«Quero que na casa as familias gocen cos fillos e netos vendo as fotos antigas»

Yolanda García Ramos
yolanda garcía FOZ / LA VOZ

FOZ

PEPA LOSADA

Ou proxecto que foi ciclo de charlas e logo dixitalizado ten agora versión en papel, con imaxes de onte e hoxe recompiladas por Suso do Breogán, de Foz

19 sep 2019 . Actualizado ás 05:00 h.

Xesús Basanta Martínez ou tamén coñecido como Xesús do Breogán publica un novo libro-álbum que é froito do seu interese polas imaxes antigas e como reflicten, cando as comparamos coa actualidade, o paso do tempo. Despois das charlas que ten dado para público e escolares presentando o Foz de onte e o de hoxe chega esta versión que conta coa colaboración da Deputación Provincial de Lugo e do Concello, apoios que o autor agradece.

-Firma co nome e co apodo. Un formal e o outro informal.

-Eu era Jesús Basanta e meu pai tamén. Se chegaba unha carta dunha noiva para min abríaa el, así que cando se puido traducir os nomes ao galego, creo que fun dos primeiros que galeguizou o nome en Foz, aló polo ano 1986. E quizás dos primeiros da Mariña. Foi saír a lei e facelo. No carné de identidade aparezo como Xesús Basanta. Pero gústame máis que me chamen Suso.

-De onde partiu esta nova aventura literaria que saca á luz?

-Procede de 2008 ou 2009, cando de casualidade unha concelleira de Educación estaba falando coa presidenta da Anpa dun colexio público comentando que a filla de non sei quen non sabía o que era un galiñeiro. Automaticamente pensei unha idea: levar fotos antigas aos colexios. A presidenta comentoume de amosar a antiga e a actual. Fomos aos cinco colexios e ao instituto e esa actividade foi un éxito tremendo porque os nenos viron a comparación dunha época con outra. Hai fotos que teñen cen anos de diferenza, como unha que ten incluso 109, do porto de Foz.

-Hai pouco falecía Pancho do Relámpago, con 108 anos. Foi unha testemuña viva en Foz.

-El viviu eses cambios en primeira persoa. Tamén estaba Lola, con 105, quen era unha fonte de información para aqueles aos que nos gusta a historia local.

-Despois das charlas, cal foi o seguinte paso do ciclo «Foz, onte e hoxe»?

-Logo, Acia dixitalizou as imaxes nun cedé que se vendeu con carácter solidario para a Protectora de Animais, delegación da AECC e Banco de Alimentos. Pero a nivel técnico non foi o resultado que agardaba. Este libro-álbum é unha edición de Son’s Varadero (o seu presidente é José María García Rivera). Vai servir de material didáctico escolar.

-Que valor lle dá a este libro?

-É distinto da versión dixital, porque un neno ou nena pode lelo e velo acompañado de seus pais e avós e falar con eles. O prólogo é de Rosa Castro, asesora lingüista da CRTVG. Serve sobre todo para que na casa as familias gocen de estar cos seus nenos e fillos vendo as fotos antigas.

-E cando ía colexio a colexio, como reaccionaban os alumnos vendo cambios tan grandes?

-O que máis me chamaba a atención eran as súas exclamacións cando despois da foto antiga vían a actual e llas poñía xuntas. Por exemplo, onde está a rotonda de Foz fronte ao Xoyma que agora parece unha cidade, na antiga só ves unha pequena carreteira á esquerda que sería a futura Avenida da Mariña e un camiño que hoxe é Álvaro Cunqueiro cun montón de pedras que eran para facer a casa de Venancio ou o que foi o bar Avenida.

-Cantos exemplares se editan?

-A tirada é pequena. 450.

A presentación

Ou 21 ás 20.00 na Casa dá Cultura. Intervirán ou alcalde Fran Cajoto, ou presidente de Son's Varadero José Mª García Rivera, Rosa Castro, asesora lingüista dá CRTVG, e ou autor dá obra.