Un de cada cinco euros que a industria española dedica a I+D provén destas compañas. Desde o ano 2015, a achega a proxectos científicos supera os mil millóns anuais
24 novs 2019 . Actualizado ás 05:05 h.A industria farmacéutica é un dos motores da investigación e o desenvolvemento en España, o chamado I+D. Trátase dun sector altamente cualificado, no que o traballo en laboratorio é imprescindible co fin de poder pór no mercado novos medicamentos. Farmaindustria aglutina ás compañas que traballan neste ámbito e todos os anos dá a coñecer un informe sobre a súa achega ao I+D, ao emprego e á investigación clínica. Os datos non deixan de crecer.
Case 1.150 millóns
Os datos facilitados -os últimos refírense ao 2017- reflicten que desde o ano 2015 o gasto en I+D supera todos os anos os mil millóns de euros. No 2017 acadou de novo un máximo histórico, con 1.147 millóns. A crise que golpeou a todo o país fixo que durante o período 2011 ao 2014 os proxectos científicos dos laboratorios caesen do limiar dos mil millóns, pero desde o 2015 a recuperación foi constante. O crecemento do último exercicio foi dun 5,7 %. Iso si, foi no 2016 cando este investimento se disparou máis en relación ao período anterior, subindo un 8 %.
Crecen os científicos
Se os laboratorios realizan máis I+D en España necesitan a máis profesionais. Por iso, se no 2017 rexistrouse o maior investimento en investigación, tamén se empregou ao maior número de traballadores. Foron 4.713 destinados especificamente a tarefas de I+D. Neste decenio tocouse fondo no 2014, cando se baixou a 4.213 persoas. Desde entón, a cifra non fixo máis que crecer. No 2017 incorporáronse a tarefas de investigación e desenvolvemento máis de trescentos traballadores, un 7,1 % máis, o que supón a porcentaxe de aumento máis alto da década.
A maioría cualificados
Non só se xera máis emprego senón que este é de maior cualificación. E é que das máis de 4.700 persoas que traballan en tarefas de I+D na industria farmacéutica, o 88 %, practicamente nove de cada dez, son titulados superiores, ben licenciados ou graduados ou mesmo doutores. En concreto son 4.148 dos 4.713 empregados. Só o 12 % non conta cunha titulación universitaria, dous puntos menos que un ano antes. É evidente que nun sector como o dos laboratorios farmacéuticos o perfil máis habitual é o do traballador de alta cualificación. Pero a evolución é rechamante. Un exemplo, se no 2007 as empresas que aglutina Farmaindustria contaban nos seus persoais de I+D cun profesional sen titulación superior de cada catro empregados, no 2017 esta cociente caeu ao 12 %, é dicir, reducindo á metade a porcentaxe de non titulados en dez anos.
Básica e clínica
A investigación que desenvolven os laboratorios españois é tanto básica como aplicada. É certo que se trata dun ámbito no que hai moita ciencia clínica, xa que son as facultades e institutos públicos os que se centran na básica. Dos 1.147 millóns que no 2017 destináronse a I+D, case o 60 % centráronse en ensaios clínicos, 662 millóns de euros. Pero a investigación básica, a que precisa anos para dar resultados pero é clave no avance científico, tamén forma parte dos proxectos de Farmaindustria. Máis de 131 millóns foron a este ámbito, mentres que o resto dos fondos repártense en investigación galénica (69 millóns); preclínica (60); farmaeconomía, epidemioloxía e estudos post autorización (case 114); e desenvolvemento tecnolóxico (52 millóns). Os 58 millóns restantes repártense noutros capítulos.
A metade faise fóra
Case a metade dos traballos de I+D que financian as compañas farmacéuticas levan a cabo fóra dos laboratorios das propias empresas. O 47 % do gasto total destinouse a contratos de investigación con hospitais, universidades e centros públicos, máis de 542 millóns de euros. O resto, uns 605 millóns, investíronse en proxectos intramuros, é dicir, realizados nos propios centros. No último decenio a tendencia é que a colaboración externa creza cada vez máis. É dicir, que o peso dos fondos de investigación para proxectos con outras institucións aumente. No 2007 o gasto intramuros superou o 60 % de todo o investimento, mentres que no 2017 non acadou o 53 %, crecendo os acordos con hospitais, universidades e centros públicos.
Galicia, quinta autonomía
Este gasto que os laboratorios realizan fóra das súas empresas se focaliza en Madrid e Cataluña. Dos 542 millóns do 2017, 133 foron para Cataluña e 118 para Madrid. Iso si, Galicia ten un posto moi destacado ao ser a quinta comunidade que máis fondos capta, detrás das dous anteriores, Andalucía e Valencia. Foron máis de 23 millóns, moi por amais do País Vasco (9,8) ou Castela e León (12). O investimento feito en Galicia pasou do 3,7 % do total realizado por Farmaindustria extramuros no 2007, ao 4,3 % no 2017. Os laboratorios tamén contratan no estranxeiro e, de feito, destináronse a iso case 131 millóns. En canto á investigación que se realiza nas propias empresas, Madrid e Barcelona acaparan a maior parte do investimento, xa que estes laboratorios se sitúan nas grandes cidades.
O 20 % do total
Cos case 5.000 traballadores que a industria do medicamento dedica a investigar novos fármacos e cos 1.150 millóns de euros que se invisten en actividades de I+D, este sector hase convertido en líder por volume destinado a investigación: un de cada cinco euros que a industria española dedica á I+D, en concreto, o 20,3 %, provén das compañas farmacéuticas. Isto, tendo en conta que a cifra de negocio global supón só o 2,4 % do total da industria, pero tanto nos proxectos científicos levados a cabo internamente como nos que se contratan de forma externa, a aposta polo I+D é a máis alta. No caso da colaboración con hospitais, universidades e outros centros, o 29 % dos fondos que chegan do sector industrial proveñen destes laboratorios.
Máis de 150 empresas
E cantos laboratorios abarca Farmaindustria? Un total de 155, segundo os últimos datos da entidade. Deles, medio centenar son de capital nacional e o resto estranxeiro. Dentro do colectivo figuran grandes multinacionais farmacéuticas que teñen presenza no país, como Isdin, Pfizer, Roche ou Novartis. Tamén relevantes laboratorios españois, como Esteve.