En o Xapón a presenza de peixes remo en as súas costas asóciase con grandes terremotos
11 feb 2019 . Actualizado ás 09:24 h.A ciencia explorou máis o espazo exterior que as profundidades dos mares. Sylvia Earle, a soada oceanógrafa recoñecía a La Voz antes de recoller o premio Princesa de Asturias da Concordia 2018 que «só coñecemos un cinco por cento. A maior parte da vida mariña vive na parte profunda que é fría, escura e ten unha elevada presión». Nese océano inexplorado habita o remo, o peixe óseo máis grande do mundo. Pode chegar a medir ata 17 metros. Sábese moi pouco sobre esta especie porque vive a uns dous mil metros de profundidade e só ascende á superficie para morrer. Por esta razón, a miúdo aparecen varados nas costas.
Esta semana observáronse varios exemplares no mar do Xapón. En en a país nipón refírense a eles como «os mensaxeiros do palacio do mar». E cando aparecen non adoitan traer boas noticias. Os nipóns creen que estes peixes son capaces de percibir movementos sísmicos e que a presenza en as súas praias anuncia un inminente terremoto. O medo a estas alongadas criaturas aumentou desde 2011, cando apareceron unha vintena de exemplares mortos antes do sismo de 9 graos de magnitude, o máis intenso desde que existen rexistros e que provocou o desastre de Fukushima. De momento non existe ningunha evidencia científica que sustente esta correlación e é moi probable que o suceso de 2011 sexa unicamente produto da casualidade. O temor dos japonenes ao remo parece provir de o Namazu, un ser mitológico con forma de peixe xigante capaz de producir movementos terrestres e que foi mencionado por primeira vez en textos antigos do século XVI.
Anel de lume
Xapón é un dos países con maior actividade sísmica porque pertence ao coñecido como Anel de Lume, que rodea todo o Pacífico. Mentres no Atlántico as placas tectónicas están a separarse e creando nova superficie, no Pacífico prodúcese un fenómeno de subducción: unha placa introdúcese por baixo da outra.«A placa pacífica está a meterse por baixo da euroasiática. Este movemento é precisamente o que está levantando as illas do Xapón. Pero este proceso implica ao mesmo tempo unha gran cantidade de esforzos que a Terra libera en forma de terremotos. Por esta razón, alí son frecuentes os movementos de pequena e alta magnitude», explica Tomás Garrido, xeólogo mariño do Instituto Oceanográfico de Málaga.
Anticipar un terremoto non resulta nada doado. Se o fose, Xapón, unha potencia científica, xa o tería conseguido. A dificultade reside na actividade sísmica constante e por outra banda na propia natureza impredicible do fenómeno. Por iso é polo que sexan tan destrutivos. Neste sentido, comparten características cos tornados. Só se pode prever o seu impacto cuns minutos de antelación, cando se dan xa as condicións adecuadas para a súa formación. Con todo, a presenza do peixe remo espertou a alerta entre os xaponeses.
