Raquel Lijo, presidenta de SOS Pelines, pide máis conciencia cidadá para reducir o abandono e reclama unión entre as protectoras e todas as Administracións. «É importante que non compitamos uns con outros, que os flocos, por exemplo, deixen entrar a xente voluntaria. Que axuden a que sexan axudados», afirma.

Precisamente son os flocos os centros que se atopan nun estado de maior saturación. La Voz de Galicia púxose en contacto co Concello para intentar ter acceso ao floco municipal, situada xunto ao parque de Bens e administrada pola empresa Servigal, pero polo momento rexeitou facilitalo.

O aumento na tenencia de cans rexistrados durante os últimos anos non só é debido á obrigatoriedade en Galicia de que todos deben ter chip, senón que en parte tamén se relaciona cun importante descenso da natalidade, moi acentuado na nosa comunidade desde hai xa varias décadas. Explícao o sociólogo e xurista Manuel Baelo Álvarez, profesor universitario e doutoramento pola Universidade da Coruña: «No sur de España hai máis nenos que cans e no norte pasa o contrario, algo que se ve moi ben na Coruña», afirma.

Para Baelo, o marcado envellecemento poboacional tamén inflúe. «Hai un compoñente de soidade importante entre os maiores e o animal convértese nun elemento de compaña», explica.

A Coruña reafírmase como unha das cidades que máis acepta á poboación canina e onde máis peso teñen a nivel estatal. «A europeización da Coruña neste aspecto é palpable. É unha das cidades que mellor expostas están en España con respecto aos animais», asegura e insiste en que «os cans cada vez están máis metidos no ideario da cidade, e iso no sur non sucede tanto». Afirma o sociólogo que hai máis campañas de concienciación na cidade herculina e que as asociacións de coidado animal teñen máis peso específico na sociedade coruñesa, algo que tamén afecta a como se relacionan os propietarios de cans. O interese polo mundo canino fai que moitos donos contacten socialmente ao redor das súas mascotas. «Mentres que entre os pais o mecanismo de socialización é o grupo de WhatsApp dos nenos, entre os propietarios de canes é o grupo de WhatsApp dos cans. Este é un fenómeno moi do norte e moi da Coruña», corrobora Manuel Baelo.

«Feixes o imposible para que recupere a confianza»

Debido á saturación na que se atopan as protectoras, moitos colaboradores e xente solidaria ofrece o seu fogar para coidar temporalmente aos cans mentres non se lle atopa unha familia de adopción.

Ana García abriu as portas da súa casa a oito cans desamparados desde decembro e colabora coa protectora SOS Pelines. Falando do tempo que os animais poden pasar nunha casa de acollida, afirma que os hai que levan anos, pero fáloche de oito ou nove, e algúns que acaban morrendo antes de ser adoptados». Os cachorros adoitan saír pronto, pero os adultos con seis, sete anos ou máis poden chegar a morrerse porque a xente non os quere».

Comenta que os cans chegan con moito medo e, moitas veces, en estado de trauma. «Tiven un que durante a primeira semana non saía de debaixo da cama, así que imaxínache o estado no que veñen», conta. Fronte a esta situación Ana confesa que o máis importante é a paciencia: «Feixes o posible e o imposible para que o can recupere a confianza. É un proceso lento, pero en cuestión dun mes máis ou menos, es capaz de que confíe medianamente». Confesa que, unha vez atópaselle unha familia de adopción, a despedida é difícil. «Eu expóñome o tempo que estivo na miña casa como un tempo no que ese animal non estivo na rúa e, aínda que non quede definitivamente, polo menos comigo estará ben», afirma.

«Estamos nunha situación de saturación absoluta»

Gatocán é unha das protectoras máis veteranas. Asentada en Coirós, leva desde o ano 2006 operando en toda a provincia e especialmente na área coruñesa. Conta ademais desde o 2008 cun refuxio para cans e gatos abandonados.

Beatriz Martín, a súa fundadora e presidenta, ve «alarmante» a situación de abandono, que non deixa de crecer cada ano, coas protectoras ata arriba. «Estamos nunha situación de saturación absoluta. Temos moitos animais adultos e anciáns. A xente só quere cachorros, non cans xa crecidos», afirma. Teñen un total de 90 cans no refuxio e unha lista de espera de meses. Ve un cambio de actitude por parte das Administracións, que empezan a ofrecer axuda ás protectoras de animais, segundo declara, desde hai dous anos: «Na Xunta e na Deputación ata agora non se enteraban da nosa existencia».

En canto ao panorama na cidade, asegura que «a situación é caótica. O abandono é moi superior ás instalacións que hai para atender a estes animais». Martín tacha de «inconscientes» aos que adquiren un can para logo abandonalo. «Levan un can para a casa coma se fose un xoguete, cánsanse del e logo tírano por aí», reprocha con rotundidade. A lei da Xunta aprobada o pasado ano parécelle positiva. «Estamos moi contentos, pero faltan medios para facer que o que está recollido nela se faga cumprir», conclúe.