A prosa de García Bayón revive a través de García Martí

Ramón Ares Noal
X. Noal RIBEIRA / LA VOZ

A Pobra do Caramiñal

CARMELA QUEIJEIRO

O acto de presentación da obra inédita do profesor contou coa presenza do secretario xeral de Política Lingüística, Valentín García

13 oct 2019 . Actualizado ás 13:28 h.

Cando o mestre e escritor Carlos García Bayón faleceu en xullo do 2003, deixou dous libros manuscritos sen publicar, que aínda que fixera con anterioridade ao agravamento da enfermidade que finalmente foi definitiva, non habían concitado o pretendido interese do autor nas Administracións ás que acudira, chámense local ou provincial. Transcorridos 16 anos do seu óbito, acaba de ver a luz uno deses volumes, Paseos por Don Victoriano García Martí, grazas á intervención da Asociación Cultural Barbantia, a Deputación da Coruña e os concellos de Boiro, A Pobra, Ribeira e Porto do Son.

O acto de presentación contou coa presenza inesperada do secretario xeral de Política Lingüística, Valentín García, aínda que foi o expresidente de Barbantia Xesús Laíño o que realizou as achegas máis interesantes sobre o autor e o protagonista da obra; e fíxoo ante a filla de Carlos García Bayón, Ana García, e a concelleira de Cultura da Pobra, Patricia Lojo.

A edila abriu a presentación, que está encadrada no primeiro Ciclo Victoriano García Martí, que terá senllas citas a próxima fin de semana, venres, sábado e domingo. Lojo agradeceu a asistencia do numerosos público que se deu cita na sala, presentou aos compoñentes da mesa e deu paso ás súas intervencións.

Ana García expresou a súa gratitude a todas as entidades que fixeron posible a recuperación do libro inédito e lembrou que aínda queda outro, que ten ao municipio pobrense como escenario, xa que trata sobre os Gasset e a Torre de Xunqueiras.

Xesús Laíño, que ademais de socio fundador e expresidente de Barbantia é especialista e crítico literario, fixo un repaso sucinto sobre a vida e a obra de Victoriano García Martí, así como pola de Carlos García Bayón, sobre o que dixo que mantivo nos últimos anos da súa vida unha cordial amizade e moitas horas de conversacións. Lembrou que o escritor foi un colaborador fundamental de La Voz de Galicia, xornal no que mantivo durante moitos anos una das súas seccións máis soada, Meridiano de Actualidade, á que se sumarían outras, como Pedras Ilustres da Barbanza, publicada na edición comarcal e que deu paso a tres libros recompilatorios.

Por outra banda, Laíño deixou sobre a mesa a débeda que a comarca de Barbanza ten con Carlos García Bayón, especialmente a nivel institucional, xa que, desde o seu falecemento, caeu no esquecemento a pesar do labor de investigación e divulgación que realizou sobre este terriorio.

En defensa do ciclo

Foi o ou secretario Xeral de Política Lingüística, Valentín García, quen pechou o acto, agradecendo a Barbantia «a súa actividade e ou seu bo facer de colaboración con outras entidades, como neste caso co Concello dá Pobra non I Ciclos Victoriano García Martí». Así mesmo, deu as grazas á entidade por axudar a revitalizar a «unha dás grandes figuras dá literatura española e por recuperar libros inéditos que axudan a difundir estas figuras». Tamén avogou porque o ciclo teña continuidade.

Os asistentes tiveron a oportunidade de levar un volume do libro presentado, así como a reprodución dun artigo de Victoriano García Martí publicado no Pobo Galego, o 12 de xullo de 1935, titulado En honra de Valle-Inclán.

O libro divídese en 27 paseos nos que Bayón recompila a vida de Victoriano García Martí, coma se este fósella contando camiñando por, por exemplo, o Arenal, onde estaba a súa casa paterna.

Este libro pretende ser precisamente iso que di o título. Como en todo paseo non se esixen erudiciones senón a alma alerta, o espírito lírico, a andaina, os ollos e oídos ben dispostos, e o ánimo propicio a emocionarse»

No limiar do volume, o propio autor advirte: «Este libro pretende ser precisamente iso que di o título. Como en todo paseo non se esixen erudiciones senón a alma alerta, o espírito lírico, a andaina, os ollos e oídos ben dispostos, e o ánimo propicio a emocionarse. Quen veña a este libro con outras ambicións ou analíticas, minuciosidades ou investigacións coma se na mans trouxese unha táboa matemática e no peto unha ecuación con algarismos fríos e abstractos, perde o tempo, porque aquí non se fala der aritmética, nin de física, senón dun home, dun ser humano que viviu dentro de si mesmo como a verdade da súa aventura e morreu coa bandeira do lirismo e a melancolía enhiestos».

A publicación está ilustrada con imaxes cedidas polo fotógrafo Abelardo Soler , máis coñecido por Abso, interesantes retratos do propio Victoriano García Martí e da súa familia. O labor de corrección foi encomendada a Manuel Cartea e Pastor Rodríguez, presidente e coordinador de Barbantia.