A investigación sobre o triplo crime de Valga continúa e onte os nenos acudiron ao xulgado. Pola tarde, as tres mulleres foron enterradas mentres toda Galicia expresaba a súa repulsa nas rúas
20 sep 2019 . Actualizado ás 23:07 h.Dor, moita dor, e rabia. Eses eran os sentimentos que na tarde de onte encheron o auditorio de Valga , onde ás seis e media oficiouse o funeral por Sandra Boquete, pola súa irmá Alba, e pola súa nai María Elena. As tres foron asasinadas o luns pola mañá por Jose Luis Abet, o exmarido da primeira delas, quen empuñando unha pistola disparou ata quince tiros para asegurarse de acabar coas súas vidas diante dos seus dous fillos. Onte, a xuíza comunicoulle que ordenara a suspensión da patria potestade sobre os dous pequenos.
Foi un acto de violencia «irracional», «inxusta», «perversa», dixo o arcebispo de Santiago, Julián Barrio, que foi quen oficiou a misa de funeral. As palabras do arcebispo apenas chegaban á multitude que enchía o patio de butacas, o vestíbulo interior do edificio e mesmo o exterior.
A familia, que levaba desde as dez da mañá velando os corpos das tres mulleres, puido oír perfectamente as súas palabras —«non estades sos», díxolles—, e tamén o seu chamamento ao perdón. A súa petición para que non se deixasen levar polo rancor e para que educasen aos dous fillos de Sandra, testemuñas da brutalidade do crime cometido polo seu pai, lonxe do odio.
Fernando Boquete, esposo e pai das falecidas, permaneceu durante toda a cerimonia coa cabeza alta e a mirada fixa. As horas previas, con todo, apenas levantaba a cabeza. Ao seu lado, a parella da súa filla menor e os seus familiares máis próximos, deixábanse arrastrar, en máis dunha ocasión, pola dor máis descarnada. Un equipo de psicólogos permaneceu preto en todo momento, pendentes para prestar axuda se era necesario.
Ao redor das sete e cuarto da tarde, a intensa tristeza que impregna o municipio de Valga trasladouse ata o cemiterio de Campaña, un camposanto pequeno no que as tres mulleres foron enterradas. Alí descansarán xuntas. Como viviron. Como morreron.
«Párteche a alma»
Para a familia das tres vítimas, o duelo non fixo máis que empezar. De momento, ademais de con a inmensa dor polo ocorrido, terán que lidar coa investigación policial e xudicial, que segue avanzando para tratar de esclarecer os feitos. Onte pola mañá, os dous fillos de Sandra foron explorados no xulgado de Caldas por un equipo de profesionais e expertos que lles tomaron testemuño. Non era doado o exercicio de memoria ao que se enfrontaron os nenos: tiñan que lembrar o asasinato da súa nai, da súa tía, da súa avoa. Era un paso inevitable, cuxa dureza se intentou minimizar coa intención de que o que viron e viviron poida usarse como proba de cargo preconstituida e que non teñan que comparecer no xuízo.
É leste un mecanismo que se emprega con menores, vítimas de delitos de carácter sexual ou outros especialmente violentos, e co que se pretende evitarlles o mal grolo de ter que testificar na vista oral. Desa forma trátase de minimizar o risco do seu victimización secundaria e protexer a calidade do seu testemuño. É unha tarefa extremadamente delicada. Contábao o martes o veciño que acolleu aos nenos na súa casa instantes despois da traxedia. «Párteche a alma oír ao neno dicir que viu ao seu pai matar á súa mamá».
Iso foi o que o neno maior, de sete anos, contou aos primeiros axentes que lle preguntaron. Unha frase sinxela, infantilmente clara, tras a que se escondía o tormento pasado polo neno esa mañá. Porque o maior, din quen o coidaron, deuse conta de todo o que ocorrera e de como morreu a súa nai a balazos. O neno pequeno, de catro anos, parecía non ser de todo consciente da traxedia que se despregou ante os seus ollos. Onte, un equipo de profesionais comprobou ata onde chegaban os recordos dun e outro.
Os dous pequenos testificaron no Xulgado de Instrución número 2 de Caldas de Reis, que investiga o caso. Aínda que os nenos non o sabían, no mesmo edificio xudicial achábase o seu pai, José Luis Abet, co que non se cruzaron en ningún momento. A xuíza reclamara a súa presenza no xulgado para resolver unha serie de cuestións procesuais e para informarlle da suspensión da patria potestade, así que á mañanciña abandonou o cárcere da Lama tras pasar a súa primeira noite en prisión, na enfermería e acompañado por un preso, como establece o protocolo de prevención de suicidios que lle aplicaron.
Os nenos están coa familia
Os nenos, de momento, seguen ao coidado da familia materna máis directa. Así se decidiu o pasado luns, tras sopesar a posibilidade de que fose a Xunta quen asumise a súa tutela. Pero, finalmente, foi unha tía avoa quen se fixo cargo dos menores. Era, dicía o alcalde de Valga , «ou mellor para vos nenos». E esa idea foi compartida polos distintos equipos de psicólogos que tiñan voz e voto neste asunto. Sobre a tutela dos menores, en todo caso, terá que situarse a xuíza a través dunha sentenza. En Valga son moitos os que cruzan os dedos e confían en que os pequenos poidan volver co seu avó materno, que perdeu neste transo á súa muller e ás súas dúas fillas. A final de contas, Fernando Boquete estaba implicado na crianza dos menores, e nestes momentos, aseguran quen o coñecen a el e aos nenos, os tres necesítanse para poder seguir adiante.
Agárdalles un camiño duro. Porque, a pesar das mostras de solidariedade e cariño, o golpe é dos que resultan difíciles de asimilar. Incluso os veciños tardarán en recuperarse. Onte, na aldea na que ocorreron estes tráxicos feitos, as persianas estaban baixas. As rúas e as pistas, desertas. Só algún veciño aventurábase a saír para botar o lixo. Xunto á casa de Sandra, colgada dun poste da luz, unha necrolóxica advertía, coa súa linguaxe neutro e solemne, da traxedia que se produciu alí ao lado. A casa de Sandra, á que moitos lles custa mirar, recibiu onte a visita dun grupo de investigadores da Garda Civil. Foi unha visita rápida, de apenas cinco minutos, tras os que o portal se pechou.
Conmoción en toda Galicia
Miles de persoas saíron á rúa en todos os recunchos de Galicia para trasladar a súa repulsa contra o triplo crime machista labor por José Luis Abet o luns pola mañá en Valga . O rexeitamento social estendeuse por toda a xeografía galega con numerosos actos de rexeitamento e de recordo ás tres vítimas. Onte mércores celebráronse decenas de concentracións e manifestacións en máis de 50 municipios galegos para clamar contra a violencia machista e para ter un recordo para as tres mulleres.
Onte confirmouse o último crime machista, cometido en Madrid, co que o número de mulleres que foron asasinadas as súas parellas ou exparellas este ano elévase a 42. A Delegación do Goberno para a Violencia de Xénero indicou que desde o 2003 morreron 1.016 mulleres vítimas da violencia machista.
