Ademais de fomentar a biodiversdad, as variedades leguminosas fixan nitróxeno no chan
24 novs 2020 . Actualizado ás 12:11 h.Galicia ten un tesouro. Consérvase no Centro de Investigacións Agrarias de Mabegondo (CIAM), un organismo que custodia un patrimonio único da biodiversidade agrícola galega de especies pratenses, hortícolas, cereais e froiteiras. Conservar, protexer e multiplicar este patrimonio, como explica o investigador Julio López, doutor en Bioloxía, é fundamental para garantir a súa conservación e valorización comercial. Para manter esta diversidade xenética utilízanse cámaras de conservación de germoplasma (in situ) e viveiros no exterior (in vivo). As sementes pratenses de a centena de especies que almacena o CIAM non son só importantes para satisfacer as demandas actuais, senón que son indispensables para facer fronte a necesidades futuras na mellora de as plantas cultivadas, na biotecnoloxía, no medicamento e industria e na adaptación da agricultura a os retos do cambio climático global, dada a súa variabilidade e posibilidades de adaptación. Non é de esquecer, por outra banda, a importancia non só xenética, senón histórica, xa que é moi posible que en as cámaras estean almacenadas poboacións ou ecotipos que xa non existan como tal na natureza.
Dentro delas, as leguminosas son un instrumento fundamental para a retención de nitróxeno en o chan. «as leguminosas teñen a capacidade de captar nitróxeno atmosférico molecular, transformalo en nitrato e transmitilo ás plantas, co cal evitamos as emisións de gases de efecto invernadoiro que implica a síntese industrial de abonos nitrogenados», explica este investigador. De aí que a utilización desas especies leguminosas como trevos, alfalfas e proteaginosas en as rotacións de cultivos das granxas considérense como un instrumento para cumprir con os obxectivos verdes que marca a nova política agraria común (PAC) 2021/2027 e as estratexias europeas do Green Deal e From Farm to Fork que marcan o futuro inmediato da agricultura e gandería da UE.
O coidado das praderías, adecuando a especie cultivada ás necesidades do gando, é tamén fundamental á hora de potenciar a cría de vacún de carne e de leite en extensivo, onde as emisións ao chan e á atmosfera ven reducidas e a calidade dos produtos animais vese enriquecida tanto pola súa composición e presenza de determinados compostos bioactivos como por os estándares de benestar animal obtidos nos sistemas de aproveitamento da herba a dente no hábitat natural dos rumiantes. Leste manexo é outra das prácticas que os estados van introducir dentro dos eco-esquemas que expón a nova PAC, como xa avanzou o propio Ministerio de Agricultura e como tamén promove Galicia.
Xa que logo, a conservación e utilización deste patrimonio xenético custodiado no CIAM, tanto de especies pratenses como doutras sementes e plantas considérase un elemento esencial da nova arquitectura verde que expón Bruxelas. Entre outras razóns, porque é un recurso fundamental para conservar a biodiversidade.
Explicábao Julio López durante unha charla ofrecida nunha xornada sobre os Recursos Fitogenéticos organizada polo CIAM en colaboración coa Fundación Juana de Vega : «As investigacións en a conservación eficiente da da biodiversidade, implican un gran labor de recolección, multiplicación e subministración dos recursos fitogenéticos. Involucran todos os aspectos necesarios para manter o valor económico, estético, cultural ou ambiental dunha rexión ou país. A conservación de especies silvestres “ex situ”, é unha estratexia fundamental para manter o germoplasma autóctono illado dos procesos evolutivos, catástrofes naturais, pragas...». De aí que non caben dúbidas sobre os seus beneficios para a humanidade a curto medio e a longo prazo.