A subida de combustible, peixe, verdura e carne reduce o consumo familiar en Barbanza

xoán R. Alvite / A. Gerpe RIBEIRA / A VOZMERLUZACORDEROBRÓCOLICOMBUSTIBLE

RIBEIRA

MARCOS CREO

Encher o depósito dun vehículo diésel resulta actualmente 18 euros máis caro que hai un ano

06 dic 2021 . Actualizado ás 20:48 h.

O impacto que o incremento de prezos está a ter nas economías familiares é demoledor e imposible de evitar. Con todo, hai algunhas medidas sinxelas de adoptar que poden contribuír ao aforro.

  

1 MIRAR O PORTAL DE HIDROCARBUROS

A DIFERENZA Ao ENCHER O DEPÓSITO PODE CHEGAR A 10 EUROS

Encher o depósito do coche nunha ou outra estación de servizo da comarca pode supor un aforro de ata 10 euros. Por iso, coñecer os prezos de antemán pode resultar moi útil. Publícanse actualizados —poden cambiar mesmo ao longo do día— a través do portal https://geoportalgasolineras.é.

2 OPTIMIZAR A POTENCIA ELÉCTRICA

AXUSTAR O CONTADOR IMPLICA UN AFORRO DO 15 %

En xeral, o que se paga pola potencia que contratada —é unha cantidade fixa— representa un terzo da factura eléctrica. Por iso é polo que coñecer as necesidades enerxéticas dun fogar resulta imprescindible para axustar ese cantidade á realidade e poder aforrar ata un 15% mensual.

3 LOCES LED

O GASTO PODE BAIXAR 180 EUROS Ao ANO

Son máis caras que as convencionais, pero máis duradeiras e, xa que logo, rendibles. Calcúlase que dispor desta tecnoloxía nun fogar de tamaño medio pode supor un aforro medio duns 180 euros anuais.

  

4 DESENCHUFAR Os APARELLOS SEN USO

O MODO REPOUSO SOBE A FACTURA UNHA MEDIA DE CINCO EUROS MENSUAIS

O chamado consumo silencioso, isto é de aparellos que están en modo repouso —xeralmente cun piloto vermello aceso— pode supor un aumento mensual da factura duns cinco euros. Televisores, consolas, computadores ou o rúter figuran entre os aparellos que máis consumen. A recomendación é apagar aqueles que non están en uso.

  

5 VALORAR ACUDIR A Centros DE LAVADO

A GRAN CAPACIDADE DOS seus EQUIPOS PODE SUPOR UNHA VANTAXE

As lavanderías autoservicio estendéronse por Barbanza e convén analizar se compensa acudir a estes puntos, que posúen lavadoras e secadoras de gran capacidade. No caso destas últimas, algunhas ofrecen por 2 euros 30 minutos de secado para 18 quilos de roupa.

  

6 ELIXIR A TENDA MÁIS ECONÓMICA

O DESEMBOLSO PODE BAIXAR MIL EUROS Ao ANO

Un estudo efectuado pola organización de consumidores cifra nunha media de 1.000 euros anuais o aforro que pode conseguirse elixindo adecuadamente o establecemento no que se efectúan as compras.

  

7 FIXARSE NO PREZO DO QUILO O Del LITROS

O CUSTO DO PRODUTO ENVASADO EN OCASIÓNS INDUCE A Equívocos

O que a primeira ollada parece máis barato non sempre o é e, por ese motivo, hai que fixarse no prezo do quilogramo ou litro de calquera produto envasado e comparar. Mesmo, hai ocasións nas que o mesmo artigo a granel resulta máis custoso que envasado.

 8 ADQUIRIR PRODUTOS DE TEMPADA

ADOITAN TER CUSTOS MÁIS AXUSTADOS

Decantarse por artigos de tempada á hora de cociñar ou procedentes de produtores locais tamén pode supor un considerable aforro na cesta da compra, como afirman profesionais da comarca.

