Ese rico cheiro a pan que alimenta desde Galdo desde fai xa seis décadas

Yolanda García Ramos
yolanda garcía VIVEIRO / LA VOZ

OUROL

En la imagen, Luis Pérez y Carmen Gabilondo. Ambos cambiaron sus oficios (él trabajaba de electricista y ella, sevillana de origen, en la Escuela de Idiomas de Viveiro) por dedicarse a hacer pan en un horno de leña que también tiene 60 años de historia y que conserva partes originales.
Na imaxe, Luis Pérez e Carmen Gabilondo. Ambos cambiaron os seus oficios (el traballaba de electricista e ela, sevillana de orixe, na Escola de Idiomas de Viveiro) por dedicarse a facer pan nun forno de leña que tamén ten 60 anos de historia e que conserva partes orixinais. XAIME RAMALLAL

Fundou a panadería na parroquia viveirense en 1961 Francisco Lestegás, pasando o negocio a Andrés Pérez en 1967

10 oct 2021 . Actualizado ás 21:05 h.

Aínda que pareza inverosímil, a historia real da Panadería de Galdo, nacida na parroquia viveirense do mesmo nome no ano 1961, fai xusto seis décadas, comezaba nun cárcere. Onde o fundador, o ourolense Francisco Lestegás Galdo, aprendería o oficio, manténdose devandito negocio en mans da familia matriz ata 1967, cando por motivos de saúde o pasou a Andrés Pérez e Aurora Rego (ela aínda vive con 102 anos), e logo ao seu fillo Avelino Pérez xunto á súa esposa Josefa Arenas. E na actualidade é Luis, neto, quen a rexenta xunto a Carmen Gabilondo, sevillana de orixe que está «encantada» no oficio. Ambos deixaron as súas profesións para dedicarse en corpo e alma a unha actividade que transporta a cheiros e sabores hogareños. Chegou un momento en que el cambiou a electricidade e probou sorte como panadeiro, ao xubilarse os seus pais, de Muras: «A ver que pasa, pensei... E non volvín a ser electricista na vida». «Tamén me gustou investigar, porque é algo agradecido. Cando das un punto crujiente ao pan, que a xente valora tanto, gústame ir á cama co traballo recompensado», sinala. Non é a primeira vez que clientes de turismo rural levan algunha peza ao marchar, di.

Francisco Lestegás (izquierda) que fundó Panadería de Galdo, junto al albañil que instaló el horno, que sigue en pie. Como curiosidad, fue aislado con arena de playa que aún queda en el río cercano.
Francisco Lestegás (esquerda) que fundou Panadería de Galdo, xunto ao albanel que instalou o forno, que segue en pé. Como curiosidade, foi illado con area de praia que aínda queda no río próximo.

Na súa traxectoria laboral «houbo un período de dous anos nos que me fun a Inglaterra», indica Luis Pérez, por estes motivos: «Investira aquí nunha panadaría maior e non saíra adiante. Aló traballei de panadeiro tamén. De feito, hoxe en día fago algo que aprendín alí, pero coa receita galega, co noso pan e o noso trigo. O pan de molde que facemos, de distintos sabores, funciona. Véndese moito e moi ben para desaiunos e para facer torradas». Ao volver, «pasóuseme pola cabeza facer aquí unha fábrica de pan de molde». Non o descarta.

Unha das preguntas do millón a calquera panadeiro é: A que hora levántase para iniciar a súa xornada laboral? «Ás dúas da mañá porque o proceso é moi lento. Traballamos con masas madre que funcionan lentamente: renovada cada dous días, cun pé de masa que debe ter uns sete anos, fíxeno vindo de Inglaterra, a base de centeo e trigo do país e que sempre vas alimentando. Tamén necesitamos quentar o forno con leña todos os días. É un traballo moi complexo porque tes que estar pendiente de moitísimas cousas». Venden a Eroski por toda A Mariña, en pequenas tendas de Viveiro e na súa tahona en Galdo. Non reparten por casas.

Luis Pérez, xerente actual: «O que a unha panadaría industrial lle leva cinco minutos, a min lévame dúas horas»

Unha panadaría artesanal non é unha panadaría industrial na que botas a fariña, a levadura, o sal e sae o pan, sen máis ciencia. Entendo que hoxe o negocio tende a industrializarse porque onde teño unha porta de forno na que entra peza a peza, 400 veces, nunha industrial iso fanno en cinco minutos, mentres que a min me leva dúas horas», señala Luis Pérez.

—Cal é a súa produción?

—650 pans, algúns de centeo con esa masa madre, empanadas, pan de sete semillas, martes e venres pan de avea (que tamén trouxen de Inglaterra e tén toque doce)...

—É un traballo duro?

—Si, fisicamente. E porque cando os demais durmen, ti traballas. De aí que descansemos os domingos, senón é inhumano. Nunha panadaría moderna poden permitirse o luxo de durmir máis, porque poden acelerar o proceso, pero as calidades do pan danas as fermentacións longas.

—Cando fixo o parón para ir a Inglaterra, comentaba nunha entrevista que non era rendible a panadaría artesanal. E agora?

—Hoxe custa bastante traballo. Aquí somos a miña muller, eu e dous empregados. E hai que facer números. O gasto é excesivo.

—Como viviron o confinamento?

—Aquí no rural houbo xente que nos ‘usou' dicindo ‘vou ao pan'. Tenmo comentado ata a Garda Civil [sorrí]. Eu crecín na pandemia, incluso tiven clientes que viñan buscar á panadaría os ingredientes (fariña e masa madre) para poder facer pan na casa. En varios días agotábase o pan, como pasou co papel hixiénico. Foi unha cousa parecida.

—O pan ben feito ule tan ben...

—Si. Ademais, a xente estase tirando máis ao que é tradicional.