O Chuac busca a pacientes portadores de bacterias resistentes aos fármacos
A Coruña
O hospital activa unha alerta para tomar medidas cando ingresan e evitar contagios
30 jul 2018 . Actualizado ás 23:23 h.As resistencias aos antibióticos, que xa se consideran un problema de saúde pública, serán en poucos anos a segunda causa de mortalidade. Así o advirten institucións como a Organización Mundial da Saúde (OMS), que xa decretou a alerta ante o esgotamento do arsenal terapéutico para facer fronte a media ducia de patógenos que se fixeron multirresistentes aos fármacos dispoñibles.
O Chuac, que acaba de participar na xornada científica da Sociedade Galega de Medicina Preventiva e Saúde Pública, traballa en varias frontes para pór freo ao impacto destas superbacterias e minimizar os riscos, sobre todo na contorna hospitalaria, onde conflúen pacientes aos que, polo seu estado, o contacto con estes microorganismos pode traerlles graves complicacións e mesmo converterse nunha ameaza letal.
A partir do mes de setembro, o servizo de Medicina Preventiva, co apoio do equipo de Microbioloxía, comezará a remitir cartas a persoas que se sabe estiveron nalgún momento infectados por algún destes xermes. O obxectivo é avaliar se continúan portándoos.
Bacilos na flora
«O problema é que estes bacilos pasan a formar parte da flora habitual do individuo e mantéñense no seu organismo aínda que non lle fagan dano», explica María José Pereira, responsable de Preventiva da área sanitaria do Chuac. «Imos mandarlles información ás súas casas para que saiban que están identificados como portadores de xermes multirresistentes e para que se fagan analíticas no centro de saúde que lles corresponde para saber se continúan séndoo», indica a especialista, que insiste en tranquilizar aos futuros receptores da notificación: «Para a persoa que reciba a carta, non é un problema a bacteria; de feito, a ela non lle fai dano. Pero se ingresa no hospital por calquera causa e xerme salta a outro paciente que se cadra está inmunodeprimido, entón si pode desencadear un problema», explica.
O obxecto desta campaña é avaliar á poboación multirresistente da área sanitaria corujñesa, realizándolles aos pacientes identificados no seu centro de saúde unha toma de mostra para un cultivo cutáneo porque «estes patógenos sobreviven na pel, na axila, o nariz, o periné...», indica a especialista. A revisión iniciarase con pacientes antigos, aqueles a os que se lles detectou nunha analítica anterior ao 2012 a presenza dun destas superbacterias, para despois «ir achegándonos a datas actuais». Segundo os cálculos do servizo, se reevaluará inicialmente a un milleiro de pacientes.
Un «chivato» para vixiar ao enfermo e reducir brótelos
Co inicio desta reevaluación, o Chuac actualizará a información existente para incorporala ao sistema de alerta co que xa conta o complexo hospitalario, de maneira que cada vez que chega a Urxencias ou ingresa unha destas persoas que tiveron contacto con estas bacterias, pola causa que sexa, na rede informática «sáltanos unha icona de advertencia», describe María José Pereira.
Que se fai entón ata coñecer a actividade dese patógeno? «Teñen que sabelo en Urxencias e nas plantas de hospitalización, porque hai que vixiar, illar ao enfermo se Microbioloxía o indica nun cuarto individual, extremar o lavado de mans, e en xeral todas as medidas de protección», sinala a especialista. «As medidas hai que tomalas porque está rodeado de xente sensible», sinala.
Tratamentos
Segundo os datos dos que dispón o centro, esta icona de alerta salta no Chuac unha media de 700 veces cada ano, as mesmas que ingresa no hospital un paciente identificado ao que as superbacterias xa tocaron nalgún momento da súa vida e que foron clasificados como multirresistentes.
No caso de atoparse con novos pacientes con afectación por estes bacilos, «teñen tratamento -tranquiliza Pereira- pero non son de primeira liña», é dicir, non se lles pode facer fronte cos fármacos máis habituais, comúns e dispoñibles nin dunha terapia xeneralizada.
Entre eses patógenos multirresistentes, neste momento, preocupan sobre todo as bacterias gram negativas, como a Pseudomona ou enterobacterias como as carbapenemasas, que «desbancaron ao Estafilococo aureus», detalla Pereira. «O importante é ter información, identificar canto antes ao pacientes afectado para manexalo en condicións de seguridade para el e para os demais pacientes», insiste.
Esta liña de traballo, establecendo procedementos comúns a todos os centros do Chuac, que lidera un grupo de manexo de xermes multirresistentes, procurarase estender ademais a todos os hospitais de Galicia.