Máis de 25.000 persoas despediron as festas da Guadalupe interpretando «A rianxeira» nunha praza iluminada por miles de bengalas

Marcos Creo

Alguén comparaba fai uns días as festas da Guadalupe de Rianxo cos San Fermines, o que pode considerar unha esaxerada ousadía, pero, salvando distancias e aplicando unha suma de méritos divididos entre o número de habitantes, e aplicando coeficientes reductores tales como renda per cápita e situación xeográfica, as rianxeiras pulverizarían ás que se consideran unha das mellores celebracións no panorama estatal. Claro que en Rianxo non hai peches nos que correr diante dos touros, nin falta que fai, pero si alicientes diarios que obrigan a estar en forma para chegar ao último día, xornada que se alonga tanto que acada a ocupar a madrugada ata que se abre o sábado.

Como nos San Fermines, os rianxeiros inventáronse hai anos un fin de festa moi coral que consiste en cantar a histórica Rianxeira na praza de Castelao; ao revés dos pamplonicas, non exclaman un triste «pobre de min» porque saben que non se trata dun adeus, senón do comezo da edición seguinte.

Despedida ao grande

Calcúlase que ao redor de máis de 25.000 persoas puideron darse cita no emblemático corazón da vila que alumou ao máis insigne galeguista para asistir á despedida dunha das edicións festivas máis concorridas dos últimos anos.

As temidas caravanas de entrada e saída, a pesada procura dun lugar para aparcar ou a ameaza de choiva poderían ter disuadido a moitos de acudir a Rianxo a noite do venres, pero a Policía Local deseñou un efectivo plan para evitar os trastornos que sempre causan os coches, e debeu de ser a Moreniña, á que apela Ramón Iglesias , Xixí, cada ano, a que se encargou do apartado meteorolóxico, posto que a choiva máis pertinaz non se deixou ver nos oito días de festexos, ata ben entrada a madrugada de onte, e nin esta foi capaz de expulsar da praza ás máis de cinco mil persoas que ás sete da mañá parecían non resignarse a aceptar que as grandes festas da Guadalupe chegaran ao seu fin.

Sábese que á vila arribaron a noite do venres presentas procedentes de dentro e de fóra de Galicia, ansiosas de vivir un fin de festa apoteósico. A medianoite, os veciños demostraban o que dixera o seu alcalde ao principio das celebracións: que o rianxeiro é máis de verbena de baile que de quedar mirando o espectáculo, e ao son, primeiro, da orquestra Charleston; a continuación, Alkar; e despois, Metrópolis, foron chegando os foráneos e enchendo aos poucos a empedrada praza, en cuxos arredores podían adquirir as bengalas para iluminar a cantata.

Terrazas fóra

Á espera de que chegasen as dúas da madrugada, as ruelas que inspiraron a Castelao, Dieste, Manuel Antonio e a tantos outros creadores locais e foráneos, fóronse enchendo de viandantes en busca de mesa nas terrazas, xa que o interior dos locais estaba petado. Nas rúas, as cadeiras e mesas empezaron a desaparecer, non por encantamento, senón pola obrigación de deixar expeditas as saídas por se fose necesaria unha evacuación das miles de persoas que estaban a chegar a Rianxo.

Ás dúas menos cuarto, a orquestra Alkar empezaba a caldear o ambiente cun ensaio: canto do Miudiño coas mans no alto; ao que seguiu o Pousa, e o Galicia, cada día máis linda... ata que se subiu Xixí ao escenario e á hora sinalada, empezou o agardado canto da rianxeira e o aceso de miles de bengalas que encheron de luz e fume a praza Castelao.

Abriron os músicos de Alkar, que pasaron a testemuña, no outro extremo da praza, a Charleston; e estes, cedéronllo, na esquina inversa, a Metrópolis, e entre todos, grupos e público, sumaron uns vinte minutos do ondiñas veñen e van interpretado por miles de almas.

E, como non podía ser doutro xeito, ao final foi Ramón Iglesias , Xixí, o que puxo a guinda, primeiro, cun rapapolvo aos hostaleiros que non colaboraron coas festas, cunha indirecta: «Eló nós podemos ir tomar algo aos seus bares e pagar dentro de 15 días?». Para seguir coa clásica chamada á responsabilidade, «non collades ou coche se estades mal, que vos pais estamos preocupados por vós». Sen esquecer que «estou canso e hai que coller ou substitución, pero terei que seguir». E insistir «non podo, non podo», cando a praza pediu «que bote ou Xixí», e Xixí o que fixo foi facer botar á praza.

---

---

---