Os herdeiros da «fariña»

VILANOVA DE AROUSA

Óscar Vázquez

Acredítase a remuda xeracional con novas camadas de narcotraficantes nados despois da archiconocida e mediática Operación Nécora

21 sep 2019 . Actualizado ás 21:17 h.

O operativo antidroga consumado en agosto polas forzas de seguridade en diversos concellos da provincia baixo o nome operación Mansalva acredita a certidumbre que colectivos sociais e cidadáns tiñamos de que os Sito Miñanco, Oubiña, Charlines e demais capos das décadas anteriores seguen tendo substitución. Lamentablemente, nisto do narcotráfico hai banco. Aínda que aínda quedan en activo algúns veteranos como Manuel Osorio, detido nesta ocasión, o que aparece a eito é xente nova, preparada, máis discreta e por tantos menos exhibicionista das súas fortunas. Son os herdeiros da fariña.

Semellante remuda xeracional resulta farto inquietante. Reflicte que a batalla dos corpos policiais e da sociedade pontevedresa, particularmente a arousá, contra estes criminais non pode relaxarse. Nin todas as redadas, nin os centos de detencións e decenas de condenas xudiciais que recaeron sobre as xeracións anteriores de narcotraficantes conseguiron erradicar ese delito organizado. Nin evitar que o exemplo dos maiores alente entre os mozos a lanzarse a unha actividade delincuencial que produce pingües beneficios a pesar dos riscos de ser detido e encarcerado. Tampouco libros e películas lograron afastar aos cachorros do mal camiño nin que renda a moraleja que criamos, inxenuamente, que terían aprendido.

Nados despois da Nécora

Os colectivos anti droga teñen manifestado en numerosas ocasións o temor a estas recidivas do tráfico de drogas que se alimentan de cadros xurdidos entre xente nada despois de 1990. A operación despregada en agosto confírmalles as súas sospeitas.

En Cambados, Vilagarcía e Vilanova de Arousa, as tres poboacións que concentraron o operativo policial despregado, serán numerosos os homes e mulleres de menos de trinta anos, como tamén do resto de Galicia, que naceron despois da Operación Nécora, a súper redada dirixida polo maxistrado Baltasar Garzón contra os grandes capos da comarca. Talvez o primeiro contacto con eses personaxes, o que fixeron e o que todo aquilo podreceu na sociedade, chegoulles a través de libros e series como a citada Fariña, de Nacho Carretero e o anterior A operación Nécora de Felipe Suárez.

Entidades como a Fundación Galega contra o Narcotráfico, que cumpre nestes días as súas vodas de prata, xulgaron que todo o reclamo xerado durante este ano tanto polos medios informativos como polo libro e a teleserie subseguinte de Atresmedia ao redor daqueles personaxes «foi beneficioso porque contribuíu a informar e previr». Dicíame Fernando Alonso, «todo canto se relate desa época bochornosa é bo porque xa se sabe que coñecer a historia é o que evita que a volvamos repetir. E contala de modo correcto evitará trasladar unha pretendida imaxe de bandoleiro xeneroso que de ningún modo se corresponde con eses personaxes. Á fin e ao cabo, un narco máis que un traficante é un vendedor de veleno», segundo sentenciou o xerente da FGCN.

Quede claro que os Miñanco, Oubiña, Charlínes e demais dirixían bandas de crime organizado nunca foron oenegués. Pero, con relación á reflexión de Alonso, inquiétame que en casos como os mozos detidos entre os capturados pola Garda Civil na operación Mansalva coñecer a historia non lles evitou volver repetila.

Os novos narcos

O profesor José Ramón Alonso da Torre, colaborador de La Voz de Galicia en Arousa, expón esta nova situación na súa novela Expediente ollos de orgasmo, que acaba de editar A Moderna. O libro narra as peripecias dun narcotraficante arousán ao que alcumaban así polo brillo da súa mirada. O personaxe é o expoñente dunha nova xeración de narcos que se afastan da ostentación dos seus devanceiros e manexan doutro xeito, máis discreta, o dineral que obteñen do tráfico de drogas.

Pero en cambio hai unha coincidencia fundamental entre os históricos como Sito Miñanco e as novas xeracións de narcos: uns e outros pretenden comprar o afecto dos veciños.

Sito pretendeu proxectarse en Cambados como un empresario modélico para o que tomou as rendas do club local, o Mocidade, para ascendelo en tempo marca, tres tempadas, da Preferente a Segunda División B onde chegou a xogar contra Deportivo da Coruña, Xetafe ou Real Madrid Castela, entre outros. Aquilo foi posible grazas aos soldos que Sito ofrecía a xogadores cos que reforzou ao Mocidade. Non había nóminas nin chequeras. O diñeiro chegaba ao vestiario en bolsas de plástico e o propio Miñanco encargábase dos pagamentos. Ao mesmo tempo que levantou deportivamente ao club de fútbol local, Prado Bugallo tamén afrontou e resolveu a construción dunha nova cancha de herba en Burgáns, o que permitiu abandonar o vello campo de terra da Merced. Pero todo aquilo non era filantropía. Sito quixo comprar afecto e respecto entre os seus conveciños; unha base social que lle dese certa complicidade.

Hoxe en día, os herdeiros da fariña seguen un camiño similar pero de modo menos ostentoso. Chámalle complicidade; chámalle pragmatismo. Ao final o diñeiro doado só pretende comprar vontades.