Un evento de profesionais do turismo propón vender as Rías Baixas aos alemáns
12 ene 2019 . Actualizado ás 20:55 h.Hai uns días, celebrouse en Pontevedra unha reunión de axentes de viaxe e dinamizadores turísticos para, entre outros obxectivos, buscar o xeito de que os alemáns se fixen nas Rías Baixas e convértanas en destino as súas viaxes. Fíxome graza ler esa información porque os alemáns fai xa case un século que se fixaron nas Rías Baixas, case ao mesmo tempo que se fixaban en Canarias , Mallorca ou Madeira.
Un caso exemplar de descubrimento alemán é Fisterra. Recordo haber ir por alí a mediados dos 90 a escribir unha reportaxe e atoparme cun equipo da televisión pública alemá ZDF gravando un documental. Un dos hostaleiros cos que falei confesoume que Fisterra, no inverno, vivía do turismo alemán.
A miña nai é dunha vila de a provincia de Cáceres chamado Ceclavín, a un paso da fronteira portuguesa. No seu termo municipal hai unha paraxe tan bela como descoñecido: a unión dos ríos Texo e Alagón. Nese lugar, nunca vin a un turista español, con todo, sempre que vou por alí, hai un par de furgóns alemáns con viaxeiros daquel país que fotografan, observan e emociónanse. Os alemáns descubriron Mallorca e Canarias cando a ningún peninsular ocorríaselle ir por alí a pasar o verán e gozar do clima, a beleza e a paisaxe. E descubriron Fisterra, cando ninguén acababa alí o Camiño de Santiago queimando as súas roupas de peregrino e provocando incendios chuscos.
Pero o das Rías Baixas é outra cousa. Nós, a verdade, xa estamos bastante descubertos. En Alemaña coñecen as nosas grazas e admiran a capacidade da nosa paisaxe, gastronomía e costumes para emocionar. Outra cousa é que consigamos atraelos no inverno, o cal estaría moi ben. Pero a relación dos alemáns con Vilagarcía de Arousa vai máis aló do turismo para entrar no universo máxico da historia e as vidas de novela.
Todo comezou o ano de 1914. Uns días antes de estalar a I Guerra Mundial, chegou ao porto de Vilagarcía o transatlántico alemán Cap Arcona. Ao estalar a contenda, o transatlántico aínda non partira de Vilagarcía e cando ía saír, chegaron noticias de que varios barcos de guerra ingleses agardábano fóra da ría. Loxicamente, pouca batalla podía presentar un transatlántico a varios acoirazados, así que o Cap Arcona declarouse neutral e quedou en Vilagarcía. Curiosamente, dous dos seus tripulantes enfermaron, morreron e están enterrados no cemiterio alemán de Yuste (Cáceres).
A consignataria de García Reboredo puxo diñeiro para manter o barco durante a guerra, o que posteriormente sería agradecido polo goberno alemán. De feito, nas oficinas desta consignataria conservouse o barómetro do Cap Arcona. Anos despois, exactamente en 1926, a armada alemá empezaría a visitar a ría no transcurso das súas manobras.
Durante o tempo que o transatlántico Cap Arcona permaneceu ancorado en Vilagarcía, os seus mariñeiros baixaban a terra e facían vida social na cidade. Algúns deles casaron con vilagarciás e así apareceron no padrón de Vilagarcía apelidos que hoxe nos parecen de toda a vida, pero que son alemáns de pura raza. Os Rietz, os Meyer, os Sopkowski ou os Gründel son recordos da tripulación daquel transatlántico.
Un daqueles mariñeiros era o enxeñeiro Wili Meyer, natural da cidade prusiana de Lubeck, que casou en Vilagarcía coa filla de Lucinda García. O seu fillo Enrique chegaría a ser inspector nacional da vivenda e bautizou cos nomes de praza de Lobeira ou rúa de Vilagarcía moitas arterias urbanas de cidades españolas. O neto do enxeñeiro prusiano, que se chamaba como el, Wili Meyer, sería candidato á alcaldía de Vilagarcía polo PCE e logo líder desta formación en Andalucía e eurodeputado por EU .
Outro alemán do Cap Arcona foi Roberto Rietz, que baixou do barco e casou con Francisca Vázquez, empregándose como conserxe e camareiro no Club de Regatas, onde se xubilou. Tiveron dúas fillas e un fillo, Roberto, que loitou en Polonia durante a II Guerra Mundial, foi feito prisioneiro polos rusos e acabou escapando do campo de concentración. Volveu a Vilagarcía percorrendo media Europa. Acabou de director dunha factoría baleeira en Cee, onde nace o seu fillo Roberto Rietz III, que en 1995 será nomeado capitán marítimo de Vilagarcía. Roberto, que en paz descanse, era unha das persoas máis entrañables, cariñosas e profesionais que coñecín en Vilagarcía.
Como ven, os alemáns descubríronnos hai tempo. Pero non son só os mariños que baixaron a terra en 1914 nin os que nos visitaron en anos posteriores. Están tamén personaxes máis actuais como Bernhard Kölmel, que veu desde Pforzheim (Porta da Selva Negra) ata A Lanzada, namorouse do lugar e abriu aquí, en 1992, unha fábrica de salchichas alemás auténticas de Francfort, Múnic, Rindswurst e Bratwurst, que fornecía a cervexerías e supermercados de media Galicia.
En resumo: antes de que Man santificara a Costa da Morte e a ZDF fixese popular Fisterra, os alemáns xa se namoraron da Ría de Arousa e na Ría de Arousa. Agora só falta que veñan facer turismo.