Antes da ponte, o verán no Carreirón era unha experiencia propia de Robinson Crusoe
28 may 2019 . Actualizado ás 09:44 h.Cada vez que a Pantoja aparece na illa de Sobreviventes sufrindo ataques de pánico ou dicíndolle á súa nai en directo que a ama e adóraa, os meus sobriños saen correndo. Pero non foxen da folclórica Isabel. En realidade escapan de min, porque saben que en canto aparece unha illa en televisión, póñome en modo avó cebolleta e ameázoos: «Vouvos contar aquel verán en que fun de cámping cos vosos pais á Illa de Arousa». En Cáceres, iso da Illa non o entende ninguén, pero os meus sobriños pillan enseguida que aquilo vai de batallitas. Píllano mesmo cando uso a terminoloxía popular insular e refírome á illa como A Arousa e ao resto de España como O Continente.
A Illa de Arousa é unha das grandes sorpresas que a ría depara aos viaxeiros que chegan desde Continente dentro. Non saben que existe, ou creen que é un illote bonito e abandonado sen máis. Cando descobren un pobo cheo de vida e de bares, rodeado dun mar bellísimo e de recunchos únicos, marcado por costumes singulares e por unha historia sorprendente, o seu asombro é ilimitado, quedan noqueados e volven ao Continente falando marabillas dunha illa que descubriron por azar, coma se houbésense transmutado en Robinson Crusoe e cada insular fose outro Venres rescatado dos caníbales.
A min tamén me marcou para sempre descubrir A Illa de Arousa. Por iso, cada vez que sae unha imaxe de Sobreviventes na tele, a memoria se me desboca e empezo a relatar as miñas experiencias. A primeira estrañeza provocada pola Illa foi cando o primeiro día de clase (entón, o curso empezaba en outubro) o xefe de estudos do instituto de Fontecarmoa (entón non se chamaba Bouza Brey) pediume que non puxese falta a un grupo de alumnos que non viñeran a clase porque unha tormenta tremenda impedira partir á motora da illa. Obedecín, pero non entendín nada: unha motora, unha illa?
Varios compañeiros ofrecéronse a facer de guías e o sábado seguinte leváronme ata Vilanova, embarcáronme na famosa motora e así descubrín A Illa e o seu famoso polbo con patacas. O achado gastronómico tivo o seu aquel. Nese tempo, outono de 1981, había que chamar por teléfono a un bar insular para encargar o polbo ao estilo da Illa. Así o fixeron os meus colegas e ao desembarcar, asustoume un mariñeiro que golpeaba con saña unha masa viscosa contra unha pedra. «Que fai ese home?», preguntei aos meus compañeiros. E o mariñeiro respondeu: «Estou abrandando o polbo que se vai comer vostede».
Para un tipo de Cáceres, aquilo era tan raro coma se viñesen vostede á miña terra, visen a un capador collendo as criadillas dun porco e dixéselles: «Isto vaillo a comer vostede agora cortado en rodajas, rebozado e frito». ¡Que rico estaba guisado con patacas aquel polbo da Illa recentemente pescado! No Carrefour de Cáceres, compro cachelos con denominación de orixe e polbo envasado ao baleiro, pero nunca fun capaz de repetir o delicioso sabor do meu primeiro polbo ao estilo da Illa, que agora está de moda e ata o poñen nos pobos estremeños con patacas ao estilo parmentier. Pero non hai cor.
Volvín varias veces aquel curso á Illa e creo que a viaxe naquela motora é a miña máis intensa experiencia mariñeira. O caso é que ao chegar o verán, preparei cos meus irmáns e cuñados, entón uns nenos, unhas vacacións insulares. E aquilo si que foi unha experiencia propia de Sobreviventes . Chegamos no barco e montamos nun autobús que agardaba no peirao e que nos deixou preto do Carreirón. Andamos un bo treito e chegamos á praia, entón completamente virxe e sen bañistas. Ancoramos as tendas de campaña nun bosque de eucaliptos e só tiñamos a compaña afastada doutra tenda cunha parella de namorados que saían un par de veces ao día para darse un baño espidos.
Non tiñamos auga, pero a mendigábamos nalgunhas casas da estrada, onde nos enchían amablemente un par de garrafas. Tampouco tiñamos moita comida nin moito diñeiro, así que colliamos lapas, berberechos e mexillóns de roca e os guisábamos con patacas nunha fogueira improvisada. Polas mañás, achegabámonos/achegabámosnos ao pobo a comprar o pan e polas noites, divertiámonos/divertiámosnos inconscientemente dando un berro estúpido: “¡Bujalaja!”. Isto non deixaba de ser unha bobada se non fose porque berrabamos así a unhas luces estrañas que se movían de noite no mar. Logo soubemos que se trataba de contrabandistas de tabaco, que ao escoitarnos apagaban as luces e arrincaban a motora.
Imaxínense a escena: estás a manexar fardos e de súpeto, dez pirados berran desde a beira á un da mañá: «Bujalaja!» Era tan surrealista que, estrañados e polo si ou polo non, deixaban a faena e escapaban a toda máquina. En fin, non volvín a ter un verán parecido: a miña única experiencia de vida natural, libre e salvaxe. Fun Sobrevivente na Illa de Arousa, pero cando o conto, os meus sobriños escapan. Non soportan que o seu tío fose Robinson Crusoe.