«Prefiro usar o masculino 'compañeiros' para os dous sexos»

YES

MARCOS MÍGUEZ

Se les esta entrevista enteira, cousa que che levará algo menos de catro minutos, saberás como non meter a pata escribindo e conseguirás máis Me Gusta na túa Facebook. A doutora en Comunicación Olga Casal recolleuno todo no seu «Manual de comunicación escrita en cerimonial e protocolo».

27 may 2017 . Actualizado ás 05:30 h.

Exquisita nas formas, Olga Casal prefire as conversacións cara a cara, pero, polo seu traballo, pásase o día escribindo. Ela é profesora de comunicación escrita na UNED e no posgrao de Protocolo que dirixe na Universidade da Coruña, ademais de especialista en organización de eventos e etiqueta.

-Todos queremos que nos lean e que nos entendan. Cal é a regra de ouro para unha escritura eficaz?

-A frase máis importante é a primeira. Se queres que a túa mensaxe chegue, resume o importante ao principio de todo.

-Á última liña chegan poucos; iso sabémolo ben os xornalistas. [A non ser que se avise ao lector de que, se persevera, toparase cun dato interesante e práctico ao final. ;-)].

-Se lograches xerar suficiente interese, seguiranche lendo.

-Canto che repelen os xerundios?

-Non me repelen. É só que o seu uso debe ser comedido, para evitar a sensación rancia que produce o seu abuso.

-Coidado cos xerundios.

-Hai algo aínda peor, e é abusar dos infinitivos.

-Se dixeses ‘¡Abusade dos infinitivos!' darías a entender todo o contrario do que querías dicir.

-Iso é. Pero eu refírome tamén a esa moda de comezar a frase cun infinitivo: Dicir que...', Engadir que...'.

-Soluciónase así: Eu quero ‘engadir que' o teu libro é moi interesante.

-¡Moitas grazas!

-Cal é a muletilla de moda que máis che rechina?

-O a ver' antes de empezar unha frase. Está a popularizarse demasiado e non achega nada. É, ademais, moi pousado.

-E, ás veces, escríbese mal.

-A eses eu chámoos os haberitos'.

-Di Daniel Cassany: «A puntuación é o termómetro da escritura».

-Si, porque permite coñecer o nivel de calidade dun texto.

-E porque non é o mesmo un titular que diga «Morre Mandela» que «Morre, Mandela». Iso ocorreu.

-Si. Foi un titular flagrante.

-¡Cunha coma pódese matar!

-É que as comas non só serven para respirar. Postas de xeito aleatorio, alteran por completo o significado.

-Linguaxe inclusivo. Estás a favor da igualdade de xénero pero hai que respectar á Real Academia?

-A duplicidade dos conceptos non achega nada. É un invento dos políticos. ‘Compañeiros e compañeiras' é tedioso e desvirtúa a súa mensaxe. O masculino xenérico xa é inclusivo.

-Pois usemos o feminino xenérico.

-É igualmente discriminatorio e artificioso. Unha solución é utilizar os colectivos. Utilizar o alumnado no canto dos ‘alumnos e as alumnas'.

-No teu libro dedicas un capítulo á tipografía. Non se pode enviar un pésame escrito en «Cómic Sans».

-Ese é un exemplo perfecto. Unha letra informal e desenfadada non vale para un escrito luctuoso.

-Falas tamén dos formatos: a carta, a invitación... En Galicia temos un xénero propio que son os carteis de festas. Miúdo batiburrillo de patrocinadores...

-Que vai, que vai... Os carteis de festas así están correctos.

-E os carteis dos maratóns solidarios de zumba, con todas esas fotos dos bailaríns invitados?

-Só hai que ordenalos visualmente, porque nos eventos pode haber diferentes categorías: organizadores, colaboradores, patrocinadores... Eu dou pautas segundo o grao de implicación ou a contía.

-Dime algunha.

-Se os logotipos se ordenan horizontalmente, os do centro son máis importantes que os da dereita, e os da dereita que os da esquerda.

-Iso é puro protocolo.

-Si. Nun evento que implique un certo cerimonial hai que pór orde para que non sexa un caixón de xastre.

-Faiche sentir máis seguro.

-Si. Trátase de ordenar as cousas para a comodidade de todos.

-Sempre pecha os actos o alcalde ou a máxima autoridade?

-Nas intervencións orais, o posto máis importante sempre é o último. Abre sempre o anfitrión, porque é a súa casa, e pecha o invitado de honra, que é o máis importante.

-Pero nunha mesa, o máis importante é o que se senta no centro.

-Si. E as mesas ordénanse en alternancia a dereita e a esquerda. Ollo, é a dereita do que está no centro, non a do espectador.

-Non hai que eliminar definitivamente o ‘Moi señor meu' ou o ‘Póñame aos pés da súa señora'?

-Son expresións que caeron en desuso, pero non as eliminaría porque poden aínda ter un encaixe.

-Un encaixe? Onde?

-Un ‘Moi señor meu' pódeche valer para substituír, educada e sutilmente, a un ‘Estimado señor', cando xa non lle estimas moito polo que sexa.

-Escribir é moito máis que xuntar letras. Somos demasiado irresponsables ante o papel?

-Todo comunica, o que dicimos e o que non dicimos. O perigo está en que o escrito queda. Cando escribimos, expresamos o noso xeito de entender a vida.

-Hai eslamiados que son moi simpáticos escribindo e, en cambio, persoas con moita faísca no papel que logo son moi tímidas.

-Si. Hai persoas que escriben con sentido do humor e en persoa non me achegan tanto.

-Na escrita, o interlocutor pérdese toda esa información que che dan os xestos, o ton de voz, a expresión... Hai que contextualizar máis?

-Hai que desenvolver certo grao de empatía co interlocutor e pensar se o está entendendo.

-Iso soluciónase cun emoticono.

-[Risos] Os emoticonos viñeron a salvar moitas vidas. Suplen esa gestualidad que falta na escritura.

-Amólache que se asocie o protocolo co sitio onde se coloca o pan?

-Si. Se banaliza ao asocialo con como se comen as gambas ou con que me poño para unha voda.

-Por certo, cal é o meu pan?

?O seu é o que está á súa esquerda.

-Adoita haber moita confusión.

-Pois póñao aí. [Risos]