Hoxe haberá alcalde, si ou si, en 311 dos 313 municipios

Carlos Punzón
carlos punzón VIGO / LA VOZ

BURELA

Elena Candia, uno de los regidores que volverá a recibir el bastón de mando hoy, en Mondoñedo. a. lópez
Elena Candia, un dos rexedores que volverá recibir o bastón de mando hoxe, en Mondoñedo. a. lópez ALBERTO LÓPEZ

Uns 280.000 galegos de cincuenta concellos amencen sen saber quen será o rexedor; en Burela e Monterroso non o terán ata xullo

15 jun 2019 . Actualizado ás 05:00 h.

En dez ocasiones constituíronse as corporacións municipais desde a restauración da democracia. Aínda así, a sesión que hoxe vivirán 311 das 313 de Galicia non está exenta de dúbidas, consultas e sorpresas. Pero todo está contemplado. Todo menos a incerteza coa que se levantarán uns 280.000 galegos que descoñecen que depararán as votacións que se desenvolvesen nesta xornada para elixir ao seu alcalde, como ocorre nuns 50 concellos da comunidade.

 Constitúense hoxe todos os concellos?

A corporacións teñen que constituírse o vixésimo día despois das eleccións municipais. En Galicia será así hoxe en todos os seus concellos salvo nos de Burela e Monterroso pois, onde estea pendente a resolución dun recurso electoral, a toma de posesión realizarase no cuadraxésimo día tras os comicios, é dicir, o 5 de xullo. A sesión só se aprazará nos demais concellos se non concorre a metade máis un dos edís. Nese caso celebraríase o luns cos presentes. Se algunha corporación non se pode constituír, crearase unha comisión xestora.

Como se resolve a elección do alcalde?

Tras declararse constituída a corporación con xúraa ou promesa do cargo dos concelleiros electos, todos os edís que teñan sido cabeza de lista, ou o seguinte en caso de renuncia do primeiro, poderá presentar a súa candidatura ao pleno. Se algún deles obtén a maioría absoluta será proclamado electo nese momento. Nos municipios de entre 100 e 250 veciños, todos os edís poderán ser candidatos.

Hai segunda volta se non hai maioría absoluta?

Se ningún candidato acada a metade máis un dos votos da corporación non será necesario facer unha segunda votación do pleno, pois será automaticamente proclamado como rexedor o concelleiro que encabece a lista que teña obtido máis votos dos electores. En caso de empate resolveríase lanzando unha moeda ao aire, como ocorreu nos Blancos no 2011.

Confórmanse tamén os gobernos locais?

Non. Dentro dos 30 días seguintes á constitución da corporación, é dicir, antes do 15 de xullo, o alcalde terá que convocar unha sesión plenaria extraordinaria para arrincar o mandato. Nesa cita fíxase a periodicidade das sesións ordinarias, que teñen que ser mensuais nas localidades de máis de 20.000 habitantes, bimestrais nas de 5.000 a 20.000, e trimestrais nas de menos de 5.000. No pleno de organización acórdase a creación e composición das comisións informativas e tamén o rexedor dá a coñecer os nomeamentos dos tenentes de alcalde e dos membros da xunta de goberno, así como das delegacións das áreas de funcionamento do concello. Tamén comunica a contratación do persoal eventual e resólvese a adxudicación de dedicacións exclusivas e parciais entre os concelleiros e os medios e persoal de cada grupo.

Canto cobran os alcaldes e edís?

Márcao os Orzamentos Xerais do Estado. O teito en Galicia é de 84.904 euros ao ano para as urbes con máis poboación. Baixa a 79.598 para as cidades de entre 75.001 e 150.000 veciños, e a 68.985 para as de 50.001 a 75.000. Nos máis pequenos, os de 1.000 a 5.000 residentes, o tope é de 42.452 euros. Todos poden ademais engadir trienios ao soldo se son funcionarios públicos. En Vigo poderán contar con 18 edís liberados, 15 en casos como o de Santiago, ou un só nas vilas de 1.001 a 2.000 veciños.

Cando se constitúen as deputacións?

Tras constituírse todos as corporacións municipais da provincia, a Junta Electoral informa os partidos sobre os escanos provinciais logrados. Cinco días despois desa comunicación, os edís de cada candidatura elixen por votación aos seus representantes nas deputacións, que serán proclamados. Cinco días despois constitúense as deputacións.