É o fin das picaduras de mosquitos?

R. R. REDACCIÓN

CIENCIA

libre dereitos

Científicos estadounidenses identificaron sustancias capaces de saciar a súa sede de sangue humano e diminuír as súas ansias de picar

07 feb 2019 . Actualizado ás 22:47 h.

Un equipo de científicos estadounidenses identificou sustancias capaces de reducir a sede de sangue dos mosquitos. Estes compostos enganan aos insectos e fanlles crer que saciaron o seu furioso apetito e diminúen así as súas ansias de picar. Os expertos suxiren que esta nova estratexia podería supor un antes e un despois na prevención de enfermidades infecciosas transmitidas por estes vectores.

Con menos de dez milésimas de onza e unha velocidade máxima de menos de dúas millas por hora, o mosquito femia é un dos animais máis perigosos do planeta porque mentres voa de persoa a persoa, mordéndonos para extraer o sangue que necesita para pór os seus ovos, esta pequena criatura transmite microbios que enferman e matan a millóns de persoas cada ano.

Con todo, científicos no laboratorio de Leslie B. Vosshall da Universidade Rockefeller, nos Estados Unidos, demostraron que se pode convencer os mosquitos femias para que non mordan. O seu traballo, que se publica na revista Cell, aluma sobre a bioloxía que subxace nos comportamentos de procura de hóspedes e de alimentación de sangue que fan que estes insectos sexan unha ameaza, e podería levar a novas formas de deter eses comportamentos.

Os investigadores realizaron os seus experimentos cos mosquitos Aedes aegypti, a especie responsable da propagación do dengue, o Zika, a chikungunya e a febre amarela. Os Aedes femininos séntense fortemente atraídos polos seres humanos, cuxa sangue contén a proteína que necesitan para producir os seus ovos. Pero, unha vez que se alimentaron, a atracción diminúe bruscamente e os mosquitos cheos mostran pouco interese en buscar outra comida de sangue durante varios días.

«É como a mellor cea de Acción de Grazas», pon como exemplo a bolseira postdoctoral que dirixiu o proxecto, Laura Duvall. Os científicos poden reproducir ese efecto posprandial a longo prazo inxectando aos mosquitos femias grandes doses de pequenas moléculas similares a proteínas chamadas neuropéptidos, que activan receptores especializados.

«Os insecticidas están a fallar, non atopamos unha forma de facer mellores repelentes, e aínda non temos vacinas que funcionen ben contra a maioría das enfermidades transmitidas por mosquitos», segundo declarou á axencia Sinc Leslie Vosshall, autora principal deste estudo e directora do Laboratorio de Neurogenética e Comportamento da Universidade de Rockefeller. «Estamos a quedarnos sen ideas -engade- a nosa proposta é unha forma completamente nova de pensar no control destes contagios».

A diferenza dos humanos, que adoitan recobrar o apetito en poucas horas, os mosquitos tardan varios días en volver ter fame despois de encher o estómago. Este fenómeno atraeu a atención dos investigadores xa que, polo menos durante un tempo, conseguíase dalgunha forma afastar aos insectos das súas ansias por picar.

Os expertos expuxeron a hipótese de que certas hormonas eran responsables da atracción dos mosquitos cara aos humanos e que, tras alimentarse, había ‘algo' que minguaba a apetencia, anulado así o efecto de estas hormonas.

Ao procrear xeracións de crías dispares, este mosquito necesita alimentarse en varias ocasións ao longo de toda a súa vida. 

Nos humanos existen vías capaces de activar e desactivar estes efectos hormonais que determinan as ansias por comer como, por exemplo, nos casos severos de obesidade coa axuda de fármacos reguladores. Por iso, os científicos tomaron a decisión de empregar medicamentos dietéticos, deseñados en principio para humanos, co fin de comprobar se estas vías estaban tamén presentes nos mosquitos.

«Atopamos que os camiños funcionaban do mesmo xeito nos mosquitos e isto deunos a confianza para seguir adiante coa nosa investigación», explica a líder do proxecto. O seguinte paso foi identificar o receptor sobre o que estaban actuando estas sustancias e que lle indicaban ao mosquito que xa non necesitaba comer máis.