  

9 APROVEITAR A CALOR RESIDUAL DE FORNO O Vitrocerámica

CONTRIBÚE A Frenar O GASTO DE CORRENTE

Tanto forno como vitrocerámica continúan desprendendo calor unha vez apagados e, por iso, desde firmas vinculadas ao sector enerxético suxiren que se aproveite esa calor residual como forma de aforro. Non ter aberta a neveira máis tempo do necesario ou non introducir alimentos quentes tamén permite frear o consumo. Dispor de electrodomésticos de alta eficiencia enerxética tamén serve para reducir considerablemente a factura.

  

10 TAPAR POTAS E TIXOLAS

O CONSUMO DE ENERXÍA REDÚCESE UN 25 %

Diversos estudos de consumo cifran en oun 25 % o aforro que pode conseguirse na factura eléctrica tapando as potas e tixolas á hora de cociñar. Tamén é recomendable empregar en cada caso elementos da batería de cociña cun diámetro axustado á fonte de calor. Se son máis pequenos supón un gasto engadido.

A costa de xaneiro adiantouse este ano a decembro. O forte incremento experimentado polos prezos da enerxía e de moitas materias primas ameaza con converter este Nadal nunhas das máis caras dos últimos anos para as familias barbancesas. Diversos comerciantes consultados indican que isto xa está tendo un efecto no retraimiento do consumo.

Unha causa diso é que algúns bens de uso xeneralizado, como a electricidade ou os combustibles, móvense en máximos históricos. Unha escalada imparable, iniciada pouco antes do verán, que nin a evolución favorable dos prezos do petróleo —o barril é agora nove euros máis barato que en setembro— nin as medidas postas en marcha polas autoridades para limitar os beneficios das eléctricas detiveron.

Neste sentido, encher o depósito dun coche diésel costa, a día de hoxe na comarca, 18 euros máis que hai xustamente un ano. Ben é certo que, por aquel entón, os prezos —a media situábase en 1,05 euros por litro para o diésel e 1,18 para a gasolina 95— atopábanse en pleno proceso de recuperación tras o derrubamento do consumo provocado polo confinamento e a limitación de movementos á produción. Se a comparativa se realiza cos anos previos á pandemia, evidencíase que encher na zona é un 18 % máis caro que a media rexistrada durante o trienio 2017-2019.

Máis escandalosa aínda foi a subida experimentada polos prezos da luz que sitúan a factura media dos fogares, segundo os estudos realizados por varias asociacións de consumidores, na contorna dos 120 euros mensuais, cando hai xusto un ano non acadaba os 65. Isto supón unha subida interanual de case o 87 %, unha porcentaxe que o Instituto Nacional de Estatística rebaixa ata o 63 %, tal e como aparecen nos datos definitivos do IPC de outubro, publicados a semana pasada.

Este incremento desorbitado dos custos da enerxía tivo unha repercusión directa sobre os custos de fabricación ou produción doutros bens de consumo que se percibiu de forma especial na cesta da compra. Tanto é así que o ascenso medio dos prezos nos produtos de alimentación no último mes sitúase na contorna do 1,3 %. Os maiores incrementos son os experimentados pola froita, hortalizas, pero tamén subiron a pasta, o leite, o peixe e as carnes de tenreira e ave.

Col e brócoli

O comerciante de Ribeira Manuel Bello cita entre as verduras que máis se encareceron a coliflor ou o brócoli que, indica, subiron sobre un 25 %. Así, o custo actual sitúase nos 2,25 e os 2,95 euros o quilogramo, respectivamente, cando o ano pasado nestas datas podían adquirirse a 1,80 e 2,36.

O grelo, pola contra, sinala o empresario mantense, pero non así a pataca. Algunhas variedades galegas do tubérculo viron aumentado o valor do quilogramo uns 0,20 céntimos, ata pagarse a 1,50 euros.

Na froita, plátanos e algúns tipos de mazá figuran entre as de maior encarecemento.

Tenreira en alza e porco á baixa

Polo que respecta á carne, o empresario de Boiro Moncho Boga subliña a escalada do cordeiro, un produto cunha elevada demanda en Nadal. Precisa que a alza varía segundo o tipo de peza: «Un cordeiro segoviano de oito quilos vendíase o ano pasado a 14,50 euros o quilo e actualmente está por riba dos 18».

