O desastre no Mar Menor, unha advertencia para Galicia

BIODIVERSA GALICIA

ECOLOXISTAS

Os expertos acusan á agricultura intensiva da maior catástrofe ecolóxica rexistrada na lagoa litoral

15 oct 2019 . Actualizado ás 15:19 h.

«A escena que se viviu a fin de semana foi realmente dantesca. Aínda estamos na tempada de praia e había nenos que se atoparon con miles de peixes agonizando», relata Pedro García, director da Asociación de Naturalistas do Sueste (ANSE). O estado de ánimo entre os veciños das localidades que bañan o Mar Menor, a maior lagoa litoral de España, é de infinita tristeza. No 2006 xa houbo un evento masivo de falecemento. Esta vez asisten a unha auténtica catástrofe. A morte de especies como a anguía, dourada e robaliza cóntase por miles. O impacto que tivo a última gota fría xerou unha importante anoxia ou perda de osíxeno nas súas augas. «Non só se produciu no fondo, senón tamén na superficie e os peixes escaparon para tratar de respirar. Ao final remataron morrendo nas beiras», sostén García.

En realidade, as choivas torrenciais provocadas pola DANA, que arrastraron unha gran cantidade de auga doce, só foron a gota que colmou o vaso. O responsable desta crise ecolóxica remóntase varias décadas atrás e apunta directamente ao mal uso da agricultura no campo de Cartaxena. «Desde que se utiliza a técnica do regadío polo transvasamento do Texo-Segura, a agricultura intensiva ha ir ocupando cada ano máis superficie. Levamos tempo propondo solucións, pero non se nos fixo caso. Mentres tanto, a conca ha ir drenando cara á lagoa por escorrentía unha enorme cantidade de nitratos que xeraron unha crecida moi forte de algas fitoplanctónicas», explica o experto. «En principio pode parecer algo positivo porque achega moito osíxeno pero as propias algas acaban consumíndoo e xerando zonas sen osíxeno que matan os animais dunha forma masiva, como se puido comprobar. A lagoa levaba enferma décadas e agora a achega de sedimento e terra pola gota fría, que ademais dificulta a entrada da luz solar, produce este proceso de perda de osíxeno», engade Francisco Saborido, director do Instituto de Investigacións Mariñas de Vigo (IIM-CSIC).

Sobre se este tipo de eventos poden chegar a suceder nas costas galegas, a resposta dos científicos é contundente. «Non se pode comparar a situación que hai nunha lagoa, un sistema pechado, coas rías da nosa comunidade que son abertas, rexenéranse constantemente e permiten que as peces non teñan un problema de mobilidade fronte a un contratempo desta natureza», aclara Saborido.

Con todo, do problema que sofre actualmente o Mar Menor pódese extraer unha lección moi importante, xa que Galicia non está á marxe doutro tipo de desastres derivados do exceso de choivas ou pola deforestación. «Hai que escoitar á ciencia, que sabe do que fala e non ten intereses partidistas. Cando alertamos sobre algo está contrastado polo metódo científico», advirte o investigador galego.