A Fundación Brandomil, entidade que preside, pretende divulgar e dar a coñecer os recursos locais
08 jul 2020 . Actualizado ás 05:00 h.José Pérez Santos (Brandomil, Zas, 1950), avogado de profesión, foise moi nova a estudar a Madrid, afastándose da súa Brandomil natal. Anos despois decidiu devolverlle á súa aldea parte do que el recibira da vida. Aos poucos empezou a redescubrir a importancia de Brandomil e foi tomando conciencia do gran potencial que ten. Foi entón cando decidiu crear a Fundación Brandomil, da que é presidente.
-Cando se creou a fundación e cal foi o motivo?
-Foi en agosto de 2018 cando a creamos, posto que nos parecía o vehículo necesario e adecuado para canalizar non só algo de diñeiro para achegar á zona, senón tamén o traballo de toda a xente que forma parte disto. O obxectivo da fundación é dar a coñecer o rico patrimonio cultural de Brandomil, en particular o patrimonio arqueolóxico da época romana.
-En Brandomil existen varios xacementos, entre eles o da calzada romana. Vaise proceder coa súa escavación?
-O verán pasado fixéronse unhas catas para ver que había aí, pero a Xunta esixiu que iso se tapase para que non se deteriorase. Foi nese momento cando falamos da necesidade de sacalo á luz, porque é unha zona pola que pasa o Camiño de Fisterra e Muxía. Tamén pasa a Vía Mariana, unha ruta cultural de recente creación. Agora mesmo os arqueólogos teñen as cotas de como vai esa calzada polo son optimista e creo que imos ter esa novidade.
-Contades co apoio das Administracións para o proxecto da calzada romana?
-Creo poder dicir que o apoio é total por parte do equipo municipal. Esta é unha obra que impulsamos desde a fundación, pero debemos recoñecer que, no caso da calzada romana, foi o Concello o que puxo o diñeiro para realizar as catas do ano pasado. Na última reunión que tivemos co equipo municipal, confirmáronnos que o máis probable é que a escavación leve a cabo moi pronto, posiblemente realícese este verán antes de que volvan as choivas. Tamén contamos co apoio da Deputación, debido a que hai un proxecto que consiste en realizar o tratamento de varios materiais arqueolóxicos e podo dicir que eles o apoian.
-Considera que Brandomil ten suficiente recoñecemento?
-Eu non acuso a ninguén, xa que estas cousas pasan, pero para min é unha pequena inxustiza histórica o que se cometeu con Brandomil. Sentín que tiña a obrigación moral de dedicarlle tempo a isto. En Brandomil hai pezas romanas por todas as esquinas. Por exemplo, no cemiterio hai un capitel romano que levaba alí moito tempo e pouca xente reparara nel. Pola nosa banda, estamos a tratar de crear unha biblioteca dixital onde se faga referencia a todo o publicado sobre o Brandomil romano. Para iso temos contratadas a dúas historiadoras para que rastrexen todo o que se escribiu sobre o lugar. O secretario xeral da fundación cre que a Brandomil hai que dalo a coñecer pola Costa da Morte.
-Este verán, o Concello vai levar a cabo varias actividades, unha delas a exposición A Brandomil Romanas. En que vai consistir?
-A empresa que o xestiona contactounos para preguntar se lles autorizabamos que na exposición figurasen algunhas pezas do Brandomil romano e se permitiámoslles difundir un vídeo que fixo a fundación no que falan os historiadores, arqueólogos e veciños da zona. Igualmente non sabemos en que vai consistir exactamente, xa que é algo que levan eles, pero nós estamos encantados.
-Cales cre que son as formas de dalo a coñecer?
-Considero que se aos poucos os medios de comunicación vanse facendo eco, isto pode axudar a situar Brandomil no mapa. Gustaríame que isto ocorrese coa exposición A Brandomil Romanas e coa biblioteca dixital. Tamén creo que poden axudar o proxecto do tratamento dos materiais arqueolóxicos e o da calzada, para que quede á vista como estivo no seu día. Falamos coa Fundación Catedral para que as pezas que se acharon nestes anos, como as dúas aras romanas, póidanse expor ao público ou se puidese ter un centro en Brandomil ao que levalas, sexa unha exposición temporal ou unha definitiva.