En canto á tenreira galega, cifra o incremento sobre os 0,40 euros o quilo e no caso do pito, nuns 0,20. No polo oposto sitúase o porco que, comenta, viu reducido o seu custo nuns 0,10 euros o quilo.

Polo que respecta ao peixe, os placeiros falan de subida xeneralizada. Entrando en detalles por especies, Mónica Lúa cita a pescada, que da media de 10 euros que custaba pasou a 14.

Nun posto adxacente, María Mayán comenta que a nécora aguanta, entre os 25 e os 28 euros, «porque houbo bastante». Con todo, asegura que «ou peixe sapo está imposible, para vender a 18 ou 19 euros ou quilo». O mesmo sucede co rodaballo, que está a uns 35 euros o quilo. A ameixa babosa tamén está disparada e ata a vermella, que se paga a 24 euros. En canto ao lagostino, sitúa o aumento semanal entre os 5 e os 3 euros, dependendo do tamaño das pezas.

José Francisco Caamaño
José Francisco Caamaño alvite

José Francisco Caamaño: «Nin salarios nin pensións van subir en proporción ao custo dá vida»

A maioría de consumidores ven con inquietude o encarecemento da cesta da compra. Un aumento motivado, en gran medida, polo repunte dos custos de produción e dos gastos de transporte debido, á súa vez, á subida dos combustibles.

«Aumentou todo, e moito. Tanto que a situación empeza a ser preocupante porque nin os salarios nin as pensións subiron, nin van subir, en proporción ao custo da vida. Parece que todo temos que pagalo os consumidores e non sei en que vai acabar isto, porque boa pinta non ten», así de contundente móstrase José Francisco Caamaño, de Mazaricos , que lamenta a escasa preocupación que as diferentes Administracións mostran pola cidadanía. «O que pasa coa luz ou cos combustibles é un auténtico escándalo, porque boa parte do recibo son impostos. Non parece existir unha preocupación cara aos cidadáns por parte das Administracións».

O mazarico tamén se queixa de que a subida de moitos alimentos non repercuta no agricultor, o gandeiro ou o pescador que os pon no mercado, senón en simples intermediarios «que se están facendo de ouro a costa de apertar aos produtores e de poñer contra as cordas a moitos consumidores».

Neste sentido, José Francisco Caamaño critica as fortes subidas que experimentaron o leite, peixe, algúns produtos cárnicos ou as froitas nos puntos de venda, mentres que en orixe se seguen abonando aos mesmos prezos.

Pablo Patiño, placero de Ribeira
Pablo Patiño, placeiro de Ribeira MARCOS CREO

Pablo Patiño: «Ou peixe, conxelado ao baleiro non ten problema para consumilo non Nadal»

O vendedor de peixe no mercado de abastos de Ribeira Pablo Patiño Ouviña sinala que «practicamente todo o peixe se encareceu bastante». Como exemplo cita a faneca grande, «moi demandada nesta época para guisar». Na actualidade está a 8 ou 9 euros o quilo, cando hai uns meses podía comprarse a 5 ou 6.

Asegura o placeiro que o encarecemento deixa a súa pegada no consumo: «Hai unha redución nas compras. Nestas datas había moita máis xente na praza. Vaise notando porque hai un incremento xeral nos prezos e todo suma ao final».

Entre as especies que máis incrementaron o seu valor figura o linguado que, di, supera os 30 euros o quilogramo, fronte aos 25 que valía ata hai pouco.

Precisamente, é unha das variedades que tamén se demanda nestas datas. Do mesmo xeito que se fai co marisco, hai clientes que buscan aforrar nas súas comidas do Nadal adquirindo os produtos con antelación. Sobre isto, Pablo Patiño sinala que «ou peixe, conxelado ao baleiro non ten problema para consumilo non Nadal».

Con todo, e dada a inusual escalada de prezos, ten dúbidas de que a estas alturas poida compensar: «Non creo que suba moito máis, aínda que tal é como están as cousas resulta difícil aventurar nada e tamén pode darse o caso de que empeore o tempo e haxa dificultades para saír faenar».

