A unidade que non cura, pero que coida

Cristina Barral Diéguez
cristina barral PONTEVEDRA / LA VOZ

AROUSA

EMILIO MOLDES

Os profesionais de paliativos do Chop combaten a falta de recursos con implicación

13 oct 2018 . Actualizado ás 05:00 h.

Hoxe conmemórase o Día Mundial dos Coidados Paliativos. Os hospitais públicos ofrecen esta atención especializada co obxectivo de axudar a persoas cunha enfermidade grave e incurable a sentirse mellor. Na cidade a unidade de coidados paliativos (UCP) está situada no Hospital Provincial, un dos dous centros do Complexo Hospitalario Universitario de Pontevedra (Chop). A cargo de ese equipo está desde o 2011 o doutor César Labrador. El é o único médico xunto a seis enfermeiras, seis auxiliares e dous celadores, ademais dunha supervisora compartida. O equipo complétao un psicólogo a tempo parcial.

Na unidade hai tres niveles de atención: os pacientes que están en casa -a colaboración co servizo de hospitalización a domicilio (HADO) é frecuente-, os que acoden a consulta, e aqueloutros que están ingresados. As instalacións, situadas na parte máis antiga do hospital, constan dun despacho médico, unha sala de familiares, unha zona de control e dez cuartos. Os familiares do paciente comparten a súa sala cos voluntarios da Asociación Española contra o Cancro (AECC), que ofrecen acompañamento neses momentos difíciles a enfermos e achegados. Na sala poden tomarse un café ou darse unha ducha. Tamén dispoñen de despachos de billetes.

De forma xeral, en paliativos cóidase a persoas que están nos últimos seis meses da súa vida. Din os profesionais que se trata de controlar os síntomas e de que, chegado o momento, teñan unha morte o máis «pracenteira» posible dadas as circunstancias. A unidade dispón dun teléfono que funciona as 24 horas para resolver «necesidades ou dúbidas» do enfermo.

Tanto César Labrador como María José Martínez, unha das enfermeiras máis veteranas, teñen claro que os sanitarios chegan á unidade de paliativos por vocación. En ambos os casos está claro. Implicación e empatía son palabras que repiten e, a pesar da dureza do traballo e dos vínculos que se crean, confesan que o equipo se ri moito. María José alude á carga emocional e César aos tabús que aínda persisten: «Non lles pomos un suerito. A sedación é o extremo máis extremo e a morfina úsase como analxésico, non dorme, relaxa e alivia a dor, pero non se utiliza para sedar».

Ademais dun segundo médico, a ampliación de camas é a outra gran demanda. Hoxe son insuficientes, e os cuartos pequenos e con pouca luz. No futuro Gran Montecelo as camas pasarán de 10 a 18. «Temos lista de espera e non podemos chegar ao 50 % da poboación», admiten.

Coa compañeira Ana Gil sempre no recordo

Coidar dun enfermo cansa. Explícano profesionais da unidade de coidados paliativos do Chop, que ás veces fan tamén de psicólogos coas familias dos pacientes ingresados. Tanto César Labrador como María José Martínez defenden que a súa é unha especialidade, aínda que non estea recoñecida como tal. «Son situacións ás veces de pouco tempo, pero dunha gran carga emocional. Chégasche a implicar de tal xeito, que emocionalmente tamén che toca. Tratas de formarche para ter válvulas de escape e poder canalizar todo isto», conta a enfermeira. Si ven o seu traballo recoñecido polos pacientes e as súas familias. Talvez non tanto polo resto da profesión. E confesan que non están a pasar por bos momentos. Están de duelo pola morte en maio da súa compañeira Ana Gil.