A admiración de Torrente Ballester por Camba

Benito Leiro (Cronista oficial de Vilanova) VILANOVA

VILANOVA DE AROUSA

Cúmprense 59 anos de falecemento en Madrid do escritor vilanovés

28 feb 2021 . Actualizado ás 05:00 h.

Este 28 de febreiro cúmprense 59 anos do falecemento en Madrid de Julio Camba. Naquel triste día do ano 1962, a «flor e nata» do xornalismo literario español prodigouse en reseñas necrolóxicas dedicadas ao xornalista de Vilamaior. Manuel Aznar, González Ruano, Miguel Mihura, o académico Fernández Almagro, Correa Calderón, Díaz Cañabate, Augusto Assía, entre outros moitos, afogaron a súa pena en tinta funeraria para despedir a un dos máis grandes escritores do columnismo literario do século XX.

Entre todos os panegíricos publicados sobresae o do novelista Don Gonzalo Torrente Ballester: «…E vostede [Don Julio ] díxome tamén, hai moito tempo que non vas a Galicia? Como está a Ría de Arousa? E eu describinlle, como puiden, o sol saíndo por amais do Lobeira e o sol póndose por amais de Santa Uxía. E unhas dornas escuras navegando polo mar prateado no atardecer… Antes de pórme a escribir este rápido adeus, relín as Aventuras dunha peseta... Libro xa antigo, libro que poucos coñecen, libro que se esqueceu. Váiase tranquilo, querido Camba, a pesar deste esquecemento. Así as gastan aquí, onde a indiferenza sobrevive á morte, onde o talento é unha incorrección imperdoable; pero xa sabe que para todo verdadeiro enxeño existe un renacemento. Haberá un mañá para o de vostede. E os que volvan lerlle pensarán: ¡Velaquí un home bo! Froito raro, don Julio , froito raro. Que Divos recíballe na súa gloria co mellor sorriso».

O vaticinio de Torrente Ballester, ademais de plasmar a admiración que sentía polo seu amigo, non puido ser máis atinado. Aquel mañá que para Camba anunciaba o autor dos Gozos e as Sombras chegou, precisamente, cos albores do século XXI, cando os máis renombrados do columnismo hispano contemporáneo, como David Gistau (falecido fai un ano), Arcadi Espada, Juan Manuel de Prada, Raúl do Pozo, Muños Molina, Manuel Jabois ou Ánxel Vence (o máis cambiano dos articulistas galegos), recoñecen non só a vixencia da obra de Julio Camba senón, ademais, a súa influencia sobre os xornalistas actuais.

O «renacemento» que auguraba don Gonzalo a Camba reflíctese tamén na cantidade de reedicións realizadas nos últimos lustros de obras emblemáticas do xornalista vilanovés: A Cidade Automática, Alemaña, As miñas Paginas Mellores, A Casa de Lúculo, Constantinopla, Facendo de República, volven poboar os anaqueles das librería case seis décadas despois da desaparición física do seu autor.Como consecuencia da súa admiración por Camba e por Valle-Inclán, Torrente Ballester quería moito a Vilanova e á ría de Arousa.

O novelista ferrolán consideraba que este pobo estaba á altura dos seus ilustres escritores e visitaba con certa frecuencia, tanto o Cuadrante como Vilamaior. Escribiu varios artigos en prensa (durante a década dos setenta) pedindo a rehabilitación das casas de Val e os Camba, as cales se achaban nun lamentable estado de abandono. Lamentablemente, Torrente faleceu en 1999 sen chegar a coñecer a restauración e posta en valor de ambos os inmobles, como, seguro, gustoulle.

*A fotografía que acompaña esta crónica corresponde a unha das visitas de Torrente Ballester a Vilanova, para dar unha conferencia no Círculo Marítimo Deportivo. No centro da mesma, vemos a Don Gonzalo con lentes escuras, acompañado por Carlos Núñez Vidal, Manuel Abalo Ozores, Isabel Núñez, Moisés Sanmartín, Benito Leiro Paz, Gonzalo Allegue, José María Dios, Gregorio Rionegro e Benito Santos).