Moncho Boga, carnicero de Boiro
Moncho Boga, carniceiro de Boiro MARCOS CREO

Moncho Boga: «Intentamos non repercutir ou incremento dá tenreira, pero teremos que acabar facéndoo»

Pensando nas compras de Nadal, o carniceiro de Boiro Moncho Boga intenta amarrar prezos cos seus provedores para esquivar a subida de tarifas. Explica que afecta principalmente a un produto tan demandado nestas datas como o cordeiro, «disparouse». Ao mesmo tempo, procura mitigar o impacto doutros incrementos nos seus clientes: «Intentamos non repercutir a suba da tenreira galega. Na suprema o ascenso é duns 0,40 euros en quilo. Estamos aguantando, pero tarde ou cedo teremos que facelo. O canal de animais de 12 meses é algo máis barato».

En canto á posibilidade de conxelar a carne con vistas ás próximas comidas do Nadal, Boga móstrase contundente: «Eu diría que sempre en último caso. É preferible comer menos. O produto non é o mesmo, hai un cambio de sabores. Eu tampouco creo que os prezos suban moito máis para esas datas. No caso do cordeiro, por exemplo, o meu provedor xa ten acordados os prezos cos criadores para as vindeiras semanas».

Un dos aspectos que subliña é que no seu establecemento cada vez son máis os elaborados que realizan, «mesmo picados de tenreira, por exemplo, para preparar distintas comidas». Recoñece que a situación está a ser especialmente difícil e que existe unha gran incerteza: «Non sabemos en que vai acabar todo isto, que afecta moito ás economías familiares».

Alvite

O aumento de custos ameaza a supervivencia dos produtores

O consumidor págao máis caro, pero o produtor recibe o mesmo. Esta é, segundo os agricultores e gandeiros barbanceses, a realidade do seu sector nun escenario onde o brutal incremento experimentado polos custos de produción ameaza co peche a numerosas de granxas.

«Dende o verán, o leite subiu seis céntimos nos supermercados e apenas un no campo e así resulta imposible aguantar moito máis tempo. Somos a parte máis débil da cadea láctea, a única que non ten capacidade para repercutir no prezo ao que vendemos a nosa materia prima o incremento dos custos de produción», apunta Óscar Blanco, presidente de Gandeiros de Mazaricos . Lamenta que medidas como o Paquete Lácteo ou a Lei da Cadea Alimentaria non teñan conseguido unha repartición máis equitativa da cadea de valor do leite ou evitar a venda a perdas, unha práctica á que ven abocadas xa moitas explotacións.

A día de hoxe, segundo os datos que manexa o Ministerio de Agricultura, producir un litro de leite custa, de media, ao redor de 0,40 euros aos gandeiros barbanceses. Con todo, só conseguen vendelo a pouco máis de 33.

Criadores cárnicos

En igual situación están os produtores de carne. O profesional de Porto do Son Carlos Ventoso recoñece que se a situación continúa igual, venderá a súa cabana gandeira. Para explicar como se encareceron os seus gastos sinala: «Mercaba o saco de 40 quilos de fertilizante para o terreo a 10,50 euros e fun collelo hai unhas semanas e custoume 27. Ía levar un total de 35 sacos e acabei mercando 25. Iso vai influír no crecemento da herba, pero é que se trata duna suba disparatada».

Asegura que «actualmente perdemos cartos. Xa tiña que terme desfeito dos animais». Comenta que criar un tenreiro durante 10 meses suponlle un desembolso medio de 600 euros, aos que debe sumar os 200 dos gastos de matadoiro e despezamento. Comercializa o quilo canle a uns 6 euros e iso que, como afirma, a súa colleita anual de millo permítelle obter a cantidade suficiente de alimento para os seus exemplares.

Pola súa banda, Roberto García, que cría tenreiros e poldros, manifesta que «gastamos unhas tres veces máis do que nos pagan a nós». Comenta que xa vendeu boa parte dos seus animais e que «estou pensando en desfacerme de todo».

A situación dos agricultores tampouco resulta nada favorable. Unha ribeirense que comercializa froita, verduras e hortalizas subliña que o prezo das sementes e do fertilizante hase incrementado: «Pero eu continúo vendendo o repolo a menos dun euro».