Entre Galicia e Andalucía circula un bus nocturno cheo de monxas, profesores e camelos
13 ene 2020 . Actualizado ás 21:21 h.A ponte dos Reis Magos paseino en Málaga. Andalucía queda preto de casa, nesas datas adoita reinar bo tempo no sur e facer unha viaxe longo para estar dous días en Galicia non tiña moito sentido. Así que me fun a Málaga, unha cidade que hai 15 anos era o gran almacén da Costa do Sol, unha especie de capital de provincia-centro loxístico desde o que se distribuía a cervexa Cruzcampo, a xenebra Larios e os produtos de limpeza e alimentación a Torremolinos e Marbella.
Pero nos últimos tres lustros, Málaga gozou dunha revolución espectacular: chegou o AVE , o seu aeroporto, xa importante, é agora un dos principais de España e abriron catro museos de primeira categoría e de gran tirón popular: Picasso, Thyssen, Pompidou e San Petersburgo. Tras os museos, os avións e o AVE , chegou Antonio Banderas co seu teatro Soho, onde representaba este Nadal un musical producido ao estilo Broadway con prezos de Broadway. E no meollo deste cambio brutal, as súas rúas do centro, convertidas no centro comercial aberto máis espectacular que coñezo: franquías que se repiten, bares por todas as partes e colas para comprar, para comer e para ver.
Estes lugares tan turísticos me mosquean e téñenme en alerta acotío. Sei que me van enganar e engánanme: nun restaurante preguntei se a robaliza que me ofrecían era salvaxe e aseguráronme que si, completamente salvaxe. Ao intre, chegou á mesa unha robaliza de ración de piscifactoría sen graza ningunha. E é aí, nese punto, ao sentirme enganado na mesa, cando empezo a pórme morriñento e a lamentar non haberme me a pasar a ponte a Vilagarcía.
Inténtanme consolar con razoamentos lóxicos do tipo hai que coñecer España, non podes viaxar só a Galicia, pero entón eu mostro a robaliza «salvaxe» e recordo unhas sollas fresquísimas que comprei no mercado de Vilagarcía: púñalas no fregadero para limpalas e daban unha salto e aparecían no chan da cociña. Aquela frescura antolóxica non se me esquece: catro sollas dando saltos na cociña.
Noutro restaurante, ofrecéronme ameixas de Carril. Non é que eu sexa un experto en ameixas, pero aquelas tiñan a cuncha de cor amarelada e soábanme máis a Chile que a Carril. Aí non me deixei enganar, optei por un prato de fritura malagueña e volta a pórme morriñento e odiosamente comparativo: «Onde estea a pescada rebozada do Emilio de Catoira ou do Pequeno Bar de Vilagarcía, que se quiten os chanquetes». En fin, unha actitude lamentable porque cada lugar ten a súa graza e o seu estilo e comparar só serve para amargarse.
Non é difícil atopar galegos en Málaga. Mesmo teño varias antigas alumnas de Vilagarcía traballando alí. Tamén Alxeciras e Cádiz teñen bastante relación laboral con Galicia máis aló do emprego nun aparcadoiro de Sito Miñanco, pero nestes casos son empregos relacionados co mar e a Marina .
Entre Galicia e Andalucía, hai varios voos á semana, pero a opción máis barata é o autobús da empresa Daynco, que une A Coruña e Alxeciras todas as noites da semana. Durante un ano, collín ese autobús cada 15 días e podo asegurar que é o autocar máis novelesco que imaxinarse poida. A súa pasaxe é tan variado que nunha viaxe de ida, fun sentado ao lado dunha moza á que trasladaban dun club de alterne de Ourense a outro de Sevilla e no de volta, fun compañeiro de asento dunha monxa que ía de Mérida a Zamora. Curiosamente, os temas de conversación foron os mesmos.
Esa viaxe é utilizado por camelos de pouca sonada para baixar ao mouro: chegan a Alxeciras, cruzan a Tánxer, compran haxix e volven ao día seguinte. A policía sábeo e as redadas fanas na estación de autobuses de Zafra, antes de que caia a noite para evitar molestias aos viaxeiros durmidos. Ese autobús é moi utilizado tamén por profesores de universidade que se moven polos campus do oeste de España e por esposas de mariñeiros cuxos mercantes fan escala en Alxeciras e aproveitan para baixar desde Galicia a velos.
Nesas viaxes e rodeado desa pasaxe tan variada, vivín historias tan rocambolescas como cando o autobús atropelou e mato un xabaril á altura do cárcere salmantino de Topas. O condutor freou, detivo o autocar na beiravía e el e o cobrador camiñaron durante 300 metros para recoller o xabaril e gardalo no maleteiro. En Puebla de Sanabria, deixárono nun restaurante e o domingo, á volta, coméronllo asado con patacas fritas.
Ao lembrar a historia do xabaril salmantino, vénme á memoria unha anécdota dos anos 30, cando lle presentaron a Unamuno a uns deputados que alborotaban moito no Congreso aos que chamaban os xabarís. O escritor obxectou que iso era imposible porque os xabarís van sos ou en parella e aqueles deputados ían en grupo, ou sexa, en piara e polo tanto, máis que xabarís serían porcos. Como ven, as viaxes entre Andalucía e Galicia dan moito xogo.